گزارش
راستی‌آزمایی حرف‌های روحانی
همشهری ادعاهای رئیس‌جمهور سابق درباره «وضعیت خزانه»، «واکسن کرونا»، «برجام»، «مشارکت سیاسی» و «برخورد با منتقدان» را صحت‌سنجی می‌کند
اصغر احدی-روزنامه‌نگار
با وجود گذشت چند روز از اظهارات رئیس‌جمهور سابق درجمع تعدادی از استانداران دولت‌های یازدهم و دوازدهم، واکنش‌ها به سخنان حسن روحانی همچنان ادامه دارد؛ سخنانی که واکنش مقام‌های دولت سیزدهم و البته طیف گسترده‌ای از اصولگرایان منتقد عملکرد او را به‌همراه داشته است. به‌گزارش همشهری، این در شرایطی است که منتقدان سخنان روحانی معتقدند او با فراموشکاری، دست به فرافکنی‌هایی زده است که آمارها و اسناد موجود، خلاف‌گویی‌های وی را بیش از پیش نمایان می‌کند. اما سخنان روحانی چه بود که واکنش‌های گسترده‌ای را به‌همراه داشت؟ مهم‌ترین محورهای سخنان رئیس دولت‌های یازدهم و دوازدهم را در 5محور می‌توان مورد ارزیابی قرار داد و با نگاهی به آمار و ارقام موجود، آنها را صحت‌سنجی کرد.
واقعیت‌هایی از خرید و تزریق واکسن کرونا
ادعای روحانی:برای خرید ۲۰۰میلیون دوز واکسن کرونا اقدام کردیم؛ وقتی دولت را تحویل می‌دادیم، ورود واکسن‌های خریداری شده، آغاز شده بود
واقعیت
تعداد کل واکسن‌های وارد شده قبل از تشکیل دولت سیزدهم تنها ۱۸میلیون‌و ۷۵۴هزارو ۶۱۰دوز بوده که این میزان با آغاز به‌کار دولت جدید، به ۱۴۳میلیون‌و ۲۴۵هزارو ۳۹۰دوز رسیده‌است. تا مردادماه 1400، تنها حدود 14درصد جمعیت ایران واکسینه شده بودند که در دولت سیزدهم، درحدود کمتر از یک‌سال، آمار واکسن نزده‌ها به کمتر از 14درصد رسید. همچنین در دولت سیزدهم واکسیناسیون سراسری و همگانی کرونا به‌میزان ۱۵۶میلیون دوز انجام شد که در نتیجه آن، آمار روزانه جان‌باختگان کرونا از ۷۰۰نفر در زمان تحویل دولت، به تک رقمی و در مقاطعی به صفر رسید.
تحویل خزانه پر و پیمان؟
ادعای روحانی: برخلاف آنچه تحویل گرفته بودیم، خزانه را پر تحویل دادیم
واقعیت
بررسی آماری دخل و خرج دولت در سال‌گذشته نمایانگر این واقعیت است که دولت سیزدهم کار خود را با کسری حدود 480هزار میلیارد تومانی آغاز کرده‌است. به این آمار باید حدود 500هزارمیلیارد تومان بدهی و سود اوراق را نیز اضافه کرد. همچنین دولت دوازدهم 643/9هزارمیلیارد تومان بدهی به سیستم بانکی برای دولت سیزدهم باقی گذاشت که در سال پایانی دولت شاهد افزایش 35درصدی آن بودیم، اما در دولت سیزدهم میزان رشد این بدهی کاهش یافت و به 16درصد رسید. اوضاع در حوزه بدهی‌های خارجی نیز بهتر از این نیست؛ دولت دوازدهم حدود 8/8میلیارد دلار بدهی خارجی باقی گذاشت که دولت سیزدهم تا پایان مردادماه1401حدود 1/7میلیارد دلار آن را تسویه کرده‌است.
برخورد با منتقدان و مخالفان
ادعای روحانی:تلاش ما این بود که اگر کسی معاند است، به‌تدریج تبدیل به مخالف شود و مخالف را تبدیل به موافق کنیم
واقعیت
«برخورد توهین‌آمیز آخوندی وزیر اسبق راه با خبرنگار یک رسانه در حاشیه جلسه هیأت دولت»، «رفتار نامناسب قاضی‌زاده‌هاشمی، وزیر اسبق بهداشت با شهروند منتقد» و «بی‌توجهی حجتی، وزیر اسبق کشاورزی با پیرمرد کشاورز» تنها نمونه‌هایی از نحوه برخورد مقام‌های ارشد دولت قبل با منتقدان به‌حساب می‌آید. او به‌دفعات منتقدان عملکرد دولت خود را افرادی «بی‌‌شناسنامه»، «ترسو»، «بی‌‌سواد»، «افراطی»، «کاسب تحریم»، «متوهم»، «بزدل»، «تازه به دوران رسیده» و... خطاب کرد.
برجام فریز شد؟
ادعای روحانی: دولت سیزدهم اگر می‌خواست، می‌توانست از اجرای برجام استفاده کند. لازم بود برجام فریز شود تا زنده بماند.
واقعیت
با آغاز دور هفتم گفت‌وگوها در وین، مشخص شد طی 6دور قبلی مذاکرات براساس تامین حداکثری منافع ایران پیش نرفته و تیم جدید مذاکره‌کننده ایران با چکش‌کاری متون کوشید دراین زمینه اقدام‌های لازم را انجام دهد. برخلاف ادعای مقام‌های دولت قبل که تأکید داشتند تحریم‌ها برگشت‌ناپذیر است، با روی‌کارآمدن بایدن در آمریکا نیز تحریم‌ها ادامه یافت. بنابراین دریافت تضمین ضروری بود.
دلیل کاهش مشارکت در انتخابات 1400
ادعای روحانی:حل مشکلات اجتماعی و سیاسی در گرو بازگشت جاذبه به صندوق‌های رأی است
واقعیت
اصلی‌ترین دلیل مایوس شدن بخشی از جامعه از صندوق رای، ناامیدی از عملکرد مسئولانی بود که عملکردشان طی 8سال دولت روحانی، نتیجه‌ای جز کوچک‌تر شدن سفره مردم، به‌همراه نداشت.
درآن مقطع بخش قابل‌توجهی از جامعه با این شبهه مواجه شدند که به امید بهبود در گردش چرخ زندگی‌شان پای صندوق رأی رفتند، اما درنهایت پس‌از 8سال، چیزی جز افزایش ۱۰برابری قیمت دلار، رشد ۸برابری قیمت مسکن و تنگ‌تر شدن معیشت، نصیب‌شان نشد.
در همینه زمینه :
داستان کوتاه
فضای مجازی
یادداشت
دیپلماسی