قطب گلخانه‌های غرب کشور در قزوین

راحله عبدالحسینی؛ روزنامه‌نگار

محدودیت منابع آبی و تولید محصولات مشتری‌پسند، الگوی کشت صیفی‌ و سبزی را به سمت توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای برده‌ و در این میان، قزوین با استفاده از این ظرفیت، گوی سبقت را ربوده ‌است. توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای در قزوین موجب شده است تا نه‌ تنها سازوکاری برای اشتغال بومیان ایجاد شود، بلکه این منطقه در حوزه صادرات محصولات کشاورزی نیز حرفی برای گفتن داشته‌ باشد. تازه‌ترین خبر اینکه، فاز دوم شهرک گلخانه‌ای نودهک در تاکستان قزوین که هزینه‌های آن محل اعتبار سفر رئیس‌جمهوری تامین شده، آغاز شده ‌است و آنطور که مدیر شهرک گلخانه‌های قزوین می‌گوید: برای بیش از 600نفر به‌طور مستقیم و غیرمستقیم اشتغال‌زایی خواهد شد. در این گزارش علاوه بر وضعیت بزرگ‌ترین گلخانه قزوین، به ظرفیت‌های استان برای جذب سرمایه‌گذاران در حوزه کشت گلخانه‌ای نیز می‌پردازیم.

قطب گلخانه‌های غرب کشور
نودهک تاکستان، میزبان بزرگ‌ترین شهرک گلخانه‌ای در قزوین است؛ فاز اول شهرک 80هکتار و فاز دوم آن در 500هکتار تعریف شده است‌. برای توسعه فاز دوم شهرک گلخانه‌ای نودهک تاکستان نیز 9۰میلیارد تومان اعتبار از محل سفر رئیس‌جمهوری در دستور کار قرار گرفته‌ است. به‌گفته رضا افلاطونی، رئیس سازمان جهادکشاورزی قزوین، مطالعات مربوط به فاز دوم شهرک گلخانه‌ای نیز انجام شده است و صدای عملیات اجرایی و آماده‌سازی آن به گوش می‌رسد.
محمدرضا حسینی، مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی قزوین در گفت‌وگو با همشهری، تکمیل فاز دوم شهرک گلخانه‌ای نودهک را تحولی عظیم در حوزه تولید محصولات گلخانه‌ای و به ‌دنبال آن صادرات می‌داند و می‌گوید: در آینده‌ای نه‌چندان دور، نودهک بزرگ‌ترین مجموعه گلخانه‌ای قزوین خواهد شد و می‌توان از آن به‌عنوان قطب گلخانه‌های غرب کشور نام برد.

بخش خصوصی به گلخانه آمد
فاز اول شهرک گلخانه‌ای نودهک در مساحت 80هکتار تعریف و ساخت آن از سال1396 آغاز شد. حالا با پیشرفت 93درصدی فاز اول، 71.5هکتار آن زیرکشت رفته و تمامی قطعات آماده شده به سرمایه‌گذاران متقاضی واگذار شده است.آمار تولید نشان می‌دهد با راه‌اندازی کامل واحدهای تولیدی در فاز اول، سالانه بیش از ۱۵هزار تن انواع صیفی‌ و سبزی‌ در این مجموعه تولید می‌شود. در فاز دوم گلخانه نیز علاوه بر محصولات کشاورزی، گیاهان دارویی نیز تولید خواهد شد.مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی قزوین درباره اهمیت شهرک‌های گلخانه‌ای در توسعه اقتصادی استان می‌گوید: شهرک‌های گلخانه‌ای علاوه بر کارکرد اصلی خود در حوزه کشاورزی با دیدگاه افزایش اشتغال و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در استان توسعه یافته‌اند و تا به حال 500میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در شهرک گلخانه‌ای نودهک انجام شده که به اشتغال  مستقیم و غیرمستقیم 600نفر ختم شده ‌است و با راه‌اندازی فاز دوم اشتغال زایی بیش از این تعداد خواهد بود.حسینی برای افرادی که تقاضای سرمایه‌گذاری برای ایجاد گلخانه دارند، یادآور می‌شود: افراد دارای زمین و رشته تحصیلی مرتبط کار با گلخانه، می‌توانند برای ایجاد شهرک‌های گلخانه‌ای تقاضای سرمایه‌گذاری کنند.

مدیریت منابع محدود آبی
محدودیت منابع آبی، از مواردی است که مسئولان قزوین را به توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای ترغیب کرده ‌است.حسینی در توضیح بیشتر می‌گوید: کمبود بارش‌ها و کم شدن ذخیره سدها به‌معنای محدودیت منابع آبی است و از سویی دیگر، کشت گلخانه‌ای یعنی کشت کنترل شده که نه‌تنها منابع آبی را کنترل می‌کند و هیچ هدر رفتی ندارد، بلکه در استفاده از سم و کود نیز مدیریت شده عمل می‌کند و محصول سالم و مشتری پسند برداشت می‌شود.
آب مصرفی برای توسعه شهرک گلخانه‌ای نودهک از محل سد نهب در 36کیلومتری جنوب غربی تاکستان تامین می‌شود؛ سدی که اسفند1399 افتتاح شد.مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی قزوین در پایان اظهار می‌کند: توسعه کشت گلخانه‌ای از اولویت‌های وزارت جهادکشاورزی به شمار می‌رود و توجه به این موضوع منجر به ارتقای تولید محصولات صادرات‌محور و کاهش مصرف آب می‌شود.تولید محصولات در خارج از فصل، زودرسی و پیش‌رسی، استفاده بهینه از نیروی انسانی و امکان پرورش و نگهداری گیاهان در خارج از موطن اصلی آنها، از دیگر فواید کشت گلخانه‌ای است.

صادرات صیفی‌ و ارزآوری
قزوین کمتر از یک‌درصد مساحت کشور را دارد، اما ۵درصد محصولات کشاورزی کشور، در این استان تولید می‌شود. آمارها نشان می‌دهد که80هزار بهره‌بردار در بخش کشاورزی با ۴۸۹هزار هکتار اراضی زراعی و باغی در استان فعال‌اند و 4شهرک گلخانه‌ای خصوصی در شهرستان‌های آبیک، بویین‌زهرا و البرز و در مجموع 50هکتار و یک شهرک گلخانه‌ای دولتی در نودهک تاکستان شده دایر است.
ظرفیت قزوین در این حوزه، موجب شده است تا صادرات محصولات کشاورزی قوت بگیرد و آنطور که رئیس سازمان جهادکشاورزی قزوین اظهار می‌کند، کشورهای روسیه، صربستان و بوسنی هرزگوین مشتری محصولات کشاورزی قزوین از جمله سبزی و صیفی‌ گلخانه‌ای، گوجه‌فرنگی، قارچ و حبوب شده و صادرات محصول به آنها در حال برنامه‌ریزی است.رضا افلاطونی، راه‌اندازی واحدهای شهرک گلخانه‌ای نودهک را به منزله افزایش صادرات محصولات کشاورزی می‌داند که ارزآوری قابل‌توجهی را برای کشور به ارمغان می آورد.