مقاومت دربرابر واقعی‌شدن قیمت گوشت مرغ

غلامعلی فارغی/ رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق ایران
اخلال در عرضه نهاده‌های مورد نیاز صنعت دام و طیور در یک‌ماه گذشته زمینه افزایش غیرمتعارف این اقلام و رشد هزینه تمام‌شده تولید گوشت مرغ را در کشور فراهم کرده است. البته حتی پیش از آن نیز نرخ فروش مرغ زنده و لاشه مرغ جوابگوی هزینه‌های تولید این فرآورده نبود. از سوی دیگر کاهش قدرت خرید مردم موجب شده تا تقاضا برای مصرف گوشت مرغ در بازار نیز کمتر شود و این کاهش تقاضا، بازار مصرف را با گوشت مرغ مازاد مواجه کرده است. مورد دیگر رشد هزینه تمام‌شده تولید مرغ و زیان تولید‌کنندگان است؛ به‌نحوی که اکنون مرغداران محصولات تولیدی خود را 25تا 30درصد کمتر از قیمت تمام‌شده تولید می‌فروشند و حتی قیمت فروش جوجه یکروزه به یک سوم قیمت تمام‌شده تولید کاهش یافته است.

تولید مرغ در کشور خطی است و مازاد تولید و عرضه مرغ و ناکارآمدی سیاست‌های تنظیم بازار مرغ موجب زیان هنگفت و بی‌انگیزگی مرغداران به تداوم تولید شده است.

در این میان ضروری است مسئولان شرکت پشتیبانی امور دام پاسخگو باشند که چرا سیاست تعیین قیمت سقف و کف و خرید مرغ مازاد بازار مصرف با نرخ‌های اعلام شده قادر به پاسخگویی برای خرید مرغ مازاد تقاضای موجود در بازار نیست.

قیمت 7هزار و 600تومانی تعیین شده برای خرید مرغ مازاد تمیز شده منجمد به هیچ وجه برای تولیدکنندگان مرغ صرفه اقتصادی ندارد؛ زیرا قیمت تمام‌شده تولید مرغ زنده برای مرغداران به 5هزار و 800تومان رسیده است که با محاسبه 10درصد سود این نرخ به 6هزار و 400تومان می‌رسد و با این هزینه تمام شده، نرخ فروش لاشه گوشت مرغ در بازار باید 9هزار و 400تومان باشد اما اکنون قیمت خرده فروشی گوشت مرغ در بازار7هزار تومان و این نرخ در میدان بهمن به‌مراتب کمتر از قیمت خرده‌فروشی در بازار است.

معتقدم در شکل‌گیری وضعیت کنونی تولید و عرضه مرغ 2عامل اصلی مؤثر بوده است؛ نخست آنکه در مقطعی یک‌ماهه جلوی ثبت سفارش‌ واردات نهاده‌های طیور شاید به‌دلیل اطلاع بانک مرکزی از تغییر قیمت و تک نرخی شدن ارز گرفته شد و دیگر آنکه قیمت‌ جهانی 2نهاده اصلی تولید مرغ یعنی کنجاله سویا و کنجاله ذرت رشد داشته است؛ به‌نحوی که نرخ جهانی کنجاله ذرت از 210به 250دلار و قیمت کنجاله سویا از 380به 470تا 480دلار رسیده است. روی دیگر سکه افزایش هزینه تمام‌شده تولید مرغ و طیور در کشور افزایش قیمت ریز‌مغذی‌های صنعت طیور کشور متأثر از مسائل روانی ناشی از نوسان نرخ ارز است که قیمت این نهاده‌ها را 20تا 25درصد افزایش داده است.

توقف مقطعی عرضه کنجاله سویا و کنجاله ذرت زمینه افزایش سرسام‌آور قیمت این نهاده‌ها را در بازار فراهم کرده است. در شرایطی که مشکلی برای تأمین این نهاده‌ها در بازار وجود ندارد اما مشکلات حمل‌ونقل بعد از اعتصاب کامیون‌داران موجب تداوم مشکلات تأمین نهاده‌های تولید صنعت طیور شده است.

از سوی دیگر در شرایطی که شایعاتی درباره اثر واردات انحصاری نهاده‌های طیور بر قیمت‌ها شنیده می‌شود، باید بگویم مطالب مطرح شده صحت ندارد، زیرا برای واردات این اقلام محدودیت ارزی نداریم و هر کس بخواهد می‌تواند نهاده‌های مورد نیاز صنعت طیور را با ارز4هزار و 200تومانی وارد کند. با این شرایط به‌نظر می‌رسد باید ستاد تنظیم بازار با اصلاح قیمت خرید گوشت مرغ و شرکت پشتیبانی امور دام با تسهیل روند تأمین نهاده‌های تولید از رشد بیشتر هزینه تمام‌شده تولید گوشت مرغ جلوگیری کنند، اما مسئولان نمی‌خواهند تأثیر افزایش قیمت جهانی نهاده‌ها و رشد هزینه تمام‌شده تولید طیور در افزایش قیمت نهایی گوشت مرغ را بپذیرند و همواره در مقابل واقعی شدن قیمت مرغ زنده و لاشه مرغ در بازار مصرف با توجیه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان مقاومت می‌کنند. رشد هزینه تمام‌شده تولید مرغ و طیور واقعیتی غیرقابل‌انکار است و مانند هر واحد تولیدی، تولید‌کنندگان طیور نیز با صرفه اقتصادی قادر به تداوم تولید خواهند بود.