۱۰۰فیلم برتر تاریخ سینما به انتخاب ورایتی
«روانی» هیچکاک، بهترین فیلم همه دوران «کلوزآپ» کیارستمی در فهرست بهترینها
نشریه ورایتی برای نخستین بار فهرستی از ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما را به انتخاب منتقدان و نویسندگان سینماییاش منتشر کرده است. به گزارش همشهری، بیش از ۳۰منتقد، نویسنده و سردبیر نشریه ورایتی در این نظرسنجی حضور داشتهاند. در این فهرست «روانی» (۱۹۶۰) ساخته آلفرد هیچکاک که در اغلب فهرستهای سینمایی چند رتبه ابتدایی را به خود اختصاص میدهد، در جایگاه نخست برترین فیلمهای تاریخ سینمابی به انتخاب منتقدان ورایتی قرار گرفته است و پس از آن به ترتیب در رتبههای دوم تا دهم فیلمهای «جادوگر شهر اُز» (۱۹۳۹) ساخته ویکتور فلمینگ، «پدرخوانده» (۱۹۷۲) از فرانسیس فورد کاپولا، «همشهری کین» (۱۹۴۱) ساخته اورسن ولز، «پالپ فیکشن» (۱۹۹۴) به کارگردانی کوئنتین تارانیتنو، «هفت سامورایی» (۱۹۵۴) ساخته آکیرا کوراساوا «۲۰۰۱: اودیسه فضایی» (۱۹۸۶) از استنلی کوبریک، «چه زندگی شگفتانگیزی» (۱۹۴۶) ساخته «فرانک کاپرا، همهچیز درباره ایو» (۱۹۵۰) به کارگردانی جوزف ال منکیهویچ و «نجات سرباز رایان» (۱۹۹۸) ساخته استیون اسپیلبرگ قرار گرفتهاند. سینمای ایران نیز از این فهرست سینمایی بیبهره نیست و «کلوزآپ» ساخته عباس کیارستمی در سال۱۹۹۰ در جایگاه ۸۶ برترین فیلمهای تاریخ سینما قرار گرفته است.
آغوش امن سینمای کلاسیک
منتقدان حاضر در نظرسنجی نشریه ورایتی، بیشتر به سینمای کلاسیک توجه نشان دادهاند. ورایتی از تعداد محدود و مشخصی از منتقدان برای نظر سنجیاش دعوت به عمل آورده و نتیجهاش خروجی معقول و قابل دفاعی است.
در واقع منتقدان ورایتی به آغوش امن سینمای کلاسیک پناه بردهاند.
انتخاب شاهکاری از هیچکاک بهعنوان بهترین فیلم تاریخ سینما، نشانهای آشکار از گرایش به سینمای اصیل است؛ انتخابی که متاثر از موجهای غیرسینمایی چون جنبش «می تو» و گرایش به اقلیت، از جنس رویکرد متاخر اسکار و برگزیدگان سایتاند ساوند نیست.
در واقع ورایتی به سینما اولویت داده، نه رویکردهای اجتماعی، سیاسی مد روز. از این منظر برگزیدگان نشریه ورایتی معتبر و قابل استناد بهنظر میرسد.
مکث
انتقاد از انتخاب عجیب سایتاندساوند
انتخابهای ورایتی در نقطه مقابل برگزیدگان سایت اندساوند قرار دارد که چندی پیش نتیجه نظرسنجیاش اعلام شد و به شکل عجیبی یک فیلم ناشناس به عنوان بهترین فیلم تاریخ سینما در صدر فهرست منتقدان قرار گرفت. بیش از ۱۶۰۰ منتقد و اهالی سینما که در نظرسنجی سایتاند ساوند شرکت کردند، در نهایت فیلم «ژان دیلمان» ساخته «شانتال آکرمن» را به عنوان بهترین فیلم تمام دوران انتخاب کردند. این چهارمین فیلمی است که پس از «دزد دوچرخه» دسیکا، «همشهری کین» از اورسن ولز و «سرگیجه» از هیچکاک به این عنوان میرسد. انتخابی که بسیاری از چهرههای سرشناس سینما و منتقدان آن را زیر سؤال بردند. شاخصترین چهرهای که از انتخاب فیلم ژان دیلمان انتقاد کرد، پل شرایدر بود. شرایدر در واکنش به معرفی فیلم شانتال آکرمن بهعنوان بهترین اثر تاریخ سینما در صفحه شخصیاش نوشت: «بهمدت ۷۰سال، نظرسنجی مجله سایتاند ساوند، یک معیار قابل اعتماد برای اجماع نظر منتقدان و اولویتها بوده است. برخی فیلمها در فهرست، بالا رفتند و برخی دیگر پایین آمدند، اما حضور ناگهانی فیلم «ژان دیلمان» در جایگاه شماره یک، اعتبار این نظرسنجی را تضعیف میکند. گویی کسی قصد داشته روی نتیجه اعمال نفوذ کند، کاری که گمان میکنم انجام دادهاند در دمکراسی مهم نیست که چهکسی رأی میگیرد، مهم این است که چهکسی آرا را میشمارد. نظرسنجی امسال با گسترش جامعه رایدهی و سیستم امتیاز دهی، نشاندهنده یک تداوم تاریخی نیست، بلکه سازماندهی متفاوتی از نظر سیاسی است.. «ژان دیلمان» از این به بعد، نه تنها به عنوان فیلمی مهم در تاریخ سینما، بلکه به عنوان نقطه عطفی از یک نظرسنجی تحریف شده در خاطره ها خواهد ماند.»