چشم‌انداز حمل‌ونقل عمومی تا افق 1404

شهرداری تهران اواخر آبان، برنامه چهارم توسعه پایتخت را به شورا ارائه داد. برنامه‌ای که برای اولین‌بار براساس ابلاغ وزارت کشور، ۴ساله (1401تا 1404) نوشته شده تا مدیریت شهری در دوره سکان‌داری‌اش فرصت عمل‌کردن به آنها را داشته باشد. امسال آنچه در این برنامه اولویت داشته و موردتوجه ویژه قرار گرفته، نگاه مسئله محوری و تحول پایتخت در 4سال است. به گزارش همشهری،طبق این برنامه علیرضا زاکانی، شهردار تهران متعهد شده در حوزه‌های مختلف ازجمله حمل‌ونقل عمومی تحولاتی ایجاد کند که برای مردم ملموس باشد. مجید باقری، سرپرست معاونت برنامه‌ریزی، توسعه سرمایه انسانی و امور شورای شهرداری تهران در تأیید این مطلب به همشهری گفت که امروزه خودروهای شخصی سهم 60درصدی در معابر تهران را دارند و مدیریت شهری تصمیم دارد با توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی اعم از اتوبوس، مترو و البته ون، دسترسی به این ناوگان را برای شهروندان تسهیل و سهم تردد خودروهای شخصی را به 40درصد کاهش دهد.
 هوای پایتخت آلوده است. موضوعی که سال‌هاست تکرار می‌شود و هیچ نهاد و ارگانی مسئولیت آن را نمی‌پذیرد و پاسخگو نیست. در این میان گرچه نوک پیکان انتقادات و مطالبات به‌سوی مدیریت شهری گرفته شده و می‌شود، اما براساس قانون هوای پاک، این نهاد خدماتی اجتماعی با 11وظیفه تعیین شده کمترین مسئولیت را در قبال مقابله با آلودگی هوا دارد. این روزها که معضل آلایندگی پایتخت مانند توپ در زمین ترک فعل نهادها،سازمان‌ها و دستگاه‌ها پاسکاری می‌شود، شهرداری تهران برای عمل به وظایف خود در راستای مقابله با این پدیده (آلودگی هوا) گام برداشته و در تدوین برنامه ۴ساله، توسعه حمل‌ونقل عمومی را در اولویت قرار داده تا با افزایش سهم ناوگان انبوه‌بر در جابه‌جایی مسافران، میزان تردد خودروهای شخصی را کاهش دهد تا شاید اندکی از این آلودگی کم شود و شهروندان در سال‌های آتی شاهد آسمان آبی پایتخت باشند. علاوه بر توسعه، نوسازی و بهبود وضعیت حمل‌ونقل عمومی که مطالبه امروز شهر و شهروندان است، مدیریت شهری، ایجاد تحول در حوزه‌های مختلف ازجمله نگهداشت شهری، اجرا و تکمیل ابرپروژه‌ها و ... را هم در دستور کار دارد. به‌گفته سرپرست معاونت برنامه‌ریزی، توسعه سرمایه انسانی و امور شورای شهرداری تهران مهم‌ترین مؤلفه برنامه چهارم توسعه شهر تهران این است که به تمام افق‌های تحولی توجه و برای هر یک از آنها در حوزه‌های حمل‌ونقل، خدمات شهری، فنی و عمرانی، اجتماعی و فرهنگی و ... محورهای اجرایی تعیین شده است.

عملگرایی با ایجاد تعادل میان منابع و مصارف
مدیریت شهری در برنامه چهارم توسعه شهر تهران به‌دنبال عملیاتی‌کردن پروژه‌ها و اتمام آنها در 4سال است؛ موضوعی که به اذعان مجید باقری، با ایجاد تعادل میان منابع و مصارف محقق می‌شود. او در توضیح بیشتر گفت: «در این برنامه منابع و مصارف شفاف هستند و تعادل ایجاد شده میان آنها زمینه را برای عملگرایی پروژه‌ها فراهم می‌کند. همچنین مشارکت مردم در تعیین و اولویت‌بندی پروژه‌ها قطعاً این فرایند (عملیاتی‌شدن و اتمام پروژه‌ها) را تسریع و تسهیل می‌کند. آنچه مسلم است، با تصویب برنامه چهارم توسعه شهر تهران و اجرایی‌شدن آن، توقعات شورای ششم و مردم از ایجاد تحول در راستای بهبود وضعیت کنونی پایتخت محقق خواهد شد.» توجه به حقوق شهروندی همه مردم در برنامه چهارم توسعه شهر تهران لحاظ شده است و به ‌گفته این مقام مسئول در این برنامه از جانبازان، معلولان جسمی و حرکتی، مادران باردار و... غفلت نشده است و قطعاً تهران در 4سال آینده برای آنها دسترس‌پذیرتر و زیست‌پذیرتر می‌شود.

تحولات 4گانه در پایتخت
برنامه چهارم توسعه شهر تهران در راستای ایجاد 4تحول تدوین شده است.
 تحول درون‌زا (مدیریت شهری الگو)
 تحول نرم‌افزاری و روحی (شهروند الگو)
تحول سخت‌افزاری و کالبدی (شهر الگو)
تحول فناورانه و دانش‌بنیان (شهر هوشمند)

ابرپروژه‌های پیش‌بینی‌شده
  برای کلانشهر تهران در افق 1404، شهرداری تهران 4ابرپروژه پیش‌بینی کرده است.
  ارتقای مدیریت شهری از نهاد خدماتی به نهاد خدمتگزار اجتماعی
   نوسازی شهر برمدار حمل‌ونقل عمومی
  ساماندهی مشارکت مردم به‌ویژه نخبگان در اداره شهر
  توسعه خدمتگزاری و پیشرفت شهر بر محور شهروندان با تکیه بر تحول نوآورانه

مکث
تدوین برنامه چهارساله با تمرکز بر 12رویکرد

امیر شهرابی، مدیر کل برنامه‌ریزی و بودجه شهرداری تهران: برنامه چهارم توسعه شهر تهران برای اولین‌بار برخلاف برنامه‌های ادوار گذشته (اول، دوم و سوم) با تکیه‌ بر ظرفیت درون‌سازمانی مدیریت شهری و با مشارکت نخبگان، کارشناسان و ... تدوین شده و این برنامه 60ماده و 260حکم دارد و مبتنی بر طرح جامع و تفصیلی شهر تهران و اولویت‌های تعیین شده توسط شورای شهر تهران است. دسته‌بندی مواد و احکام برنامه چهارم براساس مأموریت‌های شش‌گانه ابلاغی وزارت کشور (اجتماعی و فرهنگی، حمل‌ونقل و ترافیک، خدمات شهری و محیط ‌زیست، ایمنی و مدیریت بحران، شهرسازی و معماری و توسعه مدیریت و هوشمندسازی شهری) صورت‌گرفته و شهرداری تهران روی 12رویکرد از جمله هویت‌بخشی به شهر، مردمی‌سازی اداره شهر بر محور نخبگان، شفافیت و مبارزه با فساد، هوشمندسازی، اهتمام به سرزندگی، نشاط و معنویت و ... تمرکز داشته است و تحقق‌پذیری، واقع‌بینانه و ... اهم شاخص‌های برنامه چهارم توسعه شهر تهران هستند.