رکورد تولید غلات ایران می‌شکند

خشکسالی حریف شکوفایی کشاورزی ایران نشده و رکورد تولید غلات، محصولات دامی و غذا در سال زراعی جاری خواهد شکست. این تازه‌ترین برآورد سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) از جزئیات تولیدات کشاورزی ایران است که در جدیدترین گزارش چشم‌انداز غذایی جهان منتشر کرده است.
به گزارش همشهری، ایران در سال زراعی گذشته 10.4میلیون تن گندم تولید کرده بود؛ اما در سال زراعی جاری، باوجود تداوم خشکسالی و البته به مدد افزایش نسبی قیمت خرید تضمینی گندم، تولید این محصول استراتژیک در کشورمان 25درصد رشد کرده و طبق برآورد فائو به 13میلیون تن خواهد رسید. این اتفاق در مورد برنج نیز رخ داده و تولید آن 15درصد افزایش پیدا کرده است.

بهبود 16درصدی رکورد تولید غلات
در جدیدترین گزارش سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) موسوم به چشم‌انداز غذایی جهان، تولید غلات ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ میلادی 19.5میلیون تن برآورد شده است. در گزارش سال گذشته فائو، تولید غلات ایران ۱۶.۸میلیون تن برآورد شده بود و با این حساب، تولید سال 2022 حدود 16درصد بیشتر شده است. طبق آمارهای فائو، همزمان با افزایش تولید داخلی غلات در ایران، واردات این محصولات کاهش یافته و کل واردات غلات ایران در سال ۲۰۲۲ بالغ ‌بر 18.3میلیون تن محاسبه شده که این رقم نسبت به سال قبل ۱۵درصد کاهش داشته است.

رشد 23درصدی ذخایر غلات
آخرین برآوردهای فائو حاکی است کل ذخایر غلات ایران از 10.3میلیون تن در سال 2021به 12.7میلیون تن در پایان سال ۲۰۲۲ خواهد رسید که بیانگر افزایش 23درصدی است. براساس داده‌های این سازمان بین‌المللی، از کل ذخایر 12.7میلیون تنی غلات ایران در سال ۲۰۲۲ بالغ‌بر 8.5میلیون تن مربوط به ذخایر گندم است و با این حساب، با توجه به ذخایر 6.4میلیون تنی گندم ایران در سال قبل، ذخیره این غله استراتژیک در کشورمان 2.1تن معادل 32.8درصد افزایش پیدا خواهد کرد.

رشد تولید گندم و کاهش واردات
سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد در گزارش خود، تولید گندم ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ را ۱۳میلیون تن برآورد کرده است که نسبت به تولید 10.4میلیون تنی سال قبل، رشد قابل‌توجه ۲۵درصدی داشته است. در مقابل، واردات گندم ایران در همین سال ۳۷درصد کاهش پیدا کرده و درحالی‌که سال پیش ۷.۹میلیون تن گندم وارد کرده بود، امسال فقط ۵میلیون تن واردات گندم خواهد داشت. این نهاد بین‌المللی همچنین تولید ذرت ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ را ۱.۳میلیون تن و تولید جو ایران را ۳میلیون تن برآورد کرده که تغییری نسبت به سال قبل نداشته است. تولید دانه‌های روغنی نیز بدون تغییر نسبت به سال قبل در سطح 900هزار تن باقی مانده است.

معمای 500هزارتنی برنج
براساس گزارش سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، تولید برنج ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل ۳۰۰هزار تن معادل ۱۵درصد افزایش یافته و از ۲میلیون تن در سال قبل به ۲.۳ میلیون تن طی سال زراعی ۲۰۲۲ رسیده است. باوجود افزایش تولید داخل، برای پاسخگویی به تقاضا واردات برنج نیز در این سال ۱۲ درصد رشد داشته و به ۱.۸ میلیون تن رسیده است؛ درحالی‌که در سال قبل ۱.۶ میلیون تن برنج وارد کشور شده بود. با این حساب، موجودی برنج در بازار ایران در سال 2022بالغ‌بر 500هزار تن از محل افزایش تولید داخل و رشد واردات، بیش از سال قبل بوده است. سؤالی که مطرح می‌شود این است که با این میزان افزایش موجودی برنج، دلیل آشفتگی بازار این محصول و افزایش تقلب در بازار برنج‌های ایرانی چیست؟

سیاهه تولید گوشت
برآوردهای فائو از تولید و تجارت گوشت و شیر ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ نشان می‌دهد حذف ارز ۴۲۰۰تومانی در این سال تأثیر منفی در این بخش از اقتصاد ایران نداشته و حتی تولید گوشت قرمز و شیر ایران رشد داشته است.
براساس داده‌های این سازمان بین‌المللی، درحالی‌که طی سال قبل تولید شیر ایران ۸ میلیون و 531هزار تن اعلام شده بود این رقم در سال زراعی ۲۰۲۲ و باوجود حذف ارز ۴۲۰۰تومانی 0.5درصد رشد کرده و به 8میلیون و 577هزار تن رسیده است. همچنین در این بازه زمانی، تولید گوشت قرمز نیز از حذف ارز ۴۲۰۰ تأثیر منفی نپذیرفته است؛ به‌گونه‌ای که تولید گوشت گوساله ۳درصد رشد کرده و به ۵۶۸هزار تن رسیده و تولید گوشت گوسفندی نیز با رشد یک درصدی به ۳۴۴هزار تن رسیده است. در این میان، تولید گوشت مرغ با افت ۳درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱ مواجه شده و به 2 میلیون و 107هزار تن کاهش یافته است؛ درحالی‌که در سال قبل 2میلیون و 183هزار تن گوشت مرغ در کشور تولید شده بود.

کفه صادرات لبنیات سنگین شد
بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال 2022میلادی، واردات لبنیات ایران نسبت به سال قبل ۳درصد کاهش داشته و به ۱۰۰هزار تن رسیده درحالی‌که صادرات لبنیات ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ با رشد قابل‌توجه ۱۴درصدی مواجه شده و از یک میلیون و 220هزار تن در سال قبل به یک میلیون و 394هزار تن طی این سال افزایش یافته است. به گزارش همشهری، چندی پیش عراق، برای حمایت از تولید داخل، واردات تعداد قابل‌توجهی از کالاهای آماده و محصولات غذایی ازجمله لبنیات و بستنی را ممنوع اعلام کرد. با توجه به اینکه یکی از مقاصد صادراتی لبنیات ایران، بازار عراق است، احتمال تأثیر منفی این مصوبه برای تراز تجاری لبنیات و افت صادرات آن وجود دارد.