گزارش
سایه مشاغل مزاحم روی پهنه‌های مسکونی
همجواری اصناف مزاحم با بافت‌های مسکونی، سابقه چندین‌ساله دارد، اما در گذر زمان، زندگی شهروندان را دچار اختلال کرده است
زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار
وجود مشاغل مزاحم و آلاینده در بافت‌های مسکونی معضل جدی شهری چون تهران است که به‌دلیل مسائل زیست‌محیطی، مشکلات و چالش‌هایی را برای شهروندان ایجاد کرده و ازاین‌رو انتقال آنها مطالبه اصلی پایتخت‌نشینان است. البته آسیب‌های زیست‌محیطی تنها یک‌روی مشاغل مزاحم به‌حساب می‌آید؛ آن روی دیگر سکه، ناایمن شدن محیط پیرامونی چنین مشاغلی همچون صنف کفاشان بازار، آبکاری‌های شوش و موتورسازی‌های مولوی است. بر همین اساس ساماندهی و انتقال اینگونه از مشاغل بنا بر درخواست‌‌های فراوان شهروندان در برنامه کاری مدیریت شهری قرار گرفته؛ اگرچه براساس اظهارنظر یکی از اعضای شورای شهر تهران گویا اخیراً ترک فعل‌هایی در این مورد رخ داده و به نظر می‌رسد سایه این مزاحمان قرار است روی پهنه‌های مسکونی مستدام باشد.
به گزارش همشهری، همجواری اصناف مزاحم با بافت‌های مسکونی، سابقه چندین‌ساله دارد، اما در گذر زمان به‌دلیل متراکم شدن بافت‌های مسکونی این همسایگی، زندگی شهروندان را دچار اختلال کرده است؛ نمونه آن را می‌توان در خیابان دستغیب (منطقه 9) مشاهده کرد؛ خیابانی که در قرق صنف سازندگان کانال کولر است یا حضور بنکداران در خیابان‌های انبار نفت و محله شادآباد. براساس بند 20ماده 55قانون شهرداری‌ها، مدیریت شهری علاوه بر جلوگیری از ایجاد و راه‌اندازی هرگونه کسب‌وکاری که موجب بروز مزاحمت برای ساکنان و مسائل زیست‌محیطی می‌شود، وظیفه ساماندهی مشاغل مزاحم را هم به‌عهده دارد. سال 96آیین‌نامه ساماندهی مشاغل و انتقال اصناف مزاحم شهری در هیأت دولت تصویب و مقرر شد 25رسته شغلی از تهران منتقل شوند.
اجرای مصوبه قانونی و انتقال اصناف
براساس مصوبه مذکور (آیین‌نامه بند 20ماده 55قانون شهرداری‌ها) مدیریت شهری خروج اصناف مزاحم از بافت‌های مسکونی را در دستور کار داشته و همچنان هم دارد، اما رویکرد مدیران شهری در فراهم بودن زیرساخت‌ها، روند انتقال این اصناف را کند کرده است. چرا که اصناف فارغ از مزاحم و آلاینده‌بودن، کسب‌وکار مردم محسوب می‌شوند و از این راه ارتزاق می‌کنند؛ بنابراین جابه‌جایی و نقل‌وانتقال باید به‌گونه‌ای باشد تا کمترین آسیب متوجه آنها شود؛ مانند کاری که در بازار آهن اجرایی شد و پس از انتقال آن از شوش و مولوی به محله شادآباد زمینه برای فعالیت آهنگران فراهم شد. یا اوراقچی‌های شوش که سال‌ها با حضورشان سبب نارضایتی شهروندان شده بودند، بعد از مهیاشدن زیرساخت‌ها در شهرک ثامن‌الحجج محله خاوران حدود 400واحد صنفی به آنجا منتقل و ساماندهی‌شدند.
ترک فعل در انتقال کارگاه کفاشان
پس از آغاز به‌کار مدیریت شهری در این دوره، موضوع انتقال کارگاه‌های کفاشی مطرح شد. کارگاه‌هایی که علاوه بر آلایندگی زیست‌محیطی به‌دلیل استفاده از مواد اشتعال‌زا، مانند بمبی هستند که براثر سهل‌انگاری می‌توانند محدوده وسیعی از بافت‌های پیرامونی را دچار حریق کنند؛ بنابراین انتقال آنها ضرورت دارد؛ اما به‌گفته رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران از ابتدای سال تا‌کنون اقدامی در این‌خصوص انجام نشده است. مهدی بابایی ضمن اظهار بی‌اطلاعی از آخرین وضعیت این صنف با بیان اینکه به‌نظر می‌رسد اندک، ترک فعلی صورت گرفته و نیاز به پیگیری دارد، تأکید کرد: «ساماندهی و انتقال مشاغل مزاحم از اولویت‌های اقدامات شهرداری تهران محسوب می‌شود و نباید هیچ عاملی سبب کندشدن این فرایند شود و قطعاً پیگیر موضوع انتقال کارگاه کفاشان و سایر مشاغل مزاحم خواهم بود.»
تسریع مراحل انتقال با امضای تفاهمنامه
مدیریت شهری در راستای ساماندهی مشاغل مزاحم، اقداماتی انجام داده و برنامه‌هایی هم پیش‌بینی کرده، اما به‌دلیل گستردگی و پراکندگی این اصناف در بافت‌های مسکونی، کارهای صورت گرفته، چون قطره‌ای در دریا هستند و به همین دلیل شهروندان تصور می‌کنند مدیریت شهری این موضوع را از دستور کار خارج کرده است.
امضای تفاهمنامه شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران با شرکت شهرک‌های صنعتی، جدیدترین اقدام شهرداری تهران در راستای انتقال اصناف مزاحم به حریم شهر است که نشان می‌دهد مدیریت شهری در این دوره پیگیر مطالبات مردم و ساماندهی مشاغل مزاحم است؛ تفاهمنامه‌ای که سوم آبان منعقد شد و با شناسایی اولویت‌های صنوف، استقرار آنها در شهرهای صنعتی انجام‌می‌شود.
مکث
انتقال صنف کفاشان دست‌دوز به حریم منطقه 20
سعید بیگی، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران: فرایند انتقال اصناف و مشاغل مزاحم مبنی بر مذاکره است و به همین دلیل این کار به‌کندی انجام می‌شود، اما به این معنا نیست که شهرداری تهران کار را رها کرده است. تعداد زیادی کارگاه کفاشان دست‌دوز منطقه 12هم به لحاظ موضوع پسماند و هم از نظر مسائل ترافیکی مشکلاتی را ایجاد کرده‌اند و ازاین‌رو انتقال آنها در اولویت شرکت ساماندهی قرار گرفته است. براساس بررسی‌ها حدود 10تا 15صنف وضعیت ناایمن‌تری دارند و به همین دلیل طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته تا 2ماه آینده انتقال آنها انجام می‌شود. برای این کار سوله‌ای در منطقه 20به شرکت ساماندهی واگذار شده، اما این سوله نیاز به بازسازی دارد تا پس از ایجاد کارگاه‌های کوچک در اختیار اصناف قرار گیرند. برای انجام بهتر این کار چندین جلسه با حضور نمایندگان واحدهای صنفی و مسئولان اتحادیه برگزار شده است و قطعاً با همکاری و مشارکت بیشتر اتحادیه اصناف، انتقال مشاغل مزاحم به شهرک‌های صنعتی با سرعت بیشتری امکان‌پذیر می‌شود.
