رقیب‌تراشی در چابهار

علی‌اکبر صفایی، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی درباره درخواست شرکت‌های خارجی برای اپراتوری بندر شهید بهشتی چابهار گفته است: برای اپراتوری جدید در بندر چابهار با چند کشور در حال مذاکره هستیم و هم‌اکنون کشورهای چین، ازبکستان، قزاقستان و روسیه برای ورود به بندر شهید بهشتی چابهار درخواست‌هایی داشتند که مذاکرات جدی هم با چینی‌ها انجام داده‌ایم. واقعیت این است که بندر شهید بهشتی چابهار، اسم رمز توسعه سواحل مکران و فعال‌سازی کریدور شمال- جنوب بوده و همچنان بهترین گزینه برای تبدیل‌شدن ایران به بازرگان بزرگ و هاب ترانزیتی منطقه است؛ مشروط بر اینکه این بندر آنگونه که در دهه‌های گذشته و در سند توسعه مکران مقرر بوده، توسعه پیدا کند.
بندر شهید بهشتی چابهار یا همان دروازه ملل که تنها بندر اقیانوسی ایران است، یک راه نجات منحصربه‌فرد برای کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه محسوب می‌شود و یکی از برگ‌برنده‌های ایران در کریدور شمال – جنوب است. این بندر آنقدر برای توسعه افغانستان محصور در خشکی اهمیت دارد که باعث شد این بندر و حضور هندی‌ها در فاز توسعه آن از تحریم‌های ظالمانه آمریکا نیز معاف باشد؛ اما ما، واقعا آنچنان‌که باید نه در موضوع توسعه و نه در بهره‌برداری از ظرفیت‌های این بندر استراتژیک فعال نبودیم درحالی‌که به‌موازات بندر چابهار، پاکستانی‌ها در بندر گوادر سرمایه‌گذاری چند ده میلیارد دلاری چینی‌ها را جذب کرده‌اند و ظاهرا قرار است مانند بندر جبل‌علی امارات که در رقابت دریایی خلیج‌فارس روی دست همه بنادر زد، در منتهی‌الیه مرزهای شرقی نیز بندر گوادر چنین رقیبی برای بندر چابهار شود. در این شرایط، پسندیده‌ترین کار این است که به‌جای مذاکره برای اپراتوری بندر، پروژه سرمایه‌گذاری با هندی‌ها برای توسعه این بندر تعیین تکلیف شود و درصورت لزوم، با مشوق‌های رقابتی از سرمایه‌گذاران جدید و توانمند برای حضور در توسعه و بهره‌برداری این بندر مذاکره شود. فراموش نشود که حضور هندی‌ها در بندر چابهار به‌واسطه رقابت ذاتی آنها با چین و پاکستان به نفع ایران بود و همچنان با توجه به ولع آنها برای دسترسی آسان به افغانستان و آسیای میانه، بهترین گزینه برای مشارکت توسعه‌ای است.