صدای پای انتفاضه سوم

در چند هفته اخیر، آسمان نابلس و دیگر مناطق کرانه باختری، یک مهمان ناخوانده داشته است؛ پهپادهای رژیم صهیونیستی که در طول روز و حتی گاهی شب‌ها رفت‌وآمد فلسطینی‌ها را زیرنظر دارند. استفاده از پهپاد برای کنترل رفت‌وآمد فلسطینی‌ها در کرانه باختری از ماه گذشته در محافل امنیتی تل‌آویو مطرح شد و از آن زمان دستگاه‌های امنیتی تلاش دارند تا با بهره‌گیری از این پرنده‌های کوچک، کنترل اوضاع را در کرانه باختری به‌دست گیرند. با وجود این تلاش‌ها، اما به‌نظر نمی‌رسد که اقدامات صهیونیست‌ها تا‌کنون در کرانه باختری نتیجه‌ای داشته است. درگیری‌ها و عملیات مسلحانه در کرانه باختری طی ماه‌های اخیر تا بدان حد زیادشده که سازمان ملل سال 2022را خونبارترین سال برای فلسطینی‌ها و شرایط کرانه باختری را پرتنش‌تر از همیشه توصیف کرده است.
اقدامات صهیونیست‌ها علیه گروه‌های فلسطینی طی ماه‌های اخیر، به‌ویژه در نابلس و جنین افزایش داشته است. در واکنش به این اقدامات، عملیات فلسطینی‌ها هم افزایش چشمگیری یافته است. وب‌سایت خبری-تحلیلی المانیتور درباره افزایش تنش‌ها به نقل از مقامات ارتش رژیم صهیونیستی می‌نویسد: از ماه مارس تاکنون (7ماه گذشته) بیش از 2هزار عملیات علیه فلسطینی‌ها در کرانه باختری انجام شده تا از گسترش ناآرامی‌ها از کرانه باختری به مناطق بیرونی جلوگیری شود. اذعان مقامات تل‌آویو به انجام این حجم از عملیات‌های نظامی شرایط به‌شدت پرتنش منطقه را تأیید می‌کند.
همچنین براساس گزارش سازمان ملل، در سال‌جاری میلادی بیش از 115شهروند غیرنظامی فلسطین در جریان این حملات، به شهادت رسیده‌اند که این میزان سنگین‌ترین حجم تلفات طی 7سال گذشته است.

 به‌سوی انتقاضه سوم
شرایط پرتنش کرانه باختری باعث شده تا برخی صداها درباره احتمال آغاز سومین انتفاضه شنیده شود. سرزمین‌های اشغالی فلسطین تاکنون 2انتفاضه را در سال‌های 1987و 2000میلادی به‌خود دیده است و خیلی‌ها از هم‌اکنون انتفاضه سوم را پیش‌بینی می‌کنند. خدر عدنان 44ساله، از اسرای سابق فلسطینی و از چهره‌های برجسته جهاد اسلامی در شمال کرانه باختری که سال گذشته از زندان آزاد شد، درباره وضعیت فعلی درگیری‌ها در کرانه باختری به المانیتور می‌گوید: «این شرایط می‌تواند آغاز یک انتفاضه جدید باشد.»
البته عدنان تنها شخصیتی نیست که آغاز انتفاضه سوم فلسطینی‌ها را محتمل می‌داند؛ حتی محافل داخلی رژیم صهیونیستی نیز وقوع انتفاضه جدید را محتمل می‌دانند و در این ارتباط، تسفی یحزقیلی، کارشناس امور عربی شبکه 13تلویزیون اسرائیل در واکنش به حوادث اخیر کرانه باختری و ادامه حملات و بازداشت‌ها در شهرهای مختلف این منطقه تأکید دارد که ارتش و نهادهای امنیتی تل‌آویو در متوقف کردن این پدیده موفقیتی نداشته‌اند. این کارشناس همچنین گفته است: «حتی مسئله فراتر از اوضاع امروز است و سخن از آغاز انتفاضه یا موج دیگری از عملیات‌های فلسطینی‌هاست.» بن کاسپیت، روزنامه‌نگار اسرائیلی نیز شرایط را ملتهب می‌داند و در گزارشی در المانیتور می‌نویسد: «همه نشانه‌ها حاکی از آن است که تنش‌های فزاینده اخیر، مقدمه‌ای برای انتفاضه سوم است.»
دیگر شخصیت‌های صهیونیستی نیز طی چند هفته گذشته بارها سخن از احتمال انتفاضه جدید گفته‌اند. به‌عنوان نمونه بتسلئیل اسموتریچ، رئیس حزب صهیونیسم دینی در کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی) کمتر از 3هفته پیش اعلام کرد که سرعت عملیات‌ها در کرانه باختری افزایش یافته و تل‌آویو با انتفاضه سوم روبه‌روست. اسموتریچ با اشاره به عملیات مقاومت فلسطینیان در هدف قراردادن اتوبوس و خودروی حامل نظامیان صهیونیست در مسیر شهرک صهیونیست‌نشین الون موریه خاطرنشان کرد: «در هفته‌های اخیر با گستره زیاد عملیات فلسطینی‌ها به شیوه‌های مختلف تیراندازی، استفاده از سلاح سرد و پرتاب کوکتل مولوتف مواجه بوده‌ایم و این شرایط به آن معناست که ما در انتفاضه سوم هستیم؛ با این حال، بنی‌گانتس، وزیر (جنگ) شکست‌خورده و یائیر لاپید (نخست‌وزیر) به جای انجام یک عملیات نظامی گسترده در جنین، همچنان بر کمک به تشکیلات خودگردان فلسطین و تقویت جایگاه آن اصرار می‌ورزند.»

جوانان سلاح به دست
مسئله قابل تمایز در تحولات این روزهای فلسطین، مسلح بودن نسل جدیدی از فلسطینی‌ها همزمان با اظهارنظرها درباره احتمال آغاز انتفاضه سوم است. معنای اصلی انتفاضه، انقلاب سنگ است، اما شاید در انتفاضه سوم، در دست فلسطینی‌ها به‌جای سنگ، سلاح باشد. آمارهای رسمی نیز افزایش اقدامات مسلحانه در کرانه باختری را تأیید می‌کند. شاباک به‌عنوان سرویس‌ امنیت داخلی رژیم صهیونیستی ماه گذشته از افزایش 30درصدی تیراندازی فلسطینی‌ها در کرانه باختری در مقایسه با سال گذشته خبر داده است. این آمار‌ها همچنین از افزایش 600درصدی عملیات‌ها نسبت به 2سال پیش حکایت دارد. شاباک گزارش داده که افزایش اینگونه عملیات‌ها دلیلی بر وجود مقادیر زیادی سلاح در کرانه باختری است. درواقع افزایش عملیات‌های مسلحانه نشان می‌دهد که نسل جدید فلسطینی‌ها به‌شدت رادیکال‌تر و قاطع‌تر از نسل‌های گذشته فلسطین عمل می‌کنند. اعلام موجودیت گروهی از مبارزان جوان فلسطینی با نام عرین الاسود، بارزترین نشانه گرایش بیشتر جوانان فلسطینی به عملیات‌های مسلحانه است. یکی از مبارزان جوان فلسطینی درباره علت همکاری و عضویتش در گروه تازه‌تاسیس عرین الاسود به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: «این گروه را انتخاب کردم؛ چون از سلاح برای مقاومت در برابر اشغال استفاده می‌کند و بدون اینکه به جناح‌ها و گروه‌های سیاسی مختلف وابسته باشد، به‌خاطر خدا و ملت فعالیت دارد.»
ابومصطفی، از مبارزان انتفاضه اول نیز به المانیتور می‌گوید که جوانان فلسطینی ناامید و بیکار در شرایط اشغال زندگی می‌کنند و از همین رو وضعیت خوبی ندارند. ابومصطفی در عین حال لازمه وقوع انتفاضه سوم را توافق بین جناح‌های سیاسی می‌داند و با نگاهی ناامیدانه به گروه‌های سیاسی فلسطینی می‌گوید: «حماس به‌دنبال مشروعیت بین‌المللی است، چپ ضعیف شده و فتح به قدرت چسبیده است.»

نابلس؛ بیشه شیرها
شاید بدبینی به گروه‌های سیاسی در فلسطین، خود یکی از مهم‌ترین دلایل شکل‌گیری گروه‌های مسلح تازه‌تاسیس مانند عرین‌الاسود باشد. عرین الاسود (به معنای بیشه شیرها) با عملیات‌های مسلحانه و تیراندازی به‌سوی نظامیان صهیونیست، همه را غافلگیر کرده و با صدور بیانیه‌هایی مسئولیت این عملیات‌های مسلحانه را برعهده می‌گیرد. این گروه، شهر نابلس را به‌عنوان مقر خود انتخاب کرده‌ است. انگیزه شکل‌گیری عرین‌الاسود، حملاتی بود که نظامیان صهیونیست 6ماه پیش به اردوگاه جنین داشتند. بسیاری از مبارزان فلسطینی پس از آن حملات، جنین را ترک کرده و راهی نابلس شدند. آنها ماه گذشته در آنجا تحت عنوان گروه عرین‌الاسود اعلام موجودیت کردند. الجزیره درباره عرین‌الاسود گزارش می‌دهد که آنها یک گروه سازماندهی شده با رهبری درهم تنیده هستند که به‌صورت خودگردان هر روز به شکل‌های مختلف و در عملیات‌های گوناگون حاضر می‌شوند؛ نبردی که به نوشته الجزیره، زیر پرچم «لااله‌الا‌الله و محمد رسول‌الله» به‌عنوان شعار اصلی این گروه مقاومتی انجام می‌شود. جوانان مسلح عرین‌الاسود حامیان زیادی هم در کرانه باختری دارند. المانیتور به کانال تلگرامی این گروه اشاره می‌کند که 180هزار عضو دارد. در این کانال از فلسطینی‌ها خواسته شده تا در اعتراضات شبانه در سراسر کرانه باختری شرکت کنند. پس از این فراخوان، واکنش فلسطینی‌ها آنقدر سریع بود که همان شب بسیاری در مناطق مختلف تجمع کردند و درگیری با سربازان اسرائیلی آغاز شد. جمعیت صهیونیست‌های ساکن در کرانه باختری بیش از 475هزار نفر در بلوک‌های مختلف شهرک‌های تازه‌تاسیس است که اگرچه براساس قوانین بین‌المللی غیرقانونی هستند، اما برای تل‌آویو بسیار مهم است که بتواند امنیت این شهرک‌ها را تامین کند. براین اساس فعالیت گروه‌های مسلحی مانند عرین‌الاسود بزرگ‌ترین چالش امنیتی این روزهای تل‌آویو است. 

مکث
افراطی‌های صهیونیست روی دور تند
تشدید خشونت‌ها در کرانه باختری رقابت‌های انتخاباتی یائیر لاپید، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر سابق این رژیم را برای انتخابات اول نوامبر (یک هفته دیگر) تحت‌تأثیر قرار داده است. افزایش عملیات مسلحانه در کرانه باختری، ساکنان صهیونیست را بیش از گذشته متمایل به احزاب افراطی و بنیادگرا کرده و اظهارات تند و افراطی افرادی مانند نتانیاهو خریدار بیشتری خواهد داشت. در عین حال، رقیب نتانیاهو در انتخابات پیش‌رو فقط یائیر لاپید نیست، بلکه در فضای پرتنش فعلی، ایتامار بن گویر، نامزد راست افراطی نیز پرطرفدار شده است. او 2ماه پیش با یورش به مسجدالاقصی گفته بود: «حتی موشک‌ها هم مرا متوقف نخواهند کرد.»