همه با هم برای صادرات

صادرات، اسم رمز توسعه اقتصادی و بالندگی تولید است و در همین راستا، دیروز در مراسم روز ملی صادرات، بر مشارکت دولت، مجلس و افسران جنگ تحریمی یعنی تولیدکنندگان و صادرکنندگان برای رونق تولید، توسعه صادرات و احیای سهم ایران از اقتصاد منطقه تأکید شد.
به گزارش همشهری، در مراسم بیست‌وششمین سالروز ملی صادرات بر لزوم مشارکت همه ذینفعان و نقش‌آفرینان حوزه صادرات برای تقویت و تعالی این حوزه تأکید شد. دولتمردان وعده‌هایی نظیر کاهش پیچیدگی صادرات، مثبت شدن تراز تجاری و تسهیل بازگشت ارز حاصل از صادرات دادند و فعالان بخش خصوصی بر خواسته‌هایی نظیر تشکیل شورای تجارت خارجی و توجه به نیازهای واقعی اقتصاد در تدوین برنامه هفتم توسعه پافشاری کردند.

پیچیدگی صادرات کم می‌شود
وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم دیروز با اشاره به اینکه رتبه ایران در شاخص پیچیدگی صادرات در سال قبل به ۶۵رسیده است، وعده داد که این شاخص تا چشم‌انداز ۱۴۰۴ به زیر ۴۰ برسد. سیدرضا فاطمی‌امین همچنین با بیان اینکه صادرات برای مثبت شدن تراز تجاری کشور بسیار اهمیت دارد، گفت: هر کشوری که بتواند صادرات بیشتری داشته باشد وضع بهتری دارد و این به‌معنای تراز تجاری مثبت است و ما نیز اعلام می‌کنیم که با روند فعلی، تراز تجاری کشور در پایان سال آینده مثبت می‌شود. او ادامه داد: واردات سال گذشته ۵۲میلیارد و صادرات غیرنفتی ۴۷میلیارد دلار بود و امسال در ۶ماه ابتدایی این اختلاف به ۲میلیارد دلار رسید و به‌زودی برای سال آینده این اختلاف از وضعیت منفی خارج و مثبت خواهد شد. وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین کارکرد دیگر صادرات را افزایش توان قدرت کشور عنوان کرد که باید از مسیر صادرات فناورانه و دانش‌بنیان پیگیری شود.

تغییر اهداف صادرات
وزیر صنعت، معدن و تجارت درخصوص هدف صادرات گفت: تا پیش‌ازاین هدف ارزآوری بود اما به مثبت شدن تراز تجاری هدف اصلی تغییر کرده و صادرکننده باید برای ایجاد اعتبار و قدرت ایران در دنیا صادرات انجام دهد. فاطمی‌امین تأکید کرد: هدف‌گذاری رسیدن به ۷۵میلیارد دلار صادرات غیرنفتی بر همین اساس بود و کیفیت کالای صادراتی اهمیت داشت. در دنیا شاخصی به نام پیچیدگی وجود دارد که به فناوری ساخت کالا مرتبط می‌شود، هرچه کالای تولیدشده فناوری پیچیده‌تری داشته باشد، شاخص پیچیدگی هنگام صادرات افزایش می‌یابد. خوشبختانه این شاخص جهانی که ۱۵سال پیش برای ما رتبه بالای ۱۰۰ بود، سال قبل به ۶۵ رسید و سال ۱۴۰۴ به زیر ۴۰ خواهد رسید. وی گفت: اگر کشوری بتواند کالای پیچیده تولید کند، به‌معنای این است که دانش مولد دارد.
 اینکه ما بر دانش‌بنیان بودن کالاها تأکید می‌کنیم، منظور مولد بودن آن علم است نه تعداد مقالات منتشر شده و دانشجو و هیأت علمی. وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه دانش مولد خود را در صادرات نشان خواهد داد، گفت: در این زمینه دولت نقش حمایتگری و نظارت دارد و باید زیرساخت‌های تجارت را که همان ایجاد روابط سیاسی و بین‌المللی و توسعه زیرساخت‌های لجستیک و انتقال پول است،  فراهم کند. او پیوستن به توافقنامه تجارت آزاد اوراسیا و پیمان شانگهای را برای توسعه صادرات مؤثر دانست و افزود: اوراسیا ۱۷۰میلیون جمعیت و بازار ۸۰۰میلیون دلاری دارد. اعضای شانگهای نیز یک‌چهارم خشکی دنیا، ۴۰درصد جمعیت دنیا و یک‌سوم رشد اقتصادی را به‌خود اختصاص داده‌اند و بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان دنیا هستند.

درخواست تشکیل شورای تجارت خارجی
در بخشی از مراسم روز ملی صادرات، رئیس اتاق ایران، ایجاد شورای تجارت خارجی به‌منظور یکپارچگی در سیاستگذاری‌های تجاری را از خواسته‌های اصلی بخش خصوصی و به‌ویژه صادرکنندگان عنوان کرد و گفت: مدیریت واحد یکی از نیازهای مهم در حوزه تجارت خارجی است که باید به آن رسیدگی کرد. به‌خصوص که به‌دلیل تعدد دستگاه‌های درگیر و نبود مدیریت یکپارچه در تجارت خارجی آسیب‌های جدی را به روند توسعه اقتصادی کشور وارد کرده است. غلامحسین شافعی، گفت: طبق یافته‌های مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، براساس قوانین مصوب حدود 44دستگاه در ایران به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم درگیر تجارت هستند؛ درحالی‌که در کشورهای موفق با رشد قابل‌توجه تجارت خارجی، مرکز واحد و مشخصی برای سیاستگذاری شکل گرفته و تجربه نشان می‌دهد که این تفکر به کاهش هزینه مبادله در روند تجارت کمک می‌کند. او تأکید کرد که خواسته بخش خصوصی تشکیل شورای تجارت خارجی است.

برنامه‌ها را متحول کنید
در بخشی از مراسم روز ملی صادرات، رئیس اتاق ایران بازنگری در شیوه نقش‌آفرینی در زنجیره ارزش جهانی را مورد توجه قرار داد و ضمن تأکید بر ضرورت تحول اساسی در حوزه صادرات غیرنفتی، گفت: بررسی 10قلم عمده صادراتی کشور نشان می‌دهد که محصولات پتروشیمی و میعانات گازی تقریباً نیمی از صادرات غیرنفتی ایران را تشکیل می‌دهند. از طرفی تمرکز جغرافیایی صادرات ایران به‌گونه‌ای است که سهم 5شریک اصلی صادراتی ایران حدود 70 تا 75درصد صادرات ایران را تشکیل می‌دهند. از سوی دیگر، در چند سال اخیر سهم کالاهای با فناوری بالا در ترکیب صادرات زیر یک درصد بوده و بخش بیشتر صادرات ایران مبتنی بر منابع بوده است که این زنگ خطری برای کشور به شمار می‌آید. 
رئیس اتاق ایران با اشاره به پیش‌بینی تحلیلگران از تغییرات منطقه‌ای و جهانی در سال‌های آتی، تصریح کرد: سیاستگذاری براساس این تحولات بر آینده ایران و جبران عقب‌افتادگی‌های اقتصادی مهم است و باید در برنامه هفتم این تغییرات ملاک عمل قرار بگیرد چراکه بی‌توجهی به آن موجب می‌شود جوانان و نسل فعلی، سیاستگذاران را نبخشند.

احیای توافقات تجاری با همسایگان
در مراسم دیروز، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران نیز با بیان اینکه توافقات تجاری با اندونزی، پاکستان، ترکیه و... در حال انجام و احیاست، گفت: با اصلاح روابط توانستیم ارز را با کمترین هزینه و بالاترین سرعت در منطقه مبادله کنیم. علیرضا پیمان‌پاک درباره وضعیت توسعه تجارت نیز گفت: درخصوص مانع‌زدایی، تصمیم‌ها و سیاست‌هایی که مانع جدی بر سر راه توسعه صادرات و تجار بود را برطرف کردیم و درخصوص مشکلاتی که بازگشت ارز ایجاد کرده بود با روش‌های مختلف ازجمله واردات در قبال صادرات در همه گروه‌های کالایی جز چند گروه محدود با تسریع در اعاده و کاهش قوانین مزاحم توانستیم راه را برای تجار باز کنیم. او همچنین از برنامه‌ریزی برای حضور در بازارهای بکر و نوظهور مانند آفریقا، اوراسیا و جنوب شرق آسیا خبر داد و گفت: از ابتدای سال ۴۰هیأت تجاری از آفریقا به ایران آمده‌اند و هفته آینده نیز ۳۱مدیر خرید از شرکت‌های بزرگ روسیه و بلاروس به تهران می‌آیند تا توافقات مهمی انجام شود.