باور‌ برنامه توسعه

برنامه هفتم توسعه در حال تدوین است و کارشناسان و صاحب‌نظران با استناد به تجارب6 برنامه قبلی، اختلاف‌نظر مشهودی در مورد الزامات و مبانی تدوین برنامه هفتم توسعه و حتی اصل وجودی آن دارند. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اهمیت برنامه هفتم توسعه، می‌گوید: نگاهی به مجموع ۶ برنامه توسعه قبلی نشان می‌دهد در رشد اقتصاد کلان وضع بدی داریم و برنامه ششم توسعه نیز به‌طور متوسط ۳۰ درصد اجرایی شده که چه‌بسا اگرکاری هم انجام نمی‌دادیم، این ۳۰ درصد خودبه‌خود اتفاق می‌افتاد. 
این اظهارات رئیس مجلس، تلخ اما به‌شدت واقعی است و اگر تمهیدی برای جلوگیری از تکرار آن در برنامه هفتم توسعه اندیشیده شود، می‌تواند آغازی برای واقع‌گرایی در برنامه‌نویسی برای تحقق توسعه همه‌جانبه کشور باشد. قالیباف که دیروز در جمع روسای کمیسیون‌های تخصصی مجلس و در حضور رئیس دیوان محاسبات کشور صحبت می‌کرد، این نکته را نیز یادآور شد که اجرای ضعیف برنامه‌های توسعه ناشی از نداشتن علم و سواد برنامه‌نویسی یا نداشتن سرمایه کافی برای اجرای برنامه‌ها نبوده، بلکه باور قلبی و اندیشه لازم را برای اجرا نداریم و خود را به لحاظ اخلاقی و تشکیلاتی برای اجرای قانون ملزم نمی‌کنیم که متأسفانه این مسئله به فرهنگ مدیریتی ما تبدیل شده‌است. 
در این مورد نیز تا حدودی می‌توان با رئیس مجلس موافق بود، اما مسئله اصلی از منظر کارشناسان این است که برنامه‌نویسی در ایران به‌واسطه تطابق نداشتن آن با ویژگی‌های اقتصادی سیاسی کشور و نادیده گرفتن موانع و دشواری‌ها، ناخودآگاه به سمت آرمان‌گرایی و رؤیاپردازی سوق پیدا می‌کند و نتیجه آن، چیزی جز نامحقق ماندن برنامه‌های میان‌مدت و بلندمدت نیست.