ترافیک تنومند پس از 2سال کرونا

ترافیک این روزهای تهران سنگین‌تر و کندتر از هر زمان دیگری است و روزانه حدود 9میلیون خودرو در معابر پایتخت در حال تردد هستند. این ترافیک سنگین به‌ویژه در ساعت‌های اولیه صبح و عصر که بازگشایی و تعطیلی مدارس و دیگر مراکز آموزشی و همچنین سازمان‌ها، شرکت‌ها و کارخانه‌ها اتفاق می‌افتد، بیشتر به چشم می‌آید. براساس اعلام مدیران و مسئولان مرتبط، شرایط ترافیکی این روزهای تهران 3دلیل عمده دارد که شامل بازگشایی مدارس و مراکز آموزشی، افزایش تعداد وسایل‌نقلیه و در آخر فرسودگی بالای وسایل‌نقلیه می‌شود.
سرهنگ محمد رازقی، معاون عملیات پلیس راهور تهران بزرگ درباره علت افزایش زمان ترافیک صبحگاهی مهر امسال نسبت به دوران پیش از کرونا، می‌گوید: «علت اصلی ترافیک در 3هفته گذشته، بازگشایی مدارس و مراکز آموزشی است؛ البته به‌جز این مسئله، ترافیک شهر تهران هم سالانه با شیب ملایمی افزایش پیدا می‌کند. ترافیک نیمه دوم سال، در 2ماه مهر و اسفند هر سال نسبت به سال قبل خود افزایش دارد، اما شیوع کرونا سبب شد تا درصد افزایش سالانه ترافیک در این 2سال خودش را نشان ندهد. شهروندان 2سال گذشته افزایش ترافیک سالانه را به‌علت تعطیلی مدارس، مراکز آموزشی و شناور شدن ساعات اداری ندیدند و لمس نکردند. اکنون پس از 2سال با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها این افزایش سالانه یکباره خودش را در مهر۱۴۰۱ نشان داده است. مواردی همچون خرابی‌های متعدد خودروها در معابر بزرگراهی و تصادفات نیز از دیگر علل مهم افزایش ترافیک این روزهای شهر تهران محسوب می‌شود.» به این موارد باید کمبود و فرسودگی ناوگان عمومی را هم اضافه کرد که نمی‌تواند پاسخگوی حجم بالای تقاضای سفر شهروندان به‌ویژه در مهرماه باشد تا مردم بیش از پیش از وسایل نقلیه شخصی استفاده کنند.

معابر شهر پاسخگوی این حجم خودرو نیست
یکی از عمده دلایل افزایش سالانه ترافیک به مباحث اقتصادی و اجتماعی برمی‌گردد. به‌دنبال افزایش مهاجرت از شهرها و روستاهای کشور به تهران به امید یافتن شغل و داشتن زندگی بهتر، جمعیت پایتخت بی‌قاعده و بدون ضابطه مدام درحال افزایش است. از سوی دیگر چند برابر شدن قیمت خودرو و دیگر وسایل نقلیه هم باعث شده تا چرخه اسقاط خودرو و دیگر وسایل نقلیه فرسوده تقریبا به صفر برسد. از طرف دیگر شاهد ورود خودروهای جدید به معابر و خیابان‌های شهر هستیم و انباشتگی خودرو در شهر و معابر پایتخت باعث شده که امروز از سوی مسئولان و کارشناسان مختلف، تعداد خودرو‌ها 4 تا 6برابر ظرفیت معابر شهر تهران تخمین زده شود. در این شرایط رفتار و فرهنگ ترافیکی رانندگان هم بیش از هر زمان دیگری دچار بحران شده است. معاون عملیات پلیس راهور تهران بزرگ هم در این زمینه می‌گوید: «افزایش شیب ترافیک سالانه به مواردی چون افزایش تعداد خودروها، مهاجرت به شهر تهران، افزایش جمعیت ‌پایتخت و... مربوط می‌شود.»

مصوبه‌های ترافیکی مهر اجرا شد؟
برای کاهش و کنترل ترافیک شهر تهران برخی محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های ترافیکی اعمال و برنامه‌هایی نظیر شناور شدن ساعت کار اداره‌ها اعلام شد که دست‌کم در برخی از موارد مانند ممنوعیت تردد کامیون و کامیونت‌ها تا ساعت 9صبح، شاهد تخلفاتی در این زمینه و نادیده گرفتن مصوبات ستاد هماهنگی استقبال از مهر هستیم. اکنون این پرسش مطرح می‌شود که در این مدت مصوبات ستاد مهر۱۴۰۱ به‌طور کامل اجرایی شده است یا خیر؟
سرهنگ رازقی در این‌باره می‌گوید: «بخش زیادی از اقدامات ستاد مهر۱۴۰۱ اجرا شده است و برای اجرای بقیه اقدامات باید منتظر اتمام ماه باشیم تا با انجام پایش و بررسی‌های دقیق نتایج، بقیه اقدامات را اجرا کنیم. هفته نخست مهر به‌دلیل تعطیلی‌های پی در پی، ملاک پایش ترافیک نیست، اما هفته دوم، سوم و چهارم مهرماه با درنظرگرفتن سایر شرایطی که در این مدت به‌وجود آمد، ملاکی برای نتیجه‌گیری ترافیک در مهر۱۴۰۱ محسوب می‌شود.»

31دقیقه وقت تلف می‌شود
تهرانی‌ها روزانه به‌طور میانگین بیش از 31دقیقه از وقت خود را در ترافیک شهر تلف می‌کنند. جمعیت 9میلیون نفری پایتخت طبق آمار مشترک سازمان حمل‌ونقل و ترافیک و پلیس راهور، در مجموع روزانه 4میلیون‌و650هزار ساعت و سالانه بیش‌از یک‌ونیم میلیارد ساعت را در ترافیک سپری می‌کنند. به‌طور میانگین هر کدام از ساکنان شهر تهران در مجموع سالانه بیش از 188ساعت از عمر خودشان را در ترافیک هدر می‌دهند.

مکث
خودرو‌های زیاد و فرسوده
  حدود 40درصد خودرو‌های کشور فرسوده است.
  حدود 46درصد از خودرو‌ها و بیش از 90درصد از موتورسیکلت‌ها در مرز فرسودگی قرار دارند.
   براساس آخرین آمار رسمی در سال1400 روزانه دست‌کم 8میلیون‌و600هزار خودرو در شهر تهران تردد می‌کنند.
   از 8میلیون خودرو بیش از 7میلیون آن مربوط به ساکنان شهر تهران می‌شود و بیش از یک‌میلیون‌و600 خودرو هم از شهرهای اقماری و اطراف به پایتخت می‌آیند.
   براساس آمار‌های سال1400 تعداد سفر خودروهای سواری تهران نسبت به 3سال پیش دست‌کم 43درصد افزایش داشته است.
   روزانه حدود 20میلیون سفر درون‌شهری از طریق خودروها در شهر تهران صورت می‌گیرد.
   20میلیون خودرو و موتورسیکلت فرسوده در کل کشور وجود دارد.
   بیش از 90درصد از ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهرداری دچار فرسودگی است.
   25میلیون خودرو پلاک‌گذاری شده در کشور تردد می‌کنند.
   12میلیون موتورسیکلت پلاک شده در کشور وجود دارد.