کشف پروتئینی که در متاستاز سرطان نقش دارد
دانشمندان انگلیسی طی تحقیقاتی در زمینه سرطان دریافتند که سلولهای سرطانی فرایندی را که توسط سلولهای سالم برای پخش شدن در بدن مورد استفاده قرار میگیرد، اصطلاحا میربایند و آنچه تا امروز درباره متاستازهای سرطانی تصور میشد را کاملا تغییر میدهند. به گزارش نیوزمدیکال، این تیم مستقر در مؤسسه تحقیقات سرطان بریتانیا کمبریج، متوجه شدند مسدود کردن فعالیت پروتئین NALCN در سلولهای موشهای مبتلا به سرطان باعث ایجاد متاستاز میشود.
فرایند طبیعی مهاجرت سلولی
در این تحقیق که اخیرا در مجله Nature Genetics منتشر شد، همچنین کشف شده است که این فرایند فقط به سرطان محدود نمیشود. در کمال تعجب، وقتی NALCN را از موشهای بدون سرطان خارج کردند، این امر باعث شد سلولهای سالم آنها بافت اصلی خود را ترک کرده و به سایر اندامها بپیوندند. برای مثال، مشاهده شد که سلولهای سالم از لوزالمعده به کلیه مهاجرت کرده و به سلولهای سالم کلیه تبدیل میشوند. این نشان میدهد که برخلاف تصور گذشته، متاستاز یک فرایند غیرطبیعی محدود به سرطان نیست، بلکه یک فرایند طبیعی است که توسط سلولهای سالم استفاده میشود و سرطانها از آن جهت مهاجرت به سایر قسمتهای بدن برای تولید متاستاز استفاده میکنند.
با وجود این، پیشگیری از متاستاز بهعنوان یکی از دلایل اصلی مرگومیر در بیماران سرطانی، بسیار دشوار است، چرا که شناسایی محرکهای کلیدی این فرایند که میتواند توسط داروها هدف قرار گیرند، برای محققان سخت است. اکنون که آنها نقش NALCN را در متاستاز شناسایی کردهاند، بهدنبال راههای مختلفی برای بازگرداندن عملکرد آن با استفاده از داروهای موجود در بازار هستند.
استفاده از داروهای موجود برای فرایند متاستاز
دکتر اریک رارمن، محقق ارشد این مطالعه و دانشیار ارشد تحقیقات سرطان در مؤسسه تحقیقات سرطان بریتانیای کمبریج، گفت: ما از اینکه پروتئین واحدی را شناسایی کردهایم که نهتنها نحوه گسترش سرطان در بدن را مستقل از رشد تومور، بلکه ریزش و ترمیم سلولهای بافت طبیعی را هم تنظیم میکند، بسیار هیجان زده هستیم. ما در حال ایجاد تصویر واضحتری از فرایندهایی هستیم که نحوه گسترش سلولهای سرطانی را کنترل میکنند. با این تحقیق روشنگرانه، حالا میتوانیم درنظر بگیریم که آیا داروهای موجود میتوانند برای جلوگیری از مکانیسم گسترش سرطان در بیماران استفاده مجدد شوند یا نه.
دکتر کاترین الیوت، مدیر تحقیقات سرطان بریتانیا، گفت: زمانی که سرطان با نخستین تومور تشکیل شده، در بدن گسترش مییابد، درمان آن سختتر میشود چراکه ما در حال بررسی مکانهای متعدد در بدن هستیم و با تومورهای جدیدی کار میکنیم که ممکن است در برابر درمان مقاوم باشند. اینکه سرطان گسترش یافته است همیشه اخبار ویران کنندهای برای بیماران و خانوادههای آنهاست. بنابراین خوشحالیم از این تحقیق باورنکردنی که ممکن است روزی به ما امکان دهد از متاستاز جلوگیری کنیم و سرطان را به یک بیماری بدون مرگ تبدیل کنیم، حمایت کردهایم.
درمانهای سخت ضدمتاستاز
ایجاد درمانهای ضدمتاستاتیک دشوار است چراکه یافتن اهداف در تومورهای اولیه که باعث متاستاز میشوند دشوار است. بهطور خاص، داروهایی که قادر به بازگشایی کانال NALCN (مخفف کانال نشت سدیم) هستند ممکن است درمانهای ضدمتاستاتیک مؤثری باشند. پیشینه این رویکرد با داروهایی است که کانال کلرید جهش یافته در فیبروز کیستیک را باز میکنند. درصورت موفقیت، چنین عواملی ممکن است برای درمان GISF( تومور استرومایی گوارشی نوعی سرطان است که از دستگاه گوارش شروع میشود )نیز مفید باشند.
دانشمندان این تحقیق گفتند: توجه به این نکته مهم است که مشاهدات ما براساس حذف NALCN از بافتهای موش است، درحالیکه NALCN در سرطانهای انسانی عمدتا با جهشهای غیرمترادف تحتتأثیر قرار میگیرد. اگرچه مدلسازی سیلیکونی ما بهشدت نشان میدهد که این جهشهای مرتبط با سرطان، کانال NALCN را میبندند، اما نشان دادن این موضوع از نظر عملکردی با مدلسازی جهشهای غیرمترادف در داخل بدن مهم خواهد بود. این مطالعات همچنین باید شامل آزمایش روی افرادی که پیوندهای بافت حیوانی دارند باشد تا تأیید شود که NALCN مثل سلولهای موش، در بدن انسان نیز سلول را بهطور قاچاقی از بافتی به بافتی دیگر میبرد.
عملکرد مرموز کانال نشت سدیم
جهشهایی که با از دست دادن عملکرد در NALCN همراه است ممکن است به توضیح ویژگیهای مرموز مختلف سرطانهای انسان کمک کند. متاستازها میتوانند سالها پس از برداشتن یک سرطان موضعی، یا در غیاب تومور اولیه ظاهر شوند. از دست دادن عملکرد NALCN در موشهای آزمایشگاهی باعث ریزش فراوان و مداوم سلولهایی شد که در اندامهای دورتر از محل سرطان بودند، حتی در غیاب تومور اولیه. NALCN غیرانتخابی است. کانالهای نشت سدیم عمدتا در سیستم عصبی مرکزی درنظر گرفته میشود، اما در سایر قسمتهای بدن نیز وجود دارد. این کانالها در سراسر غشای سلولها قرار میگیرند و میزان نمکی که به داخل و خارج سلول میرود را کنترل میکنند. با این حال، هنوز مشخص نیست که چرا این کانالها بهطور مستقیم در متاستاز سرطان نقش دارند.