حب چیست و چه آثاری دارد؟
علامه محمدحسین طباطبایی(ره): حب در حقیقت تنها وسیلهای است برای اینکه میان هر طالبی با مطلوبش رابطه برقرار کند. حال ببینیم حب چیست؟ و چه آثاری دارد؟ حب در حقیقت تنها وسیلهای است برای اینکه میان هر طالبی با مطلوبش رابطه برقرار کند و هر مریدی را به مرادش برساند و حب اگر مرید را به مراد و طالب را به مطلوب و محب را به محبوب میرساند، برای این است که نقص محب را به وسیله محبوب برطرف سازد تا آنچه را ندارد دارا شود و کمبودش تمام و کامل گردد.
پس برای محب هیچ بشارتی بزرگتر از این نیست که به او بفهمانند محبوبش دوستش دارد، اینجاست که دو حب با هم تلاقی میکنند و از دو سو غنج و دلال رد و بدل میشود.
پس انسان اگر غذا را دوست دارد و بهسوی آن کشیده میشود و درصدد تهیه کردنش برمیآید، برای این است که به وسیله آن نقصی را که (همان گرسنگی باشد) در خود احساس میکند برطرف نماید و یا اگر عمل زناشویی را دوست میدارد و درصدد رسیدن به آن برمیآید برای این است که نقصی را که در خود سراغ دارد (که همان شهوت است) از خود برطرف نماید. و همچنین دلش برای دیدن دوستش پر میزند و این علاقه باعث میشود که بپاخیزد و درصدد دیدار با او برآید. و به وسیله انس با او، تنگی حوصله خود را جبران کند.
و به همین منوال اگر عبد مولای خود را دوست میدارد یا خادم به مخدوم خود علاقه میورزد برای این است که خود را اسیر و گرفتار حق او میداند، عبد، خود را اسیر حقوق مولا، و خادم، خود را رهین احسان مخدوم میداند و میخواهد سنگینی این حق را از دوش خود بیفکند.
منبع: ترجمه تفسیرالمیزان، جلد۳، ص۲۴۷