نگهبانی از جان پاکبانان

ناگهان صدای جارو زدن پاکبانی در یکی از فرعی‌های خیابان رشید تهران قطع شد و جان خود را در نیمه‌شبِ 25شهریور از دست داد. این حکایت حمزه حمداللهی، پاکبان شهرداری منطقه8 بود که در روزهای گذشته به‌دلیل برخورد خودرویی درگذشت تا نگرانی‌هایی بابت وضعیت این قشر زحمتکش و کم‌توقع به‌وجود بیاید. حمداللهی نزدیک به 20سال از عمر خود را با رفتگری در معابر شهر تهران گذراند و با اینکه با البسه فرم در حال انجام وظیفه بود، در آخر طی حادثه‌ای تلخ ترک خدمت کرد.
به گزارش همشهری، البسه پاکبانانی که در سطح شهر تهران و به‌خصوص هنگام شب مشغول رفت و روب هستند، سبز روشن مایل به فسفری است. همچنین نوار پهن سفید صدفی‌رنگ روی لباس‌شان نمایان است تا هنگام شب توسط وسایل نقلیه اعم از خودرو و موتورسیکلت رؤیت شوند؛ درست هنگامی که به ساعات گرگ و میش نزدیک می‌شود و پاکبانان مجبور هستند در خلوت و سکوت بامداد کار کنند. البسه پاکبانانی که وظیفه رفت و روب را به‌عهده دارند، با البسه پاکبانان فضای سبز متفاوت است. به‌گفته شهردار منطقه8 شهر تهران، طراحی البسه پاکبانان به‌گونه‌ای است که به سادگی در هنگام شب رویت شوند: «در یک سالی که در شهرداری منطقه8 مسئولیت دارم، چنین حادثه تلخی را شاهد نبودم. زیرا مرحوم در لباس خدمت از دنیا رفت و ما چنین تصوری نداشتیم.»
فاطمه تنهایی در صحبت با خبرنگار همشهری اعلام کرد که حمزه حمداللهی یکی از بهترین پاکبانان شهرداری منطقه بود: «پاکبانان برکت مجموعه شهرداری منطقه8 هستند. اگر رفت و روب در این منطقه به خوبی صورت می‌گیرد، مدیون همین پاکبانان هستیم. کارگران خدمات شهری به‌طور کلی بسیار انسان‌های زحمت‌کشی هستند و هر کاری برای آنها انجام دهیم، باز هم کم است.»
علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر تهران و شهردار منطقه8 چند روز پیش به دیدار خانواده مرحوم حمداللهی رفتند؛ مردی که 8فرزند دارد و به‌گفته فاطمه تنهایی، یکی از فرزندانش به‌عنوان نیروی تاسیسات به‌صورت پیمانکار در این منطقه مشغول کار خواهد شد.

قشر مظلوم و کم‌درآمد
پاکبانان که مسئولیت رفت و روب معابر شهر تهران را به‌عهده دارند، از گذشته جزو قشر زحمتکش، مظلوم و کم‌درآمد جامعه محسوب می‌شوند. فعالیت آنها در سیاهی شب معنای پررنگی پیدا می‌کند، درحالی‌که پاکبانان مشکلات فراوانی دارند.
به‌گفته شهردار منطقه8 شهر تهران، به پاکبان‌ها به کرات توهین می‌شود! فاطمه تنهایی گفت: «گاهی شهروندان رعایت حال پاکبانان را نمی‌کنند. مثلا برخی به سطل زباله دسترسی دارند، اما زباله خود را به زمین می‌اندازند. پاک کردن آدامس، ریختن آب میوه روی زمین و غیره مشکلاتی را ایجاد می‌کند. به‌خصوص اگر این اتفاق در کوچه‌ها بیفتد؛ پاکبان‌ها مجبور می‌شوند با دست زمین را تمیز کنند و کف دست‌هایشان آسیب می‌بیند. زیرا سیستم ماشین‌شوی نمی‌تواند در بعضی معابر حضور پیدا کند.»
سخنگوی شورای شهر تهران نیز در این رابطه گفت: «بازتاب بخش عمده‌ای از فعالیت‌های مجموعه مدیریت شهری حاصل تلاش‌ نیروهای خدوم حوزه خدمات شهری است و ازاین‌رو شهرداری تهران برای کارکنان خدمات شهری و تلاشگران این حوزه ارزش و احترامی خاص قائل است.» به هر ترتیب برای آنکه حادثه تلخ دیگری برای این قشر زحمتکش رخ ندهد، رعایت برخی نکات که سبب تسهیل در فعالیت پاکبانان می‌شود باید مورد توجه قرار گیرد.

1 چک کردن مرتب لباس شبرنگ پاکبانان لازم به‌نظر می‌رسد.
2 می‌توان از چراغ چشمک‌زن روی البسه پاکبانان استفاده کرد.
3 دقت شهروندان در هنگام رانندگی و به‌خصوص در ورودی و خروجی تونل‌ها و رمپ‌ها تأثیرگذار است.
4 جدی ‌شدن بحث HSE (سلامت، ایمنی و محیط‌زیست) از سوی مناطق و سازمان‌های شهرداری تهران ضروری است.
5 همکاری پلیس راهور با شهرداری تهران برای استقرار پاکبانان میزان خطر برای پاکبانان را کاهش خواهد داد.
6 مشارکت شهروندان در پاکیزگی معابر و نریختن زباله در سطح شهر.