از وقتی شاعران، پاییز را با شعر همراه کردند، هنرمندان دیگر هم از این فصل پرماجرا برای خلق آثار رمانتیک الهام گرفتند و فیلم‌های بسیاری با این موضوع ساخته شده که برخی از آنها پاییز را به‌عنوان پنجره‌ای رو به عشق و زیبایی‌های شورانگیز تصویر کرده‌اند و برخی دیگر آن را به‌عنوان فصل جدایی و غم و اندوه معرفی کرده‌اند. در سینمای ایران فیلم‌هایی از این دست کم ساخته‌نشده اما هیچ‌کدام از آنها به اثری ماندگار و قابل‌اعتنا بدل نشده است. البته تماشای این فیلم‌ها در نخستین روزهای پاییز خالی از لطف هم نخواهد بود.
خاطرات پاییزی
کارگردان: علی فخر‌موسوی
این فیلم محصول مشترک جمهوری چک و ایران است و در هفتمین جشنواره فیلم‌های ایرانی پراگ هم به نمایش درآمد. فیلم سینمایی «خاطرات پاییزی» یک عاشقانه ضد‌جنگ است که در سکوت کامل خبری و با عوامل اروپایی در مرز اوکراین و اسلواکی فیلمبرداری شده است. این فیلم که با هزینه شخصی و بدون بودجه دولتی ساخته شد. همه سکانس‌های فیلم در مرز اوکراین و اسلواکی و با حضور بازیگران مطرح اروپای شرقی فیلمبرداری شده است. «خاطرات پاییزی» داستان زندگی دختری را روایت می‌کند که خانه و خانواده‌اش مورد‌حمله و تجاوز گروه‌های تروریستی قرار گرفته و آوارگی، نابینایی و از دست دادن قدرت تکلم را تجربه می‌کند. او در نهایت می‌تواند آرامش و عشق را در گوشه‌ای دیگر از دنیا در کنار مردمی که خود از جنگ لطمه خورده‌اند بازیابد. این فیلم در 12جشنواره بینالمللی به نمایش درآمده و جوایز زیادی کسب کرده است.
هفت دقیقه تا پاییز
کارگردان: علیرضا امینی
فیلمی ملودرام و تراژیک درباره 2خانواده است که هر یک با مشکلات متفاوتی مواجه می‌شوند. میترا، با بازی هدیه تهرانی برای برون‌رفت از مشکلات همراه با خانواده به شمال می‌روند اما در راه برگشت فرزندشان را از دست می‌دهند. این فیلم جامعه‌ای را برای مخاطب تصویر می‌کند که زوج‌هایش از بی‌عشقی رنج می‌برند و تمام خانواده‌هایی که در فیلم حضور دارند، یا از هم گسسته‌اند یا در آستانه جدایی قرار دارند. «هفت دقیقه تا پاییز» سومین فیلم سینمایی علیرضا امینی است که نقدهای بسیاری به آن وارد شده است. یکی از نقاط روشن این فیلم، بازی درخشان محسن تنابنده است که نقش فرهاد را ایفا می‌کند. تنابنده برای بازی در این فیلم، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر شد. فیلمنامه این فیلم را هم محسن تنابنده نوشته است.
روزهای نارنجی
کارگردان: آرش لاهوتی
این فیلم به نویسندگی و کارگردانی آرش لاهوتی در سال1396تولید شده و برای نخستین بار در چهل‌و‌سومین دوره جشنواره فیلم تورنتو به نمایش درآمد. «روزهای نارنجی» نامزد بهترین فیلم بخش نگاه نو از سی‌و‌هفتمین جشنواره فیلم فجر هم شد اما جایزه‌ای به آن تعلق نگرفت. این فیلم داستان زندگی پر‌فراز‌و‌نشیب زنی میانسال با بازی هدیه تهرانی را روایت می‌کند که واسطه استخدام کارگران زن فصلی برای کار در باغ‌های مرکبات شمال کشور است. در فیلم «روزهای نارنجی»، رنگ نارنجی و فصل پاییز پیوندی رمانتیک و مضمونی پیدا می‌کنند و زمان چیدن پرتقال‌ها در باغ مرکبات یعنی آبان‌ماه با همنامی قهرمان فیلم یعنی خانم آبان و نوع حرفه‌اش گره می‌خورد. از علی مصفا و مهران احمدی می‌توان به‌عنوان دیگر بازیگران مطرح این فیلم نام برد. روزهای نارنجی در 35جشنواره بینالمللی به نمایش درآمده و 9جایزه را از آن خود کرده است.
دومین روز پاییز
کارگردان: اردلان عاشوری
حالا که صحبت از پاییز شد بگذارید درباره یکی از فیلم‌هایی که قرار است با همین عنوان ساخته شود صحبت کنیم. فیلم سینمایی «دومین روز پاییز» پس از دریافت مجوز پروانه ساخت با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی ساخته خواهد شد. داستان این فیلم براساس زندگی و شهادت علی‌اکبر شیرودی است و این فیلم را می‌توان پرتره‌ای از شهید شیرودی که نامش روی یکی از معروف‌ترین استادیوم‌های ورزشی پایتخت حک شده دانست. ساخت این فیلم سینمایی از سال1397کلید خورده اما به‌دلیل آماده نشدن امکاناتی مثل هلی‌کوپتر یا هواپیما به تعویق افتاده و هنوز به مرحله فیلمبرداری نرسیده است. نام فیلم هم ارتباط چندانی با حال و هوای پاییز ندارد و به این دلیل انتخاب شده که اتفاق اصلی در دومین روز پاییز رخ می‌دهد. بنابراین موقع تماشای این فیلم نباید دنبال سکانس‌های عاشقانه بود.
نارنجی‌پوش
کارگردان: داریوش مهرجویی
این فیلم مخالفان سرسختی دارد و حتی برخی شیفتگان استاد مهرجویی هم ابا دارند از اینکه پشت شیدایی و تغییر و تحول عجیب و غریب شخصیت اصلی فیلم بایستند اما دست بر قضا همین سفارشی بودن و شعاری بودن موضوع فیلم به کارآمده و یک چیزهایی برای اشاره و تأمل دارد. شاید برای طرح بحث‌های محیط‌زیستی و کنایه به جماعتی که شعار «شهر ما، خانه ما» را نادیده می‌گیرند، چاره‌ای جز روایت‌های بی‌پرده‌ای از جنس «نارنجی‌پوش» نباشد. داستان فیلم از این قرار است که یک عکاس حرفه‌ای مطبوعات، با خواندن کتابی در مورد فنگ‌شویی چنان تحت‌تأثیر پالایش محیط‌زیست قرار می‌گیرد که شغل رفتگری را پیشه می‌کند و به‌عنوان نارنجی‌پوش لیسانسه به شهرت می‌رسد اما در زندگی شخصی‌اش دچار چالش‌های فراوانی می‌شود. پیوند لباس نارنجی رفتگری با صدای خش‌خش برگ‌های پاییزی که از کف خیابان جارو می‌شوند، پاییز را در این فیلم پررنگ جلوه می‌دهد.
فیلم تلویزیونی پاییز
کارگردان: مهدی بوستان‌پرور
در این فیلم 9بازیگر جلوی دوربین رفته‌اند و به همین‌خاطر از فیلم تلویزیونی پاییز به‌عنوان یک اثر شلوغ و پربازیگر یاد می‌کنند. این فیلم یک درام خانوادگی است و بازیگرانی مثل پژمان بازغی، مهران رجبی، نازنین کریمی، نسرین بابایی، عمار آقایی، دانیال محمودنیا و عارف ابراهیمی در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند. داستان فیلم «پاییز» درباره جنگلبانی است که به‌خاطر اعتقاداتش در حفاظت از جنگل دچار چالشی می‌شود که زندگی‌اش را با اتفاقات عجیب و غریبی مواجه می‌کند و این چالش‌ها بستر اصلی فیلم را تشکیل می‌دهند. داستان جذاب فیلم در کنار بازی درخشان پژمان بارغی باعث شده این فیلم در سامانه منظوم مرجع ارزشگذاری سینما و تلویزیون، رتبه 50را با رأی مردم کسب کند و بین 100فیلم برتر تاریخ سینمای ایران قرار بگیرد. فیلمنامه پاییز توسط فریدون حسن‌پور نوشته شده است.
پاییزان
کارگردان: رسول صدرعاملی
در میانه دهه60فیلمی ساخته شد که هم عنوان خزان را یدک می‌کشید و هم حال‌وهوایی به‌شدت پاییزی و مغموم داشت و حتی پایان‌بندی خوش‌بینانه‌اش مرهمی بر فضای اندوهگین این فیلم نمی‌گذاشت؛ «پاییزان» ساخته رسول صدرعاملی که تیتراژ اول و آخر فیلم با سروده‌ای از پاییز همراه بود. یکی از پاییزی‌ترین سکانس‌های فیلم هم آنجاست که چهره زخمی داریوش ارجمند، شخصیت اصلی فیلم به انبوه درختان باران می‌خورد و جنگل گیلان که با انبوه برگ‌های زرد پوشانده شده به‌عنوان نمادی برای به تصویر کشیدن موقعیت دردناک قهرمان داستان به چشم می‌آید و نشان می‌دهد چیزی به زمستان و پایان راه قهرمان باقی نمانده است. این فیلم در زمان خودش خیلی دیده شد و جا افتاد و حالا شاید خیلی‌ها داستان فیلم را به یاد نیاورند، اما عنوان خاص آن را به خوبی به یاد می‌آورند؛ پاییزان.
معرفی فیلم‌هایی با موضوع پاییز
نمادی برای توصیف اندوه
در همینه زمینه :
