
مهدکودک و تجربه جدایی
اولین روزهای حضور در مهد، گاهی با اضطراب والد یا کودک همراه است؛ اتفاقی طبیعی که میتواند کنترل شود

مهدکودک یکی از نقاط عطف زندگی بچههاست و کودکانی که آماده تجربه کردن نخستین حضور جدی خود در اجتماع میشوند، نگرانی و دشواریهای خاص خود را دارند اما این مرحله برای والدین هم دشوار است. آنها در آستانه بدرقه کردن دلبندی هستند که تا پیش از این تحتحمایت و مراقبت تمام وقت آنها بوده است. تجربه نخستین روزهای به مهد سپردن کودک برای مادران، تجربهای شیرین و در عین حال سخت است؛ تجربهای که میتواند یکی از مراحل رشد برای فرزندتان و یکی از مراحل مادری برای شما قلمداد شود. دیدن کودکی که کیفی کوچک همراهش دارد و وارد مهد میشود یکی از لذتهای عجیب والدگری است. او تبدیل به یک انسان کوچک شیرین و بامزه با شخصیت منحصر به خودش شده و به مرور در حال مستقل شدن است و این شما هستید که فرصت و اجازه حرکت در مسیر بزرگسالی را به او میدهید؛ هرچند با قدمهایی کوچک.
نگرانیهای نسبتا همهگیر
والدینی که فرزندشان را به مهد میسپارند، کودکشان را با خوشحالی توأم با نگرانی راهی مرحله جدیدی از زندگی میکنند. این ترکیب قوی از احساسات را باید به رسمیت شناخت و دانست که این تجربه را هم والدین شاغل و هم والدینی که برای چندین ساعت کودکشان را به مهد میسپارند دارند. بعضی روزها ممکن است با اشتیاق بیدار شوید که کودکتان بالاخره دست شما را رها کرده و بدون شما اوج میگیرد اما بیشتر روزها، احتمالا پر از نگرانی و حتی اندکی ترس هستید. ممکن است از اینکه او تمام روز تحتمراقبت شخص دیگری باشد، معذب باشید. نگران باشید که دوستی پیدا نکند. بترسید که مهد و آموزشهایش فشار زیادی بر ذهن کوچک او وارد کند. شما به زمان استراحت، اوقات بازی و حتی تغذیه او فکر میکنید و احساس اضطراب پیدا میکنید. ممکن است حتی نخواهید این دلبند کوچک اینقدر زود بزرگ شود. کودک شما با ورود به جمعی بزرگتر، احتمالا بیشتر مریض میشود و ممکن است سایر اعضای خانواده هم از واگیر شوند و این ناراحتکننده است.
رها کنید، اعتماد کنید
زیاد فکر کردن به شرایط کودک و اوقات کودک در مهد و پر و بال دادن به نگرانیها به مرور به نوعی شکنجه تبدیل خواهد شد. بعضی والدین برای رفع سؤالات و نگرانیهایشان، دائم از کودک خود سؤالاتی در مورد مهدکودک و فعالیت های روزانهاش میپرسند؛ «چه چیزی یاد گرفتی؟ با چهکسی بازی کردی؟ مربیات چگونه رفتار کرد؟» طبیعی است که این سؤالات کودک را خسته و بدخلق و حتی به مرور مضطرب خواهد کرد. بعد از تحقیق و انتخاب یک مهد، بهتر است به مهد، معلم و حتی خود کودک اعتماد کنید. رها کردن، بخشی از تربیت کودکی شاد، سالم و در حال رشد است. به معلمان و مربیان کودکتان نیز اعتماد کنید. بهخودتان هم اعتماد داشته باشید که فرزند خوبی تربیت کردهاید و انتخابهای درستی خواهد داشت. تمام آن امیدهای زیبایی که برای کودک خود دارید مانند یادگیری خواندن و پیدا کردن دوستان جدید، فقط درصورتی اتفاق میافتند که به آنها اجازه دهید. سعی کنید روی همهچیزهای هیجانانگیزی تمرکز کنید که فرزندتان، کودکی که شما بزرگ میکنید، یاد میگیرد که خودش انجام دهد. مرکز سلامت دانشگاه هاروارد توصیه میکند قبل از شروع مهد زمینههای آماده شدن خود و کودکتان را فراهم کنید. با فرزندتان وقت بگذرانید و او را با خواندن کتاب، نشان دادن مهد، کلاسی که قرار است در آن حاضر شود و تعریف کردن از خاطرات خودتان با موقعیت جدید آشنا کنید و در همین حال خود نیز برای این مرحله جدید مهیا شوید. احتمالا در نخستین روز، اشک روی گونههای شما میریزد اما مراقب باشید که دلبندتان این صحنه را نبیند. با او با اطمینان خداحافظی کنید و تأکید کنید که بهدنبالش میروید تا با هم به خانه برگردید.
مکث
حالا موقع مداخله است
در برخی موارد با به کاربستن تمام ترفندها و پیشنهادهایی که به ذهن خودتان میرسد یا مسئولان مهد پیشنهاد میدهند، یا نگرانی شما برطرف نمیشود و یا بیتابیها و بیقراریهای کودکتان طولانیمدت و ادامهدار است. در این موارد اگر اطمینان دارید مهد کارش را به درستی انجام میدهد، که یکی از نشانههایش آرام بودن و شاد بودن دیگر کودکان مهد و همکلاسیهای فرزندتان است، حل مشکل را در جای دیگری جستوجو کنید. اگر همچنان خودتان نگرانی دارید، آن را با یک متخصص و روانشناس در میان بگذارید تا به کاهش اضطرابتان کمک کند. اگر این اضطراب درمان نشود، پابهپای کودکتان بزرگ و بزرگتر شده و حتی به او نیز منتقل خواهد شد. اگر هم کودکتان بعد از گذشت چند هفته یا یکی،دوماه هنوز بیتاب و بیقرار است، باز هم از یک متخصص کمک بگیرید. اضطراب جدایی در حدود سن 10ماهگی تا حدودا 2سالگی کودک، امری طبیعی و بخشی از روند رشد است که باید به آرامی و آهسته مرتفع شود و اگر بعدازچندهفته همچنان ادامه داشته باشد باید برای رفع مشکل که به دلایل مختلف بروز میکند، دست بهکار شوید تا پیش از ورود به سن مدرسه درمان شود. در ضمن توصیه می شود در صورت امکان بچه ها بعد از 3 سالگی به مهد سپرده شوند.