مردم شیلی دیروز برای تغییر قانون اساسی که 4دهه پیش در دوران دیکتاتوری پینوشه نوشته شده بود، پای صندوق‌های رأی رفتند. این قانون اساسی که در سال1980میلادی برای کمک به تثبیت پایه‌های قدرت اقتدارگرایانه ژنرال آگوستو پینوشه نوشته شده بود با الهام از نظرات میلتون فریدمن، اقتصاددان آمریکایی حامی بازار آزاد، قصد داشت که شیلی را به مدلی برای بازار آزاد در منطقه تبدیل کند. شیلیایی‌ها اما در همه‌پرسی دیروز مسیر متفاوتی را برای کشورشان انتخاب کردند.
حامیان قانون اساسی که برای نخستین‌بار به‌طور کاملا دمکراتیک در شیلی تدوین شده می‌گویند قانون اساسی پیشنهادی یکی از فراگیرترین قوانین اساسی در جهان است و شیلی را به‌عنوان کشوری متشکل از سرزمین‌های خودمختار برای بومیان معرفی کرده و برقراری سیستم قضایی موازی را در این مناطق به رسمیت می‌شناسد. در این قانون اساسی تمامی شهروندان وظیفه دارند تا در تشکیل شبکه حمایتی از تمام شهروندان نقش داشته باشند. همچنین به حقوق طبیعت و حیوانات توجه ویژه‌ای شده و از دولت خواسته شده که در سیاستگذاری‌های خود تغییرات آب‌وهوایی را درنظر بگیرد.
به‌گزارش واشنگتن‌پست، نکته قابل توجه نحوه نوشته شدن قانون اساسی جدید در شیلی است. حدود 3سال پیش پس از چندماه تظاهرات گسترده خشونت‌آمیز در این کشور، گروهی از سیاستمداران راه‌حلی بلندپروازانه ارائه کردند: برگزاری همه‌پرسی بر سر تدوین قانون اساسی جدید و کنار گذاشتن آخرین میراث پینوشه در این کشور. بیش از سه‌چهارم رای‌دهندگان در سال2010 به این ایده رأی مثبت دادند اما نظرسنجی‌ها پیش از همه‌پرسی نشان می‌دهد که رای‌دهندگان در آستانه رای‌گیری چندان درباره تأیید قانون اساسی مطمئن نیستند. در شرایطی که حامیان می‌گویند قانون اساسی جدید به برقراری عدالت در جامعهای عمیقا نابرابر منجر خواهد شد، آموزش باکیفیت را برای همه شیلیایی‌ها مهیا خواهد کرد و کمک خواهد کرد که آحاد مردم از آب سالم و مراقبت‌های پزشکی برخوردار شوند؛ مخالفان اغلب استدلال می‌کنند که تغییرات ساختاری قانون اساسی جدید در نظام سیاسی و قضایی شیلی بسیار تندروانه و رادیکال خواهد بود و امنیت و ثبات کشور را نشانه خواهد رفت. این در حالی است که نظرسنجی‌ها از احتمال رأی نیاوردن قانون اساسی جدید حکایت دارند. تقریبا 37درصد از رأی‌دهندگان پیش از رفتن به پای صندوق‌های رأی اعلام کرده‌اند که قانون اساسی جدید را تأیید می‌کنند و 46درصد گفته‌اند که به آن رأی نمی‌دهند. وب‌سایت خبری اینترسپت با اشاره به مشارکت مردمی در تدوین قانون اساسی جدید نوشته: «قانون اساسی جدید شیلی رأی بیاورد یا نیاورد یک چیز مشخص است؛ دولت آمریکا و شرکت‌های آمریکایی سال‌ها در امور داخلی شیلی مداخله کردند از سرنگونی دولت آلنده گرفته تا روی کار آوردن دولت پینوشه. اما تدوین قانون اساسی جدید توسط مردم این کشور نشان داد که شیلیایی‌ها می‌خواهند در اداره امور کشورشان مشارکت داشته باشند و برای بهبود اوضاع ایده‌های زیادی هم دارند؛ این به‌خودی‌خود پیروزی بزرگ برای این کشور است.»
شیلی علیه میراث پینوشه
در همینه زمینه :