خانه سینما؛ سکانس شانزدهم

شهاب مهدوی

بعد از چند روز پرحاشیه و همراه با تنش و استعفا و گلایه، درنهایت مجمع عمومی خانه سینما برگزار و اعضای شانزدهمین دوره هیأت‌مدیره این نهاد صنفی انتخاب شدند. آنچه سکوت پیرامون خانه سینما را شکست، درخواست سازمان سینمایی برای تأیید صلاحیت نامزدهای انتخابات هیأت‌مدیره بود؛ موضوعی که با همراهی کامل رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل، نشانه‌ای از تداوم مشی این سال‌های خانه سینما در تعامل با وزارت ارشاد ارزیابی شد. انتخابات به تعویق افتاد و در فهرست نامزدها تغییراتی حاصل شد تا اینکه با رسانه‌ای شدن خبر استعفای منوچهر شاهسواری از مدیرعاملی خانه سینما، اختلافات داخلی این نهاد صنفی در معرض دید عموم قرار گرفت. ماجرا از گفت‌وگوی محمد علی نجفی، رئیس هیأت مدیره خانه سینما آغاز شد که در آن به اختلافات گسترده میان اعضای هیأت مدیره اشاره شده بود‌. کناره‌گیری نجفی در کنار استعفای شاهسواری، این پرسش را مطرح کرد که دقیقا چه اتفاق تازه‌ای در یک ماه اخیر رخ داده، که مدیران خانه سینما در آستانه پایان ماموریت‌شان، چنین تصمیمی گرفته‌اند. یکی از افرادی که نسبت به این ماجرا واکنش نشان داد روانبخش صادقی، عضو هیأت مدیره خانه سینما بود که در یادداشتی از کناره‌گیری مدیران این تشکل صنفی اینگونه انتقاد کرد:«در خانه سینما تا به حال رسم بر این بوده که بیشترین مراودات و همراهی را رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل به لحاظ مسئولیت‌شان با مواضع دولتی داشته‌اند که در بسیاری موارد حتی هیأت مدیره‌ها در جریان آن نیز نبوده‌اند. چگونه است که با نامه‌ای از مقام دولتی که حتی اشاره به لغو یا عدم‌برگزاری مجمع عمومی نداشته بدون اطلاع و رأی هیأت مدیره مجمع عمومی جلوتر از دولت وتوصیه‌های بالاتری لغو می‌شود؟ با اینکه رئیس سازمان سینمایی نیز به صراحت از هرگونه دخالتی در خانه سینما و سیر برگزاری مجمع عمومی آن پرهیز کرده است، چگونه است که یکباره داد از دلایلی مانند ناهماهنگی با ارشاد و سازمان سینمایی و دولت برای شانه خالی کردن از مسئولیت سر می‌دهیم؟ گو آنکه در دولت‌های پیشین با وجود بیشترین ناهماهنگی‌ها بهترین همراهی‌ها را نیز با دولت نداشته‌ایم؟ چه معنایی دارد چند روز مانده به پایان دوره و در پیچ‌های سخت این مسیر شانه از بار مسئولیت خالی کنیم که این مرکب لنگ آیا بتواند یا نتواند از این پرتگاه‌ها به سلامت عبور کند بی‌آنکه ته دره سقوط کند.»

حاشیه انتخاب نماینده تهیه‌کنندگان
حاشیه دیگری که در آستانه برگزاری مجمع عمومی، پررنگ شد، ماجرای انتخاب نماینده تهیه‌کنندگان بود؛ انتخاب دقیقه نودی محمد مهدی عسگرپور به جای منوچهر محمدی، واکنش‌هایی را به‌دنبال داشت. تهیه‌کنندگان که مثل کارگردان‌ها، کرسی ثابتی در هیأت مدیره دارند و اغلب هم در داخل صنف، دچار اختلاف هستند. انتخاب عسگرپور هم می‌توانست فصلی تازه برای این اختلافات بگشاید و هم اینکه شبهاتی درباره برگزیده شدنش به‌عنوان نماینده تهیه‌کنندگان ایجاد کند، که اینگونه هم شد و رسانه‌های مخالف مدیرعامل اسبق خانه سینما، مشروعیت انتخابات را به‌دلیل حضور عسگرپور زیر سؤال بردند. هرچند ایسنا ماجرای انتخاب عسگرپور را اینگونه روایت کرده است: «شورای‌عالی تهیه‌کنندگان طبق نامه‌ای که همزمان با بقیه نامه‌ها باید (چهارم شهریورماه) ارائه می‌شد، نامه خود را ارائه می‌کند که روز ۶شهریورماه همزمان با بقیه نامه‌ها باز می‌شود و در آن نامه عسگرپور به‌عنوان کاندیدا معرفی شده بود اما هیأت مدیره وقت خانه سینما، طبق قانون اعلام کرده که باید شناسه این صنف مورد تأیید قرار بگیرد تا بتواند درانتخابات شرکت کند.
سرانجام شناسه در مجمع عمومی شب گذشته مورد تأیید قرار می‌گیرد و بعد از تأیید شناسه، طبیعتا تهیه‌کنندگان می‌توانستند در انتخابات شرکت کنند و کاندیدای مورد نظرشان (عسگرپور) که پیش از این معرفی شده بود، رسما نامش در جلسه مطرح می‌شود. (پیش از تأیید شناسه امکان پذیر نبوده است که کاندیدا اعلام عمومی شود).»

ترکیب قابل انتظار
درنهایت شامگاه نهم شهریورماه انتخابات هیأت مدیره خانه سینما برگزار شد و 7 عضو اصلی و 2 عضو علی‌البدل این هیأت براساس تعداد آرای کسب شده، مشخص شدند.
براساس آرای به‌دست آمده اعضای اصلی و علی‌البدل شانزدهمین هیأت مدیره خانه سینما به شرح زیر انتخاب شدند:
علی لقمانی ۲۰ رای، محمدمهدی عسگرپور ۱۶ رای، مسعود امینی تیرانی ۱۶ رای، علی دهکردی ۱۴ رای، حبیب اسماعیلی ۱۳ رای، علیرضا حسینی ۱۲ رای، جابر قاسمعلی ۱۱ رأی (عضو علی‌البدل)، امیرحسین اثباتی ۸ رای (عضو علی‌البدل)از میان سینماگرانی که در این دوره به‌عنوان هیأت مدیره انتخاب شدند، محمد مهدی عسگرپور که از اتحادیه‌ تهیه‌کنندگان نامزد بود، سابقه‌ مدیرعاملی خانه سینما را در دوره‌‌ پرتنش تعطیلی و چالش با وزارت ارشاد برعهده داشته و هم‌اکنون مدیرعامل خانه هنرمندان ایران است. او همچنین در دوره‌ یازدهم عضو هیأت مدیره‌ خانه سینما بود.بین اعضای جدید هیأت مدیره، علی لقمانی از انجمن فیلمبرداران سینمای ایران از باسابقه‌ترین مدیران فیلمبردار است که تاکنون عضو هیأت مدیره خانه سینما نبوده است. رسول صدرعاملی هم که نماینده کانون کارگردانان سینما در انتخابات بود، برای نخستین بار تجربه حضور در هیأت مدیره خانه سینما را خواهد داشت. (او به‌دلیل داوری جشنواره فیلم مسکو در انتخابات حاضر نبود اما با این حال بیشترین رأی را آورد.)
کارگردان «من ترانه پانزده سال دارم» در سابقه صنفی‌اش، 10 سال قبل ریاست اتحادیه تهیه‌کنندگان و توزیع فیلم ایران را برعهده داشت. علیرضا حسینی از انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند و مسعود امیری تیرانی از انجمن فیلم کوتاه ایران دیگر نامزدهای انتخابات بودند که به‌عنوان اعضای هیأت مدیره رأی آوردند. این دو سینماگر نیز سابقه حضور در هیأت مدیره خانه سینما را نداشتند. اما علی دهکردی از انجمن بازیگران سینمای ایران که در دوره شانزدهم به‌عنوان عضوی از هیأت مدیره انتخاب شده است، سابقه حضور در هیأت مدیره انجمن بازیگران را دارد و حبیب اسماعیلی از انجمن صنفی مؤسسات پخش فیلم نیز برای نخستین بار تجربه هیأت مدیره خانه سینما را پشت‌سر خواهد گذاشت. 2 عضو علی‌البدل هیأت مدیره، جابر قاسمعلی از صنف فیلمنامه‌نویسان در تشکل صنفی خودشان تجربه کار صنفی داشته و امیر اثباتی از انجمن طراحان فیلم نیز سابقه چندین دوره حضور در هیأت مدیره خانه سینما را داشته است.