گزارش
تمرین سبک زندگی پایدار
«تاخت، فروش و اهدا» عنوان نخستین رویداد محیط‌زیستی‌ای بود که گروه پسماند صفری‌ها در بوستان پیروزی تهران راه انداخته بودند؛ تجربه‌ای که بیش از هر چیز به‌دنبال فرهنگسازی در زمینه کاهش تولید پسماند می‌گشت. سعیده کریمی، فعال محیط‌زیست و از برگزار‌کنندگان این رویداد می‌گوید: «این رویداد در راستای ایجاد سبک زندگی پایدار برگزار شده بود. مفهوم توسعه پایدار مفهومی جهانشمول است و بر استفاده درست از منابع تأکید دارد. پایداری در این مفهوم، بدون مشارکت مردم و همراهی جامعه امکان‌پذیر نیست و برای این کار نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت، شاید حتی 15ساله داشته باشیم.»
او بر «تربیت محیط‌زیستی» تأکید می‌کند که تفاوت قابل‌ملاحظه‌ای با «آموزش محیط‌زیستی» دارد و می‌گوید: «برای تربیت محیط‌زیستی باید شهروندی آگاه داشته باشیم و برای رسیدن به شهروند آگاه باید 2گام مهم برداریم؛ یکی بالا بردن دانش افراد و دیگری بالا بردن مهارت افراد. در این صورت است که می‌توانیم ادعا کنیم جامعه را به سمت تربیت محیط‌زیستی و زیست پایدار هدایت می‌کنیم.»
وی برگزاری رویداد تاخت، فروش و اهدا را فرصتی برای آموزش جامعه و شناخت فرصت‌های تازه کم کردن پسماندهای شهری می‌داند و به اختصاص بخشی از رویداد به کودکان اشاره می‌کند که نتیجه‌ای جالب برای تیم برگزار‌کننده در بر داشت. کریمی می‌گوید: «در این رویداد اتفاق جالبی رخ داد که تا قبل از برگزاری، به آن فکر نکرده بودیم. ما در رویداد بخشی را به‌صورت مجزا به کودکان اختصاص داده بودیم. مشاهده ما در این بخش نشان داد کودکان علاقه‌ای به فروش اسباب‌بازی‌های خود ندارند؛ چون با این کار به نوعی حس از دست دادن را تجربه می‌کنند؛ برای همین هم حتی حاضر به فروختن اسباب‌بازی‌های شکسته نمی‌شدند، اما حاضر بودند اسباب‌بازی‌های خود را با دیگران تاخت بزنند؛ یعنی در ازای چیزی که از دست می‌دهند چیز تازه‌ای به‌دست بیاورند. بخش کودکان به ما نشان داد که این گروه از مخاطبان هم نیازهایی دارند که اگر راه تامین آن فراهم شود، می‌توانند همکاری خوبی برای کاهش پسماند داشته باشند. در عوض بزرگ‌ترها بیشتر تمایل به فروش وسایل داشتند تا اینکه آنها را تاخت بزنند و این نشان‌دهنده اهمیت اقتصادی این مسئله برای آنها بود.»
غرفه‌هایی از رویداد پسماند صفری‌ها در پارک پیروزی به فروش اقلام خوراکی و تولیدات بدون پسماند اختصاص داشت و طبق اعلام قبلی رویداد، افرادی که به خرید تمایل داشتند باید ظرف و کیسه‌های پاک مناسب برای خرید به همراه می‌آوردند. هنوز به ظهر نرسیده میزهای فروش اغلب این اقلام خالی شده و همه کالاها به فروش رفته بود. کریمی می‌گوید: «ما تلاش کردیم که علاوه بر فرهنگسازی در زمینه کاهش تولید پسماند، راه‌حل‌های کاربردی‌ای برای این سبک از زندگی به مردم معرفی کنیم و آنها را به تجربه این راه و روش تشویق کنیم؛ چون معتقدیم فرهنگسازی وقتی به نتیجه می‌رسد که راه‌حلی شدنی و قابل اجرا داشته باشد؛ در غیر این صورت جامعه آن را نمی‌پذیرد یا در بهترین حالت، افرادی که در حوزه‌ای خاص دغدغه‌مند می‌شوند باید خودشان با آزمون و خطا این راهکارها را پیدا کنند.» وی 6مرحله از سلسله‌مراتب رفع نیازها را نام می‌برد که برای داشتن سبک زندگی پایدار باید به آن توجه کرد: «هرم و سلسله مراتب رفع نیازها در سبک زندگی پایدار، تأکید دارد که نیازها را از طریق راهکارهای قاعده هرم برطرف کنیم و درصورت وجود ضرورت، به سمت نوک هرم حرکت کنیم. این 6مرحله به‌ترتیب اولویت اینها هستند؛ اول: آنچه دارید را استفاده کنید. دوم: امانت بگیرید. سوم: تاخت بزنید. چهارم: خرید دست دوم. پنجم: خودت بساز. ششم: بخر. ما در این رویداد قصد داشتیم تا فرهنگسازی خود را روی تاخت، اهدا و خرید دست دوم متمرکز کنیم و فکر می‌کنم در این هدفگذاری موفق بودیم.» این فعال محیط‌زیست معتقد است شهروندان بیش از آنچه او و دیگر برگزار‌کنندگان فکر می‌کردند آمادگی برگزاری چنین رویدادهایی را دارند. او می‌گوید: «وقتی درباره تفکیک زباله از مبدأ حرف می‌زنیم، داریم درباره تغییر سبک زندگی مردم اظهارنظر می‌کنیم. از طرفی درک می‌کنیم که این دخالت در تغییر زندگی در شرایط کنونی می‌تواند بار اضافه‌ای روی دوش مردم باشد؛ برای همین ما با برگزاری این رویداد این مسئله را با آنها تمرین کردیم و درواقع مهارت‌آموزی را گسترش دادیم. بهترین بازخوردی که از این رویداد گرفتم پیام‌های پی‌درپی مردم بود که می‌پرسیدند دومین رویداد را کی برگزار می‌کنید؟»
