گفت‌وگو
گفت‌وگو با نخستین رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی خانم ادوار شورای اسلامی شهر تهران
زندگی بهتر در شهر خانواده‌محور
زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار
سبک زندگی‌ها، شیوه کسب‌وکارها، نحوه تدریس، اجرای برنامه‌های فرهنگی، هنری و ورزشی و... تغییر کرده‌اند. اکنون مردم با فضای مجازی و خدمات الکترونیکی بیش از گذشته آشنا شده‌اند؛ مسئله‌ای که باعث شده نیازهایشان هم در مقایسه با گذشته تغییر کند؛ موضوعی که رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران هم آن را در گفت‌وگو با همشهری تأیید می‌کند و می‌گوید: «نیاز مردم در مقایسه با گذشته تغییر کرده و ضرورت دارد در مسیر الکترونیکی کردن خدمات گام برداشت.» نرگس معدنی‌پور در این مصاحبه از برنامه‌هایی می‌گوید که اساس‌شان خانواده‌محور بوده و در آنها نقش بانوان و دختران بیش از هر زمان دیگری پررنگ شده است. نکته جالب هم اینکه پس از 5دوره شورای شهر تهران، ریاست یکی از مهم‌ترین کمیسیون‌های پارلمان شهری در دوره ششم به یک خانم سپرده شده که در گذشته سابقه فعالیت در حوزه بانوان را به‌عنوان مدیرکل بانوان شهرداری در کارنامه دارد و با تجربه در حوزه زنان، حالا از طرح‌های ویژه زنان در مدیریت شهری صحبت می‌کند. ماحصل گفت‌وگو با رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورا را در ادامه می‌خوانید.
زنان سرپرست خانوار، مهم‌ترین گروه هدف حمایتی مدیریت شهری محسوب می‌شوند. در‌گذشته مراکز کوثر باهدف توانمندسازی این قشر راه‌اندازی شدند، اما در سال‌های اخیر کارآمدی‌ای نداشتند. چه برنامه‌ای برای احیای این مراکز دارید؟
یکی از راه‌های توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، آموزش مهارت‌های مورد نیاز آنها برای بهبود وضعیت زندگی‌شان است که مراکز کوثر با همین هدف ایجاد شده‌اند. در این دوره تلاش می‌کنیم ضمن بازنگری و اصلاح اهداف مراکز کوثر با توجه به نیاز امروز گروه هدف، این مراکز به کارکرد اصلی‌شان (آموزش مهارت) بازگردند.
یعنی مراکز توانمندسازی جدیدی ایجاد خواهد شد؟
منظور اتخاذ رویکردهای جدید است. اکنون حدود 60مرکز مهارت‌آموزی کوثر وجود دارد که در سال‌های اخیر خیلی مورد حمایت قرار نگرفته‌اند و علاوه بر کاهش تعدادی از این مراکز، آنطور که باید و شاید کارایی نداشتند؛ بنابراین قصد داریم از یک‌سو اهداف و کارکرد مراکز موجود بازنگری و اصلاح و از سوی دیگر بنا به نیاز امروز به تعداد آنها افزوده شود.
آیا منظورتان مراکز کارآفرینی استارت‌آپی است؟
این موضوع هم مدنظر است. با توجه به شرایط باید به سمت توسعه مشاغل و فعالیت‌های استارت‌آپی و دانش‌بنیان برویم، اما نکته مهم‌تر احیای مراکز کوثر با رویکرد جدید، یعنی واگذاری بهره‌برداری و مدیریت آنها با اولویت به زنان توانمند و موفق به‌حساب می‌آید. اینگونه هم از ظرفیت زنان توانمند استفاده می‌شود و هم خود آنها از زنان سرپرست خانوار برای توانمندسازی‌شان حمایت می‌کنند.
برای حمایت از کودکانی که نان‌آور خانواده‌اند چه تدابیری اندیشیده شده است؟
شهرداری در راستای وظیفه‌اش 30مرکز پرتو و 4مدرسه صبح رویش ایجاد کرده و حمایت از 1500خانواده و... را انجام داده است. خدمات در این سطح متوقف نمانده و طی چند ماه گذشته شهرداری با ایجاد 3مرکز همچون یاسر و ترکمانی و تحویل آنها به سازمان بهزیستی استان تهران، فضای بیشتر و مناسب‌تری را برای ساماندهی کودکان کار و خیابان ایجاد کرده است.
این مراکز چقدر در توانمندسازی کودکان کار و خیابان موفق بوده‌اند؟
هدف مدیریت شهری توانمندسازی کودکان کار از طریق مهارت‌آموزی است که در کنار این هدف به رویکردهای آموزشی، پرورشی و انگیزشی هم توجه و در این راستا علاوه بر همکاری با سازمان بهزیستی، از ظرفیت حلقه‌های میانی، مؤسسات و سازمان‌های مردم‌نهاد هم بهره‌برداری شده است. علاوه بر اقدامات پیش‌بینی‌شده، اصلاح ضوابط و مقررات، به‌روزرسانی و تدوین قوانین جدید درخصوص کودکان کار هم لازم و ضروری است.
طرح شهر دوستدار سالمند و کودک سال‌هاست عنوان می‌شود، اما اثری از اجرایی‌شدن آنها نیست. چه ضمانتی برای اجرای شهر خانواده‌محور وجود دارد؟
منظور از شهر خانواده‌محور درواقع همان شهر دوستدار سالمند، شهر دوستدار کودک و شهر دوستدار معلول با رویکرد خانواده‌محوری و نگاه جامع به اعضای خانواده است. اگر در چنین طرح‌هایی هدف خانواده باشد، حتماً سالمند، کودک، مادر و معلول هم دیده شده‌اند و بدین‌ترتیب منابع پیش‌بینی‌شده تجمیع خواهند شد و اقدامات مؤثرتری صورت خواهد گرفت و برنامه‌ریزی مدون و اجرایی‌تری پیش‌بینی خواهد شد. در مورد مناسب‌سازی نیز اگرچه اقداماتی انجام شده، اما هنوز تا نقطه مطلوب فاصله زیاد است. آنچه در کمیسیون فرهنگی و اجتماعی با جدیت پیگیری می‌شود، اجرای شهر خانواده‌محور است؛ شهری که برای تردد و دسترسی تمام اعضای یک خانواده اعم از کودک، سالمند، زنان باردار و... مناسب باشد و چنین شهری حتماً شهر مطلوبی برای تمام شهروندان ازجمله معلولان خواهد بود.
مکث
عضویت در شورا سخت‌تر از نمایندگی در مجلس
نرگس معدنی‌پور، اعتقاد دارد که عضویت در شورا به‌مراتب سخت‌تر از کار در بسیاری از رده‌های مدیریتی شهرداری است. به‌گفته او، یک‌عضو شورا هم باید بُعد نظارتی و برنامه‌ریزی را داشته باشد و هم از نزدیک در جریان خواسته‌ها و مشکلات مختلف مردم قرار بگیرد: «یک‌عضو شورا اگرچه شاید در یک کمیسیون تخصصی فعالیت می‌کند، اما در عمل با موضوعات متفاوتی روبه‌روست؛ آن هم در شرایطی که شهری مانند تهران با بیش از 9.5میلیون نفر جمعیت ساکن، تنها 21عضو شورا دارد. از سوی دیگر به‌نظر من، کار در شورا در برخی مواقع از مجلس هم سخت‌تر است؛ چراکه عضو شورا باید ارتباط بسیار نزدیک‌تری با مردم شهر داشته باشد و دائم به مناطق و محله‌ها سرکشی کند.
