توافق؛ یک گام به پیش

سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشور در نشست ‎خبری دیروز خود وجود «پیشرفت‌های نسبی» در مذاکرات وین را تأیید و اعلام کرد که در برخی از موضوع‎ها، «بخشی از انتظارات» جمهوری ‎اسلامی تأمین شده ‎است؛ موضوعی که نشان می‎دهد طرفین یک گام دیگر به حصول توافق نزدیک شده‎اند؛ البته مشروط بر اینکه خطوط قرمز ایران رعایت شود.
به‎گزارش همشهری، اگرچه ناصر کنعانی به این موضوع هم اشاره کرد که پیشرفت‎های به‎دست آمده، به‎صورت کامل تامین‌کننده مطالبات بحق و قانونی جمهوری‎اسلامی نیست، اما درمجموع می‌توان گفت از شواهد چنین برمی‎آید که مذاکرات، رو به ‎جلو بوده و درشرایط کنونی امیدها برای دستیابی به توافق در گفت‎وگوهای برجامی وین افزایش یافته است.

ارسال پیشنهادهای نهایی ایران
وزیر امور خارجه نیز در نشست ‎خبری دیروز خود با خبرنگاران اعلام کرد: طرف آمریکایی به‎صورت شفاهی، با 2پیشنهاد ایران موافقت کرده و تا ساعت۱۲ دوشنبه (دیشب) پیشنهادهای نهایی‌ ایران به‎صورت مکتوب ارسال می‌شود.
حسین امیرعبداللهیان به این موضوع هم اشاره کرد که تصمیم کشور این است که چنانچه خطوط قرمز ایران رعایت شود، ما برای رسیدن به توافق مشکلی نداریم؛ «یکی از دلایل طولانی شدن مذاکرات این است که نمی‎خواهیم از خطوط قرمز عبور کنیم. آمریکا فقط می‎خواهد مشکلات خودش را در مذاکرات حل کند و نمی‌خواهیم قراردادی را به نتیجه برسانیم و بعد بگوییم خطوط قرمز ما رعایت نشده ‎است؛ باید اتفاقی در زندگی مردم رخ دهد.»
وی با بیان اینکه اگر نظرات ما پذیرفته شود، آمادگی داریم در نشست وزرای امور خارجه جمع‎بندی کرده و توافق را اعلام کنیم، ادامه داد: طرف آمریکایی باید انعطاف نشان دهد؛ اکنون نوبت آنهاست. طرف آمریکایی در مذاکرات وین، درحد نسبی در 2موضوع، به‎صورت شفاهی با پیشنهادهای ایران موافقت کرده که باید به متن تبدیل شود و درباره یک موضوع هم باید انعطاف نشان دهد؛ روزهای آینده روزهای مهمی است. امیرعبداللهیان با تأکید بر اینکه بحث اقتصادی را معطل مذاکرات نکردیم، عنوان کرد: به‎صورت مشخص درباره 3موضوع درحال تبادل با آمریکایی‎ها هستیم و تا چند روز آینده نظرات خود را ارائه می‎دهیم.

بررسی‎ها در تهران ادامه دارد
موضع‎گیری‎های رسمی در تهران پیرامون مذاکرات در شرایطی است که رایزنی‎ها برای دستیابی به توافقی مثبت از سوی طرفین ادامه دارد. در این چارچوب معاون وزیر امور خارجه قطر که چند روز قبل در سفر به تهران با وزیر امور خارجه و معاون وی، علی باقری‎کنی، دیدار و گفت‎وگو کرده بود، دیروز با مدیرکل آژانس بین‎المللی انرژی‎ اتمی رایزنی‎هایی داشته‎است.
اگرچه براساس اخبار رسمی منتشر شده، در گفت‎وگوی تلفنی محمد بن‎عبدالعزیز الخلیفی و رافائل گروسی بر نقش آژانس در ممانعت از انتشار سلاح هسته‌ای تأکید شده‎ است، اما به ‎نظر می‎رسد رایزنی درباره رفع مسائل پادمانی موجود میان ایران و آژانس از مهم‌ترین اهداف این گفت‎وگو بوده ‎است. این در شرایطی است که قطری‎ها در ماه‌های اخیر تلاش ملموسی برای نقش‎آفرینی مثبت در زمینه احیای برجام داشته و کوشیده‎اند دیدگاه‌های طرفین را نزدیک‎تر کنند. دیروز اما سخنگوی وزارت امور خارجه با وجود تأکید بر این نکته که پیشرفت‎های به‎دست آمده در دور اخیر مذاکرات وین تأمین‎کننده مطالبات قانونی جمهوری‎اسلامی نبوده ‎است، از حرکت رو به ‎جلو در گفت‎وگوهای برجامی خبر داد؛ موضوعی که امیدواری‎ها برای حصول توافق را افزایش داده ‎است. ناصر کنعانی در نشست‎ خبری دیروز خود ضمن تشریح آخرین وضعیت مذاکرات، گفت که در دور اخیر گفت‎وگوها در وین گفت‎وگوهای «سنگین» و «قابل پیشرفتی» انجام شده و پیشرفت‌های نسبی به‎دست آمده و حرکت، رو به ‎جلو بوده ‎است. وی با وجود اعلام اینکه در برخی از موضوع‎ها بخشی از انتظارات ایران تأمین شده ‎است، تأکید کرد: جمهوری ‎اسلامی انتظارات دیگری از طرف مقابل دارد و معتقد است که باید همه منافع ایران تأمین شود؛ «گفت‌وگوهای تکمیلی در پایتخت‌ها درحال انجام شدن و قرار است نظرات تکمیلی به طرح نهایی بورل ارائه شود.»
کنعانی به این نکته هم اشاره کرد که مشورت‌ها در عالی‎ترین سطوح در تهران درحال انجام است؛ «ما به توافق نزدیکیم، اما مشروط به اینکه خطوط قرمز ایران رعایت و منافع اصلی کشور تأمین شود.»

چه زمانی «متن» نهایی می‌شود؟
کنعانی تأکید کرد که از نظر ایران متن، زمانی نهایی می‌شود که منافع، مصالح و انتظارات قانونی و بحق جمهوری اسلامی در آن رعایت شده باشد و خطوط قرمز ما تضمین شده باشد و مشخصا منافع اقتصادی ناشی از برجام برای دولت و ملت جمهوری اسلامی تأمین شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه به حاشیه‎سازی‎های اخیر علیه جمهوری ‎اسلامی در جریان حمله به سلمان رشدی نیز اشاره کرد و درباره انتشار برخی اخبار مبنی بر ارتباط ضارب با ایران، به‎صورت «قطعی» و «رسمی»، چنین موضوعی را تکذیب کرد؛ «کسی حق ندارد در این زمینه جمهوری‎ اسلامی را متهم کند.»

مکث
ایران عجله‎ای برای توافق ندارد

حساس‎تر شدن مذاکرات برجامی درحالی است که خبرگزاری «رویترز» هم در گزارشی با استناد به ‌نظرات مقام‎ها، دیپلمات‌ها و تحلیلگران اروپایی و ایرانی، مدعی شد اگرچه مدت زمان احیای توافق هسته‌ای طولانی شده، اما با توجه به تحولات اخیر بین‌المللی، آمریکا و ایران مشکلی با طولانی شدن این بازه ندارند و آن را در راستای منافع‌شان می‌دانند؛ «چه تهران و واشنگتن پیشنهاد «آخر» اتحادیه اروپا را برای احیای توافق هسته‌ای۲۰۱۵ بپذیرند و چه نپذیرند، هیچ‌یک از آنها پایان توافق را اعلام نخواهند کرد، چون حفظ آن در راستای منافع دوطرف است.»  در گزارش رویترز ادعا شده‎ است که «بالا رفتن قیمت نفت در نتیجه حمله روسیه به اوکراین و حمایت علنی مسکو از تهران، ازنظر اقتصادی و سیاسی جان تازه‎ای به ایران بخشیده و سبب شده تهران فکر کند می‌تواند منتظر بماند. یک دیپلمات اروپایی که می‌خواست نامش فاش نشود، دراین باره گفت که هر دوطرف مشکلی با تحمل وضع فعلی ندارند.» در این گزارش همچنین به نقل از یک مقام ارشد ایرانی که خواسته نامش فاش نشود، عنوان شده که «ما هیچ عجله‌ای نداریم؛ نفت‎مان را می‌فروشیم، تجارت معقولی با بسیاری از کشورها، ازجمله کشورهای همسایه داریم، دوستان خودمان را داریم، ازجمله روسیه و چین که رقیب واشنگتن هستند... برنامه هسته‌ای‌مان هم درحال پیشرفت است. چرا باید عقب‌نشینی کنیم؟»