خیز روسیه برای ایستگاه فضایی مستقل
بعد از چین که در حال ساخت ایستگاه فضایی خود است حالا روسها هم طرح مشابهی را شروع کردهاند. خبر خروج روسیه از ایستگاه فضایی بینالمللی، نشان میدهد که این کشور بر ساخت پایگاه اختصاصی خود در فضا، بیش از قبل تأکید دارد. به گزارش گاردین، رئیس فضایی روسیه در اینباره گفت: روسیه پس از سال2024 از ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) خارج میشود و بر ساخت پایگاه مداری خود تمرکز خواهد کرد. این اقدام به مشارکت دو دههای و نمادین فضایی بین مسکو و غرب پایان میدهد.
قبول تعهدات تا 2024
یوری بوریسف، رئیس تازه منصوب شده آژانس فضایی روس کازمس، در دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه گفت که روسیه قبل از خروج از پروژه، به تعهدات خود در قبال شرکای خود در ایستگاه فضایی بینالمللی پایبند خواهد بود. بوریسوف گفت: اما تصمیم ما برای ترک ایستگاه پس از سال2024 گرفته شده است و پوتین نیز جواب مثبت به این حرکت داده است.
علیه تحریم
بیانیه بوریسوف مهر تأییدی بود بر اظهارات قبلی رئیس پیشین روس کازمس، دیمیتری روگزین، درباره قصد مسکو برای ترک ایستگاه پس از سال2024. روگزین صریحا تهدید کرده بود که اگر آمریکا، اتحادیه اروپا و کانادا تحریمهای خود را علیه شرکتهای درگیر در صنعت فضایی روسیه لغو نکنند، به این همکاری پایان خواهند داد.
فصل مشترک آمریکا و روسیه
اولین نسخه از ایستگاه فضایی بینالمللی در سال1998 به فضا پرتاب شد و طیف وسیعی از فضانوردان از کشورهای غربی و روسیه از سال2000 بهطور مداوم به آنجا رفته و هفتهها و ماهها در این ایستگاه زندگی میکنند که طولانیترین حضور ثابت انسان در مدار پایین زمین در تاریخ را نیز به ثبت رسانده است.
این ایستگاه بهطور گسترده بهعنوان نمادی از شراکت پس از جنگ سرد بین دو ابرقدرت فضایی یعنی روسیه و آمریکا درنظر گرفته شد. پوتین در سال2001 در کنار جورج دبلیو بوش، رئیسجمهور وقت ایالات متحده، ایستگاه فضایی بینالمللی را بهعنوان نمونهای از روابط دوجانبه بسیار موفق بین 2کشور تحسین کرد. یک مقام ارشد ناسا به رویترز گفت که روسیه قصد خود را برای خروج از ایستگاه فضایی بینالمللی اعلام نکرده است. با وجود محکومیت گسترده اقدامات روسیه در اوکراین، فضا یکی از آخرین راههای همکاری بین مسکو و غرب باقی مانده بود.
طرح اولیه ایستگاه فضایی روسیه
بلافاصله پس از دیدار بوریسوف با پوتین، روس کازمس تصویری را در کانالهای رسانههای اجتماعی خود منتشر کرد که بهگفته خود طرحی برای پایگاه در حال گردش خود بود. طرح اولیه نشان میدهد که ایستگاه فضایی ابتدا دو فضانورد روسی را در خود جای میدهد و در نهایت به 4فضانورد افزایش مییابد.
ناسا و روسکازمس در این ماه قراردادی را برای استفاده فضانوردان از موشکهای روسی و همچنین فضانوردان روسی برای استفاده از موشکهای شرکت خصوصی آمریکایی اسپیس ایکس جهت رفتن به ایستگاه فضایی بینالمللی در پاییز منعقد کردند. ناسا و مقامات روسی گفتند که این توافق تضمین میکند که ایستگاه فضایی بینالمللی حداقل یک آمریکایی و یک روسی داشته باشد تا هر دو طرف همچنان تا زمان خروج روسیه از این ایستگاه به همکاری با هم ادامه بدهند. آژانس فضایی روسیه در این ماه با انتشار تصاویری از فضانوردان خود در ایستگاه فضایی بینالمللی که در حال جشن گرفتن تصرف منطقه لوهانسک در شرق اوکراین توسط مسکو بودند، جنجال به پا کرد.
خبر جدایی روسیه از ایستگاه فضایی ناسا اگرچه بهطور کلی یک خبر بد برای همکاریهای بینالمللی در فضا تلقی میشود، اما به این معنا نیست که روسیه از جاهطلبیهای کهکشانی خود دست میکشد. پیشنهاد مسکو برای ساخت ایستگاه مداری جدید خود در فضا مبین این موضوع است. بوریسوف که پس از برکناری دیمیتری روگزین از سمت ریاست روس کازمس در اوایل ماه جاری جایگزین او شد، تصمیم ساخت ایستگاه فضایی روسیه را برای بالا بردن سطح این کشور در صنعت فضایی، اولویت اصلی برنامه خواند.
با خروج روسیه از ایستگاه فضایی بینالمللی، یکی از معدود مناطق باقیمانده که مسکو هنوز بهصورت مسالمتآمیز با کشورهای غربی همکاری میکرد، از بین میرود. تنشها در پی حمله به اوکراین در فوریه و تحریمهای متعاقب آن بر روسیه، با جنگ لفظی بین ناسا و روس کازمس بر سر آینده ایستگاه فضایی بینالمللی بالا گرفته بود. همکاری بینالمللی در ایستگاه فضایی بینالمللی بین آژانسهای ناسا، JAXA ژاپن، ESA اروپا و آژانسهای فضایی CSA کانادا ادامه خواهد یافت.