اوکراین؛ 5ماه جنگ خانمان‌سوز

جنگ روسیه و اوکراین وارد ششمین ماه خود شده؛ آن‌هم در شرایطی که خوش‌بین‌ترین ناظران هم امیدی به پایان زودهنگام آن ندارند؛ این در حالی است که تقریبا هیچ آمار دقیقی از شمار قربانیان نظامی و غیرنظامی این جنگ وجود ندارد. از آنجا که شمار تلفات نظامیان می‌تواند روایت‌های پیشروی یا عقب‌نشینی در میدان جنگ را تغییر دهد، دوطرف نسبت به اعلام آمار دقیق در این‌باره حساسیت زیادی دارند؛ بر همین اساس است که به‌عنوان مثال اوکراین تاکنون از اعلام آمار رسمی تلفات نیروهای نظامی خود خودداری کرده است. گرچه یکی از مشاوران ارشد ریاست‌جمهوری این کشور، اخیرا اعلام کرده که در منطقه دونباس روزانه 100تا 200سرباز اوکراینی کشته می‌شوند. از سوی دیگر، روسیه 3ماه قبل مدعی شده بود که حدود 23هزار سرباز اوکراینی را در میدان نبرد از پا درآورده است.
گرچه روسیه هم درباره تلفات نیروهای خود در اوکراین هیچ آماری منتشر نکرده، اما بی‌بی‌سی روسیه مدعی شده که توانسته مرگ 4هزار نظامی روسی را از زمان آغاز جنگ تأیید کند. این شبکه خبری اعلام کرده که نام و مشخصات نظامیان کشته شده را در اختیار دارد. گفته شده از این تعداد 685نفر افسر و 4تن نیز ژنرال بوده‌اند. این رسانه مدعی شده که شمار کشته‌شدگان نظامیان روسیه احتمالا بیشتر از آمار اعلام شده است؛ چون هویت برخی از کشته‌شدگان هنوز مشخص نشده و برخی از اجساد نیز هنوز در میادین جنگ است. رویترز نیز 3روز پیش به نقل از ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، نوشته که بنا بر ارزیابی‌های این سازمان، شمار قربانیان نظامی روسیه چیزی حدود 15هزار نفر و شمار مجروحان 45هزار نفر است. در این میان، دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرده که شمار قربانیان غیرنظامی این جنگ تا تاریخ 26تیر (17جولای) 5هزار و 110نفر بوده است که 346تن از آنان کودک بوده‌اند. در این گزارش شمار مجروحان غیرنظامی این درگیری نیز 6هزار و 725نفر عنوان شده که 547تن از آنان کودک هستند. این نهاد تأکید کرده که شمار قربانیان غیرنظامی می‌تواند بیشتر از آمارهای اعلام شده باشد. برخی منابع شمار قربانیان غیرنظامی را بیش از 10هزار نفر عنوان کرده و گزارش داده‌اند که بیشتر قربانیان در مناطق جنوبی و شرقی اوکراین و در طول خطوط مرزی روسیه کشته شده‌اند.
شمار آوارگان جنگ روسیه و اوکراین نیز حداقل 12میلیون نفر اعلام شده است. بنا بر اعلام سازمان ملل متحد، از زمان آغاز جنگ 12میلیون نفر آواره شده‌اند که بیش از 5میلیون نفر از آنان به کشورهای همسایه گریخته‌اند و حدود 7میلیون نفر هنوز در داخل مرزهای این کشور به‌دنبال سرپناه هستند. بنا بر اعلام یونیسف، حدود  یک‌میلیون و 500هزار نفر از آوارگان جنگ در اوکراین کودک هستند.

حمایت‌های مالی از جنگ
«مؤسسه کیل برای اقتصاد جهانی»(IfW)  اعلام کرده که آمریکا تاکنون بیشترین حمایت نظامی را از اوکراین داشته است. آخرین کمک نظامی واشنگتن 3روز پیش به ارزش 270میلیون دلار به اوکراین ارسال شد. این بسته شامل موشک‌های برد متوسط و پهپاد بوده است. این کمک‌ها، حجم کمک‌های نظامی مورد تعهد از سوی آمریکا برای اوکراین را به 8.2میلیارد دلار می‌رساند. این رقم، بخشی از بسته 40میلیارد دلاری است که کنگره برای کمک‌های نظامی و اقتصادی به اوکراین تصویب کرده است. کمک‌های نظامی شامل موشک‌های دوش‌پرتاب، راکت‌اندازها و توپ‌های هویتزر هم بوده است. دومین کشوری که بیشترین حمایت نظامی از اوکراین را داشته، انگلیس است. گفته شده، لندن 2.5میلیارد دلار به کی‌یف کمک نظامی کرده؛ رقمی که تقریبا معادل 0.1درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است. لهستان، آلمان، کانادا، نروژ، استونی و لتونی به‌ترتیب بیشترین حمایت نظامی را از اوکراین داشته‌اند.
این در حالی است که به‌رغم حمایت‌های گسترده غرب از اوکراین، روسیه توانسته تقریبا یک‌چهارم خاک اوکراین را اشغال کند. نشریه نیواستیتمن نوشته: «روسیه هم‌اکنون 126هزار و 610کیلومترمربع از خاک اوکراین را اشغال کرده است که تقریبا معادل یک‌پنجم مساحت فرانسه و نیمی از انگلیس است.»

سرنوشت مبهم جنگ
نشریه فارین افرز درباره وضعیت کنونی جنگ نوشته است: در جنگ اوکراین، خطوط قرمز بسیاری نقش شده‌اند، اما خطوط قرمز اصلی و نانوشته هنوز نقض نشده‌اند؛ روسیه ارسال تسلیحات سنگین و حمایت اطلاعاتی کشورهای غربی به اوکراین را پذیرفته، اما مشارکت مستقیم نیروهای غربی در میدان‌های جنگ را خط قرمز اصلی خود می‌داند. خط قرمز اصلی غرب هم استفاده روسیه از تسلیحات کشتار جمعی در اوکراین است؛ موضوعی که روسیه به آن پایبند بوده است، اما واقعیت این است که هنوز هم احتمال کشیده شدن پای دیگران به جنگ و آغاز جنگ جهانی سوم جدی است؛ به‌خصوص اینکه هیچ‌گونه سازوکار بین‌المللی برای کنترل این درگیری وجود ندارد.
سازمان ملل به حاشیه رانده شده و اتحادیه اروپا خود به حمایت از یکی از طرف‌های درگیر پرداخته است. در ادامه و انتهای این گزارش آمده: «خواست مشترک پوتین و بایدن برای جلوگیری از توسعه عرصه جنگ هیچ تضمینی برای از کنترل خارج شدن این جنگ ایجاد نمی‌کند؛ چون هر جنگی امکان خارج شدن از کنترل را دارد؛ حتی اگر هیچ‌کدام از طرف‌ها تعمدا اقدام به تشدید اوضاع نکرده یا از تسلیحات هسته‌ای استفاده نکنند.»