اپراتور دوم در راه ورود به بورس

بعد از یک دهه اختلاف نظر بین سهامداران عمده ایرانسل، تازه‌ترین خبر‌ها از پذیرش و عرضه سهام این شرکت در سال‌جاری در بورس حکایت دارد. بر همین اساس روز گذشته مدیرعامل بورس تهران نیز این خبر را تأیید کرد.
به گزارش همشهری، بیش از یک دهه است که بحث عرضه سهام ایرانسل در بورس مطرح است اما این عرضه در این مدت هرگز انجام نشده است. علت اصلی عرضه نشدن سهام این شرکت در بورس به اختلاف نظر بین 2سهامدار عمده این شرکت که یکی از آنها شرکت گسترش الکترونیک ایران متعلق به بنیاد مستضعفان و دیگری (‌ام‌تی‌ان) آفریقای جنوبی بازمی‌گردد.
طبق بند‌۵ الحاقیه پروانه اپراتور دوم تلفن همراه مصوب ۸۴، ایرانسل باید ۲۱‌درصد کل سهام دارنده پروانه را طی 3 سال از طریق بورس عرضه می‌کردند اما مسئولان ایرانسل معتقد بودند؛ الحاقیه پروانه و شرط مجلس مربوط به زمانی بود که ترکسل قرار بود اپراتور دوم را راه‌اندازی کند و بعد از آن دیگر ملغی است. هم‌اکنون 49درصد از سهام این شرکت در اختیار (‌ام‌تی‌ان) آفریقای جنوبی و 51درصد در اختیار طرف ایرانی است؛ بنابراین اگر قرار باشد سهامدار ایرانی بخشی از سهامش را بفروشد کنترل این شرکت را از دست می‌دهد.
در چنین شرایطی اگر شرکت‌ (ام‌تی‌ان) آفریقای جنوبی هم بخشی از سهامش را در بورس عرضه کند، کنترل خود را بر این شرکت از جنبه مالکیت از دست خواهد داد و این چیزی نیست که (‌ام‌تی‌ان) تمایلی به آن داشته باشد.
این موضوعی است که قبلا مدیران بورس تهران هم تلویحا به آن اشاره کرده بودند. مهر ماه سال 1395 اسماعیل درگاهی، مدیر وقت پذیرش بورس تهران در گفت‌وگو با همشهری گفته بود: سهامدار ایرانی راغب است تا سهام ایرانسل وارد بورس شود اما با توجه به اینکه شرکت (‌ام‌تی‌ان) آفریقای جنوبی هم در ترکیب سهامداری حضور دارد باید در این باره توافق‌هایی انجام شود. او سپس در آذر ماه1397 از منتفی شدن پذیرش سهام ایرانسل خبر داد که ناشی از اختلاف بر سر ترکیب سهامداری طرف ایرانی و آفریقای جنوبی بود. قبل از این اظهارنظر‌ها در مهرماه1394 محمود واعظی، وزیر وقت ارتباطات نیز در این‌باره گفته بود: زمانی که شرکت‌های بزرگ قصد ورود به بورس را دارند باید آمادگی‌های لازم را ایجاد کنند. ایرانسل که ۴۹درصد سهام آن متعلق به سرمایه‌گذار خارجی است، باید از شرکتی که در شرایط سخت همکاری کرده و سرمایه‌گذاری در ایران را رها نکرده، حمایت کند و حال که اعلام می‌کند شرایط برای آن آماده نیست باید کمی انعطاف‌پذیری داشت.
در چنین شرایطی شرکت (‌ام‌تی‌ان) آفریقای جنوبی در طول سال‌های گذشته به‌دلیل تحریم‌ها همیشه با خروج منابع مالی‌اش از ایران مواجه بوده است؛ به‌طوری که این شرکت خرداد پارسال با انتشار گزارش‌های مالی سالانه‌اش اعلام کرد: به‌دلیل تحریم‌ها نتوانسته است 204میلیون‌دلار از دارایی‌های خود را از ایران خارج کند. این در حالی است که این شرکت در همان زمان با بدهی‌های خارجی مواجه و مجبور بود تا منابع مالی بیشتری را تامین کند. همان زمان خبرگزاری بلومبرگ به نقل از یک منبع آگاه نوشت: اگر (‌ام‌تی‌ان) بتواند تمام یا بخشی از این پول را از ایران خارج کند، می‌تواند بدهی خود را پرداخت کند. طبق اظهارنظر این خبرگزاری، خروج از ایران مطرح نیست؛ اگرچه این شرکت آفریقای‌جنوبی به‌دنبال فروش دارایی‌های خود در کشورهای دیگر خاورمیانه به‌خصوص سوریه و افغانستان است.
در چنین شرایطی تازه‌ترین اطلاعات نشان می‌دهد احتمالا اختلاف‌ها درباره ترکیب سهامداری ایرانسل به پایان رسیده و قرار است سهام این شرکت تا پایان سال در بورس پذیرش و در نهایت عرضه شود. با این حال مشخص نیست این اختلاف نظر‌ها چگونه حل شده است.
حل اختلافات
چندی پیش بیژن عباسی آرند، مدیرعامل ایرانسل گفته بود: سهامدار این اپراتور با عرضه سهام آن در بورس موافقت کرده و این شرکت در حال آماده‌سازی اسناد و مدارک مورد نیاز برای ورود به بازار سهام است.
او با بیان اینکه با توجه به نوسانات بورس و نگرانی‌ها برای خرید سهام از سمت خریداران، اپراتور ایرانسل به‌دنبال پیدا کردن مقطع زمانی مناسب برای عرضه سهام خود در بورس است گفت: در خواست پذیرش ایرانسل در بورس 21اردیبهشت ماه ثبت شده و روند ورود این اپراتور به بورس وارد مرحله تازه‌ای شده است. همزمان با این اظهارنظر، مدیرعامل بورس تهران نیز با بیان اینکه قصد داریم یک اپراتور بزرگ را وارد بازار سرمایه کنیم گفت: امیدواریم ایرانسل و سایر شرکت‌ها با همکاری سازمان بورس پذیرش شوند. البته ممکن است یک‌سری مشکلات وجود داشته باشد اما با قول مساعدی که هیأت مدیره سازمان بورس دادند، مسیر برای پذیرش شرکت‌ها هموار می‌شود. محمود گودرزی با تأکید بر اینکه عرضه اولیه در بازار متناسب با شرایط بازار خواهد بود، تأکید کرد: بورس تهران از آمادگی کامل برای عرضه برخوردار است. اگر شرایط بازار مناسب باشد، شرکت‌های بزرگ‌تری هم عرضه خواهند شد.
گودرزی با بیان اینکه پیوستن ایرانسل، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، به بورس را باید به فال نیک گرفت، گفت: حضور ایرانسل در بازار سرمایه موجب پویایی بورس می‌شود؛ در نتیجه بورس آماده است تا تمام امکانات خود را برای تسهیل و انجام هر چه سریع‌تر فرایندهای پذیرش ایرانسل به‌کار گیرد. گودرزی روز دوشنبه ۲۰ تیر نیز از ساختمان مرکزی ایرانسل بازدید و با مدیرعامل ایرانسل، گفت‌وگو کرده بود. در این دیدار، همچنین نقشه راه ورود ایرانسل به بورس، نیز ارائه و مقرر شد پس از انجام فرایندهای مقدماتی پذیرش و عرضه سهام این شرکت در نیمه نخست امسال، آغاز شود.