تقویم / سالمرگ/ پدر تئاتر ایرانی‌ها
«من از اول با خودم شرط کرده بودم هر طوری شده تئاتری بشوم. حتی شاگرد ویولن آقای ذوالفنون بودم. وقتی ایشان می‌دید من کلاس حسین خیرخواه هم می‌روم، به من می‌گفت برو آنجا. این‌جا توی کلاس ویولن وقتت تلف می‌شود. می‌گفت من نمی‌خواهم روی علاقه‌ات حرف بزنم اما این پرش «آرشه» که به تو گفتم، باید یک هفته وقت بگذاری تا خوب یاد بگیری. نیا این‌جا و وقتت را تلف نکن. من هم آمدم خانه و یک شب گریه کردم و دیگر نرفتم. رفتم کلاس حسین خیرخواه. تئاتر را ترجیح دادم.» نام تئاتر در ایران با نام «حمید سمندریان» گره خورده است و پر بیراه نیست که او را پدر تئاتر ایران می‌نامند. بسیاری از بازیگران تئاتر، سینما و تلویزیون به نوعی خود را شاگرد حمید سمندریان می‌دانند و می‌توان او را پرورش‌دهنده خیل وسیعی از بازیگران مطرح سینما و تئاتر ایران دانست. سمندریان پس از پایان دوره دبیرستان به اروپا سفر کرد و طی ۶سال به‌صورت آکادمیک تحت آموزش ادوارد مارکس که یکی از استادان برجسته تئاتر بود، اصول و مبانی کارگردانی و بازیگری را آموخت و همزمان در آلمان به‌صورت حرفه‌ای مشغول به‌کار شد. پس از پایان این دوره به دعوت اداره هنرهای نمایشی دراماتیک اداره کل هنرهای زیبای کشور به ایران برگشت و به سرعت نمایشنامه دوزخ یا دربسته اثر ژان پل سارتر را در تالار نوبنیاد همین اداره به روی صحنه برد. در نیمه نخست دهه۱۳۷۰ به پیشنهاد عباس لطفیان سرگزی، ناصر باباشاهی رئیس دانشکده هنر و معماری دانشگاه تهران از حمید سمندریان دعوت کرد تا گروه نمایش این دانشکده را راه‌اندازی کند و بدین‌ترتیب سمندریان پایه و اساس این گروه را گذاشت. سال۱۳۷۳ کلاس‌های آزاد بازیگری و کارگردانی را راه انداخت که هنرجویان بسیار زیادی از آنجا فارغ‌التحصیل و وارد عرصه حرفه‌ای هنر شدند. حمید سمندریان که مدت‌ها از بیماری سرطان لوزالمعده رنج می‌برد، سرانجام حدود ساعت ۵بامداد ۲۲تیر۱۳۹۱ در ۸۱سالگی در خانه خود درگذشت.
