
نخستین عکاس ایرانی

3سال پس از ابداع عکاسی در فرانسه توسط لوئی داگر، این اختراع نوپا در سال 1221هجری شمسی یعنی 183سال قبل وارد ایران شد. نخستین دوربین عکاسی که وارد ایران شد، یک دوربین کالوتیپ بود که توسط ملکه ویکتوریا به محمدشاه قاجار هدیه شد و توسط سفیر ایران در پاریس بهدست وی رسید. 2ماه بعد از این پیشکش، نیکولای پاولوف، سفیر روسیه در ایران یک دوربین داگرئوتیپ به ناصرالدین شاه که آن زمان ولیعهد قاجار بود هدیه داد. بدینترتیب ناصرالدین شاه قاجار نخستین عکاس ایرانی بود که نخستین عکس در ایران را از مهدعلیا مادر خود ثبت کرد. بهدلیل علاقه زیاد ناصرالدین شاه به عکاسی، پس از به سلطنت رسیدن او، امیرکبیر هم آموزش عکاسی در دارالفنون در نظر گرفت و پادشاه قاجار هم عکاسخانهای در کاخ گلستان به نام عکاسخانه همایونی ایجاد کرد. ناصرالدین شاه این عکس را در همان سال1221 از مهدعلیا مادر خود به ثبت رساند و خودش هم آن را چاپ کرد. جهان خانم، ملکه جهان، مهد علیا یا همان «گهواره والا»، نوه فتحعلی شاه قاجار و همسر محمدشاه قاجار و مادر ناصرالدین شاه بود که نفوذ زیادی بر شاه قاجار و دربار قاجاریه داشت. مهدعلیا پس از به تخت نشستن پسرش در کاخ گلستان تهران به تقویت و بقای اشراف قاجار در برابر غیرقاجارها پرداخت. دخترش، ملکزاده خانم را به همسری میرزا تقیخان امیرکبیر، نخستوزیر اصلاحطلب ناصرالدین شاه درآورد و پس از آن بهدستداشتن در قتل امیرکبیر متهم شد. زنی تحصیلکرده بود و عربی میدانست. خوشنویس ماهری بود و به ادبیات علاقه داشت.