نجات جان ۲۰میلیون نفر در سال اول واکسیناسیون کرونا

زهرا خلجی _  روزنامه‌نگار

طبق پژوهش انجام شده براساس تخمین‌های مدل‌سازی‌ ریاضی که در مجله بیماری‌های عفونی لنست به‌تازگی منتشر شده، واکسن‌های کووید-19 تعداد مرگ‌‌ومیرهای بالقوه جهانی در طول همه‌‌گیری را یک‌سال پس از اجرای واکسیناسیون عمومی به نصف کاهش داده است. به گزارش سایتک‌دیلی، براساس برآوردها در نخستین سال از برنامه جهانی واکسیناسیون کووید-19، 19.8میلیون از 31.4میلیون مرگ احتمالی در اثر کووید-19، پیشگیری شده است. محققان تخمین می‌زنند که اگر هدف سازمان جهانی بهداشت برای واکسینه کردن 40درصد از جمعیت هر کشور با 2دوز یا بیشتر تا پایان سال2021 محقق می‌شد، جان 599 هزار و 300 نفر دیگر نجات می‌یافت.
دکتر الیور واتسون، نویسنده اصلی این مطالعه از امپریال کالج لندن، گفت: یافته‌های ما کامل‌ترین ارزیابی را تا به امروز از تأثیر جهانی قابل‌‌توجهی که واکسیناسیون بر همه‌گیری کووید-19 داشته است، ارائه می‌کند. از تقریبا 20میلیون مرگی که تخمین زده می‌شود در سال اول پس از معرفی واکسن‌ها از آن جلوگیری شد، تقریبا 7.5میلیون مرگ رخ نداده به کشورهای تحت پوشش طرح دسترسی به واکسن کووید-19 با نام کوواکس، مربوط می‌شود. یافته‌های ما نشان می‌‌دهد که احتمالا با در دسترس قرار دادن واکسن‌‌ها برای مردم در همه جای دنیا، صرف‌نظر از میزان ثروت کشورها، جان میلیون‌ها نفر نجات یافته است. با این حال، می‌شد کارهای بیشتری انجام داد. اگر اهداف توسط سازمان بهداشت جهانی محقق می‌‌شد، تقریبا از هر 5نفر از جان‌باختگان تقریبی کووید-19 در کشورهای کم‌‌درآمد می‌شد از یک مرگ جلوگیری کرد.
از زمانی که نخستین واکسن کووید-19 خارج از محیط کارآزمایی بالینی در 8دسامبر2020 تجویز شد، تقریبا دوسوم جمعیت جهان(66درصد) حداقل یک دوز از واکسن کووید-19 را دریافت کرده‌اند. سازوکار دسترسی به واکسن کووید با نام کوواکس، واکسن‌های مقرون‌به‌صرفه را برای کشورهای کم‌درآمد تسهیل کرده است تا نابرابری‌ها را کاهش دهند.
سازمان بهداشت جهانی این هدف را با تعیین یک استراتژی جهانی برای واکسیناسیون کامل 70درصد از جمعیت جهان تا اواسط سال2022 و هدف موقت واکسینه کردن 40درصد از جمعیت همه کشورها تا پایان سال2021 گسترش داد.

تخمین میزان اثرگذاری واکسن
با وجود سرعت باورنکردنی توزیع و واکسیناسیون جهانی، از زمان تزریق نخستین واکسن در دسامبر2020، بیش از 3.5میلیون مورد مرگ ناشی از کووید-19 گزارش شده است. مطالعات متعددی به‌دنبال میزان تأثیر واکسیناسیون بر روند بیماری همه‌گیر بوده‌اند. این مطالعات بر مناطق خاصی مانند کشورها، ایالت‌ها یا شهرها متمرکز شده است. آخرین مطالعه نخستین مطالعه‌ای است که تأثیر واکسیناسیون کووید-19 را در مقیاس جهانی تخمین می‌زند و اولین مطالعه‌ای است که تعداد مرگ‌ومیرهایی را که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از آن جلوگیری شده است، ارزیابی می‌کند.
گرگوری بارنزلی، نویسنده ارشد این مطالعه، گفت: تعیین کمیت تأثیر واکسیناسیون در سطح جهانی چالش‌برانگیز است، زیرا دسترسی به واکسن بین کشورها متفاوت است، همانطور که درک ما از انواع کووید-19 که با داده‌های توالی ژنتیک بسیار محدودی که برای بسیاری از کشورها در دسترس است، در سراسر جهان در حال گردش است. همچنین اندازه‌گیری دقیق تعداد مرگ‌ومیر افراد غیرواکسینه اصلا ممکن نیست. مدل‌سازی ریاضی ابزار مفیدی برای ارزیابی سناریوهای جایگزین ارائه می‌‌دهد که ما نمی‌توانیم به‌طور مستقیم در زندگی واقعی آنها را مشاهده کنیم.
برای تخمین تأثیر برنامه واکسیناسیون جهانی، محققان از یک مدل تثبیت ‌شده انتقال کووید-19 با استفاده از داده‌های سطح کشوری برای مرگ‌های رسمی ثبت‌ شده بین 8دسامبر2020 تا 8دسامبر2021، استفاده کردند. برای توضیح گزارش مرگ‌ومیرها در کشورهایی با سیستم‌های نظارتی ضعیف‌تر، آنها تجزیه و تحلیل جداگانه‌ای را براساس تعداد مرگ‌ومیرهای بیش از حدی که در همان دوره زمانی مورد انتظار بود، انجام دادند.
در نهایت آنها دریافتند که براساس مرگ‌ومیرهای ثبت شده رسمی کووید-19، اگر واکسیناسیون انجام نمی‌شد، به‌طور تقریبی 18.1میلیون مرگ در طول دوره این مطالعه رخ می‌داد. این مدل تخمین می‌زند که واکسیناسیون از مرگ 14.4میلیون نفر جلوگیری کرده است که نشان‌دهنده کاهش جهانی 79درصدی است.
این تیم تجزیه و تحلیل بیشتری را براساس کل مرگ‌ومیرهای بیش از حد در همان دوره زمانی انجام داد تا این موضوع راحت‌تر درک شود. آنها دریافتند که واکسیناسیون کووید-19 از 19.8میلیون مرگ‌ومیر از مجموع 31.4میلیون مرگ احتمالی که بدون واکسیناسیون اتفاق می‌افتادند، جلوگیری کرد که کاهش 63درصدی را نشان می‌‌دهد.
پروفسور آلیسون گالوانی از دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه یل آمریکا که نقشی در این مطالعه نداشته است، گفت: نجات جان بیش از 19میلیون نفر با سرعت بی‌‌سابقه توسعه و گسترش واکسن‌های کووید-19 یک شاهکار بهداشتی جهانی فوق‌العاده است. با وجود این، می‌توان با توزیع عادلانه‌تر واکسن‌‌ها جان میلیون‌‌ها نفر دیگر را نجات داد.