فرار دندانپزشکان از مناطق محروم

 موج جدیدی از مخالفت‌ها با افزایش ظرفیت رشته دندانپزشکی در کشور به راه‌افتاده است. منتقدان می‌‌گویند با افزایش ظرفیت پذیرش در این رشته، نه خدمات دندانپزشکی باکیفیت‌تر می‌شود و نه تعرفه‌ها پایین می‌رود. تنها نتیجه آن، تحمیل هزینه‌های بیشتر برای تربیت دندانپزشک است. مسئولان وزارت بهداشت، جمعی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و فعالان در حوزه دندانپزشکی بر افزایش حمایت بیمه‌ از تعرفه‌های دندانپزشکی به جای افزایش ظرفیت این رشته، تأکید می‌کنند. با این حال به‌گفته سخنگوی کمیسیون اصل90 مجلس، این پرونده در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی باز و در حال بررسی است.
 ماجرای افزایش پذیرش دانشجو در رشته‌ دندانپزشکی موضوعی است که از سال گذشته در مجلس شورای اسلامی مطرح شد. البته تنها هم محدود به دندانپزشکی نمی‌شود و سایر رشته‌های پزشکی را هم دربرمی‌گیرد. پیش از این در اواسط اردیبهشت، سخنگوی کمیسیون اصل90 مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی و دندانپزشکی در حال پیگیری است و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در حال بررسی این موضوع است. حالا اما در تعطیلات مجلس شورای اسلامی، خبر جدیدی از سوی اعضای کمیسیون اصل90 مجلس در دست نیست و یکی از اعضای این کمیسیون به همشهری اعلام کرد که پس از پایان تعطیلات، موضوع پیگیری می‌شود. در این مدت اما مسئولان وزارت بهداشت و فعالان این حوزه انتقادات زیادی داشته‌اند. یکی از آنها دبیر شورای آموزش دندانپزشکی وزارت بهداشت است که در روزهای گذشته، طی چندین مصاحبه اعلام کرد که زیرساخت افزایش دندانپزشک در کشور موجود نیست. به‌گفته او، هم‌اکنون ۴۲هزار دندانپزشک در کشور فعال‌ هستند؛ بنابراین چالش اصلی توزیع دندانپزشکان و هزینه‌های بالای درمان است. بنا بر اعلام او، در 2دهه اخیر ۴۸ دانشکده دندانپزشکی در کشور فعال شده‌اند: «در هیچ جای دنیا افزایش تعداد دندانپزشک باعث افزایش کیفیت خدمات نشده است، باید توزیع دندانپزشک در کشور طبیعی شود.» او در حالی از توزیع طبیعی دندانپزشک سخن به میان می‌آورد که براساس قانون، باید بخشی از دندانپزشکان به مناطق کم‌برخوردار اعزام شوند. با این حال به‌گفته فعالان این حوزه، بخش قابل‌توجهی از این دندانپزشکان قانون را دور می‌زنند و در شهرها مستقر می‌شوند. علی تاجرنیا، رئیس‌هیات مدیره جامعه و دندانپزشکی ایران به این موضوع اشاره می‌کند و به همشهری می‌‌گوید: «با وجود سهمیه‌های متعدد منطقه‌ای و به‌دلیل مشکلاتی که در قوانین وجود دارد، بسیاری از آنهایی که سهمیه مناطق محروم هستند، جذب شهرها می‌شوند. وزارت بهداشت نقش زیادی در توزیع این پزشکان ندارند، بسیاری از افرادی که باید در مناطق محروم فعالیت کنند از طریق کمیته‌های ویژه‌ای انتقالشان را پیگیری می‌‌کنند و از افراد ذی‌نفوذ و پرقدرت نامه می‌گیرند و از شهرهای دورافتاده به شهرهای بزرگ نقل‌مکان می‌کنند. بخش عمده‌ای از افرادی که باید در مناطق محروم فعالیت کنند و حالا در شهرهای بزرگ هستند، به سفارش و پیگیری افرادی که قدرتی در دست دارند، محل فعالیت‌شان را تغییر داده‌اند.» او در کنار این موضوع به ناتوانی مردم برای دریافت خدمات دندانپزشکی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در همه جای دنیا خدمات دندانپزشکی گران است؛ آن‌هم به‌دلیل هزینه تمام‌شده این خدمات است. تجهیزات و مواد مصرفی، قیمت تمام‌شده را بالا می‌برد. در این وضعیت بیمه‌ها باید مجموعه فعالیت‌هایی را انجام دهند تا میزان پرداخت از جیب مردم کم شود، اما در کشور، به‌دلیل ضعف بیمه‌های تکمیلی و حمایت نکردن از بیمه‌های پایه، بیمه‌ها به‌طور گسترده، خدمات دندانپزشکی را تحت پوشش قرار نمی‌دهند.» تاجرنیا از حمایت نکردن بیمه‌ها انتقاد می‌کند و می‌گوید: «بیمه‌ها بنا را بر این گذاشته‌اند که از محل درآمدهایشان، 40درصد سود خالص داشته باشند، پزشک و بیمار، فشار مالی را باید تحمل کند یا سود به جیب بیمه‌ها برسد. چرا در کشور این‌همه بیمه‌های متعدد وجود دارد؟ باید سیاست یکسانی اتخاذ شود و منابع متمرکز شوند.» براساس اعلام وزارت بهداشت، تهران رکورددار تعداد دندانپزشک است. در دوران انقلاب 1200دندانپزشک در تهران و 400دندانپزشک در سایر استان‌ها بودند، حالا ۴٢هزار و۶۵۵نفر دندانپزشک در سازمان نظام پزشکی ثبت شده‌اند که البته تعدادی مهاجرت و تعدادی فوت کرده‌اند. تاجرنیا در این‌باره هم توضیح می‌دهد و می‌گوید: «حدود 20سال پیش که تعداد دندانپزشکان کشور، زیر 20هزار نفر بود، بیش از 30درصد دندانپزشکان در تهران فعال بودند، حالا هم که تعداد دندانپزشکان دوبرابر شده، باز هم تعداد دندانپزشکان فعال در تهران بالاست، این مسئله باید ریشه‌یابی شود.» به‌گفته او، به همان دلیل که تعداد مراکز درمانی بزرگ در تهران بالاست، آمار دندانپزشکی‌ها در این شهر هم نسبت به سایر مکان‌ها بیشتر است.