اعطای اختیارات ویژه ارزی به بانک مرکزی

شیب قیمت ارز، برخلاف آماری که از میزان رشد درآمدهای ارزی ارائه می‌شود، در روندی معکوس، از مدتی پیش صعودی بوده است. در چنین شرایطی بانک مرکزی در تلاش است اقدامات تازه‌ای را برای ثبات بازار ارز به اجرا گذارد.
به گزارش همشهری، روز گذشته رئیس‌کل بانک مرکزی ضمن آنکه اطمینان داد وضع ذخایر ارزی در سطح مطلوبی است، از دریافت اختیارات ویژه برای مدیریت بازار ارز خبر داد. به‌نظر می‌رسد ظرف روزهای آینده باید منتظر افزایش حجم عرضه ارز در بازار بود. قیمت دلار از 15اسفندماه پارسال شیب صعودی پیدا کرده و در این مدت 24درصد افزایش یافته و با قله تاریخی خود که در آبان1399 به ثبت رسید، فاصله چندانی ندارد. افزایش اختیارات بانک مرکزی می‌تواند به بازارگردانان بازار ارز کمک کند تا به تحولات بازار واکنشی سریع‌تر نشان دهند.

حرکت خلاف جهت ارز
تحولات اخیر بازار آزاد و غیررسمی ارز که به عبور نرخ هر دلار آمریکا از 31هزار تومان منجر شده، در شرایطی اتفاق افتاده است که طبق آمارهای موجود حجم عرضه در سامانه نیما، به‌عنوان سامانه مبادلات عمده ارز در کشور، افزایش یافته و نرخ انواع ارزها در این سامانه روندی نزولی داشته است. حرکت منحنی نرخ ارزها در بازارهای نیما و آزاد، در 2جهت متفاوت و معکوس موجب شده فاصله قیمت ارز نیمایی با بازار آزاد به بیش از 20درصد برسد؛ موضوعی که البته از چشم سیاستگذار بازار ارز دور نمانده؛ چنان‌که شواهد آماری نشان می‌دهد بانک مرکزی از میانه‌های اردیبهشت حضور فعالی در بازار ارز داشته و کارگزاران اجرایی آن نهاد تلاش کرده‌اند از نوسان‌های افراطی قیمت ارز جلوگیری کنند.  به نظر می‌رسد بانک مرکزی دامنه نوسانی فرضی و یک‌درصدی را برای قیمت ارز در نظر گرفته و متناسب با این دامنه نوسان قیمت ارز را بازارگردانی می‌کند. با این حال به‌نظر می‌رسد بانک مرکزی به ابزار‌ها و اختیارات بیشتری برای مدیریت بازار ارز نیاز دارد؛ موضوعی که دیروز رئیس‌کل بانک مرکزی نیز به آن اشاره کرد و از دریافت اختیارات تازه خبر داد. به‌نظر می‌رسد منظور رئیس‌کل بانک مرکزی از این اختیارات تازه، استفاده از پتانسیل‌های برخی ابزارهای مالی نظیر عرضه اوراق ارزی، توسعه بازار متشکل ارز بر مبنای ابزارهای نوین مالی و بهره‌گیری از برخی ذخایر ارزی برای عرضه بیشتر در بازار جهت جلوگیری از رشد قیمت‌ها باشد؛ سیاستی که بخشی از آن در طول سال‌های گذشته هم انجام شده است.

دریافت اختیارات ویژه
آنطور که دیروز رئیس‌کل بانک مرکزی گفت، به‌زودی اختیارات ویژه‌ای به بانک مرکزی اعطا می‌شود که می‌تواند به تعادل در بازار ارز کمک زیادی کند. علی صالح‌آبادی اشاره‌ای به این اختیارات نکرد، اما تأکید کرد: در بانک مرکزی و در حوزه صادرات غیرنفتی با توجه به توان خوبی که داریم و عرضه خوبی که در بازار انجام می‌دهیم، تعادل را در بازار ایجاد می‌کنیم. او وعده داد با پوشش کامل بازار، قطعاً آرامش را به بازار ارز بازمی‌گرداند و اضافه کرد: تلاش خواهیم کرد تقاضاهای واقعی در بخش حواله و اسکناس را در بازارهای نیما و بازارهای متشکل ارزی به‌طور کامل پوشش دهیم.

میزان ذخایر ارزی
رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین در مورد میزان ورودی درآمدهای ارزی که نقش زیادی در مناسبات بازار ارز دارد گفت: وضع ورودی منابع ارزی امسال نسبت به سال گذشته در تمام حوزه‌ها به‌مراتب بهتر شده است. صالح‌آبادی افزود: در 2ماه ابتدای امسال نسبت به 2ماه ابتدایی سال گذشته، ۷.۵میلیارد دلار درآمد از محل صادرات نفت، فرآورده، میعانات، گاز و پتروشیمی داشتیم. سال گذشته در همین مدت درآمد ناشی از این محل ۴.۵میلیارد دلار بود؛ یعنی در وصولی‌ درآمدهای ارزی بیش از ۶۰درصد رشد داشته‌ایم. همگام با آمارهای ارائه‌شده از رئیس‌ کل بانک مرکزی به نظر می‌رسد با رشد قیمت جهانی کالاهای پایه و افزایش قیمت نفت میزان درآمد‌های ارزی ایران در ماه‌های آینده با رشد بیشتری مواجه شود، ضمن اینکه انتظار می‌رود با اعمال سیاست‌های جدید اتحادیه اروپا در جریان جنگ روسیه و اوکراین قیمت انرژی با رشد بیشتری مواجه شود و این موضوع درآمد‌های ارزی ایران را بیش از پیش افزایش دهد؛ موضوعی که می‌تواند به آرامش بازار ارز کمک کند.