نگاه روز
جمع‌آوری کودکان کار یا رسیدگی به منشأ ایجاد این پدیده؟
طرح جمع‌آوری کودکان کار و خیابان از مردادماه سال گذشته از سوی سازمان بهزیستی آغاز شده و رئیس سازمان بهزیستی اعلام کرده است که کودکان کاری که در این طرح 3بار جمع‌آوری شوند، حضانتشان از خانواده‌ها گرفته خواهد شد.
همچنین او گفته کودکان کار اتباع بیگانه هم که در این طرح جمع‌آوری شوند با کمک وزارت امور خارجه از کشور اخراج می‌شوند. اما در این بین بسیاری از کارشناسان معتقدند به‌جای جمع‌آوری کودکان کار باید مشکلات اقتصادی خانواده‌های این کودکان رفع شود و تنها در مواردی که این کودکان مورد سوءاستفاده خانواده یا باندهای مافیایی قرار می‌گیرند مورد حمایت بهزیستی برای گرفتن حضانت کودک از خانواده قرار گیرند. مظفر الوندی- دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک- جمع‌آوری کودکان کار را دارای اشکال می‌داند و می‌گوید: ما باید منشأ ایجاد این پدیده را پیدا کنیم. ما حتی موافق عنوان جمع‌آوری هم نیستیم و اصل جمع‌آوری کودکان کار را دارای اشکال می‌دانیم و موضع خودمان را نیز اعلام کرده‌ایم.
ما باید برای اجرای هر کاری به قانون برگردیم و ببینیم مصوبات رسمی چه چیزی را بیان می‌کند. او اضافه می‌کند: ما در سال 84 مصوبه‌ای از دولت با عنوان «ساماندهی کودکان خیابانی» داشتیم که تکالیفی را مشخص کرده و به روزتر و مدرن‌تر به این موضوع پرداخته است. محور اصلی این کار، تقویت حوزه‌های مددکاری است، ضمن اینکه نهادهای مسئولی هم مشخص شده‌اند و برای نهادهای دولتی، سمن‌ها، وزارت بهداشت، وزارت دادگستری، شهرداری و نیروی انتظامی تکالیفی مشخص کرده و راهکارهایی هم تنظیم شده و آیین‌نامه جامعی است که متأسفانه ما از آن غفلت کردیم و اجرا نشد.
الوندی می‌گوید: در ابتدای دولت یازدهم وزارت رفاه برای اینکه این آیین‌نامه را اجرا کند، تلاش خوبی کرد و جلساتی هم گذاشت، ولی بحث روی این محور رفت که آیین‌نامه را اصلاح کنند و به قول خودشان مقداری به‌روزترش کنند و به‌رغم اینکه جلسات کارشناسی گذاشتند این اتفاق نیفتد، ولی به هر حال آیین‌نامه اکنون موجود است و می‌تواند مبنای کار قرار گیرد؛ ما باید براساس همان کار کنیم چرا که کارهای ضربتی و فوری جواب نمی‌دهد.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک با بیان اینکه ما در مورد کودکان کار تجربیات متعددی داریم و فقط مربوط به کشور ما نیست و در کشورهای مختلف دنیا پدیده‌ای است که وجود دارد، می‌گوید: ما به‌جای اینکه با کودکان سر چهارراه‌ها برخورد کنیم، باید جاهایی که تولید کودک کار می‌کنند را مدنظر قرار دهیم چرا که اگر در آنجا مداخله نکنیم، ده‌ها کار ضربتی هم انجام دهیم جواب نمی‌دهد و این مشکل حل نمی‌شود. دقیقا مانند طرح جمع‌آوری معتادان خیابانی است که ما آنها را جمع می‌کنیم و از طرف دیگر زاد و ولد می‌کنند. ما باید منشأ ایجاد این پدیده را پیدا کنیم و در این راستا باید کار را از مناطق حاشیه‌ای و سکونتگاه‌های غیررسمی شروع کرد.
به‌جای صرف هزینه‌های غیرضروری، اکیپ‌های حمایتی، انتظامی و تیم تخصصی را در این مناطق مستقر کنیم، البته این کار در برخی استان‌ها انجام شده و موفقیت‌آمیز هم بوده، ولی متأسفانه این کار در برخی مناطق حاشیه‌ای تهران کامل نبوده است. ناگفته نماند که در مداخلات حمایتی و حقوقی و قضایی دریافتیم که برخی از این کودکان فقط به‌خاطر کار نیست که به خیابان می‌آیند، احتمال دارد بعضی از آنها به‌عنوان ابزار در دست باندهای تبهکار هم باشند، ولی ما نمی‌توانیم همه کودکان را با این اسم صدا بزنیم چرا که کودکان قربانی یکسری تصمیمات و مشکلات ما هستند که باید آنها را رفع کنیم.
