افزایش ابتلا به یک بیماری ویروسی
بررسیها از بالا رفتن میزان مراجعه بیماران با نشانههای اختلال در دستگاه گوارش حکایت دارد
در 2ماه گذشته حدود ۳۰هزار مورد اسهال در سیستم ثبت اطلاعات نظام سلامت کشور به ثبت رسیده است. بهگفته محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، احتمالا در تابستان پیشرو اسهال ویروسی در کشور نسبت به سال گذشته افزایش پیدا میکند. البته متخصصان این مسئله را نگرانکننده نمیدانند و معتقدند با شیوع فصل گرما، افزایش بیماریهای گوارشی قابل پیشبینی است و همانطور که انتظار میرود سرخک در بهار، دیفتری در اواخر پاییز و اوایل زمستان، بیماریهای تنفسی در فصلهای سرد سال رخ دهد، در ماههای گرم سال هم بهدلیل احتمال رشد بیشتر میکروبها و آلودگی موادغذایی احتمال بروز بیماریهای گوارشی وجود دارد. این در حالی است که اوایل اردیبهشت هم 2خبر از مسمومیت جمعی از دانشجویان دانشگاه امام صادق(ع) و تعدادی از دختران خوابگاه دانشجویی در بلوار مرزداران منتشر شد. براساس اعلام روابطعمومی دانشگاه امام صادق(ع)، آلودگی ویروسی منشأ بیماری دانشجویان این مرکز بوده است و درباره خوابگاه دخترانه آلودگی غذایی عامل مسمومیت عنوان شد؛ هر چند که همان موقع، آیدین محمدولیپور، متخصص طب اورژانس بیمارستان رسول اکرم(ص) اعلام کرد که با معاینه پزشکان بیمارستان مشخص شد این افراد به ویروسی که بهتازگی منتشر شده، مبتلا شدهاند. البته در نهایت کمال حیدری، معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره نتیجه بررسیهای دانشجویانی که چندی پیش در خوابگاه دچار مشکلات گوارشی شده بودند، اعلام کرد: «موارد مسمومیت غذایی زیاد است؛ بهویژه در مکانهای تجمعی و در این فصل زیاد دیده میشود. اغلب هم بحث مسمومیت غذایی است و بحث ویروسی بودن مطرح نشده است.»
ثبت ۱۶۹۲ مسمومیت غذایی و 30هزار اسهال
حالا رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت هم از ثبت ۱۶۹۲ مورد مسمومیت غذایی و 30هزار مورد اسهال از ابتدای سال تاکنون خبر میدهد. بهگفته گویا، همزمان با این مسمومیتهای غذایی، افزایش 2.7برابری اسهال ویروسی نسبت به سال گذشته هم رخ داده و این مسئول پیشبینی شرایط سختی درباره این بیماری در تابستان پیشرو دارد: «موارد اسهال ویروسی بهصورت طغیانی در بعضی از مناطق کشور مشاهده میشود و طی 2ماه گذشته حدود ۳۰هزار مورد اسهال در سیستم ثبت اطلاعات نظام سلامت کشور به ثبت رسیده که بهنظر میرسد حدود ۶۵درصد از کل اسهالهای کشور را شامل میشود.» او با بیان اینکه تمامی موارد با احتمال ابتلا به بیماری «وبا» بررسی و نتیجه آنها منفی شده است، هم میگوید: «عمده موارد بیماران بررسی شده مربوط به اسهال ویروسی بود و اکنون نیز این بیماری شایع است. تا پایان مهر، سیستم سلامت کشور برای تشخیص فوری و مراقبت از بیماری وبا و سایر بیماریهای اسهالی در آمادهباش قرار دارد. شاید هنوز زود باشد که در مورد امسال قضاوت شود، اما آنچه اکنون مشاهده میشود افزایش موارد بیماری اسهالی ویروسی است.» بهگفته این مسئول، انتهای فصل بهار، تابستان و حتی ماه مهر فصلهایی هستند که موارد مبتلا به بیماریهای اسهال افزایش پیدا میکند که عمده این موارد ناشی از مصرف آب غیربهداشتی و لولهکشی نشده و همچنین میوه و سبزیجاتی است که خوب ضدعفونی نشدهاند: «این موارد تقریبا در تمام استانهای کشور دیده میشود، اما در استانهای گرمسیری به نسبت استانهای دیگر شایعتر است. مهمترین بیماری که در بین بیماریهای اسهالی برای نظام سلامت کشور اهمیت دارد، اول بیماری وبا و بعد اسهالهای خونی است که معمولا منشأ باکتریایی دارند.» براساس اعلام گویا، رعایت بهداشت فردی بهویژه شستوشوی دست در مسافرت و صرف غذا در بیرون از منزل از یکسو و رعایت نکات ضدعفونی هنگام مصرف میوهجات و سبزیجات از سوی دیگر ضرورت دارد.
هشدار بیماری، نگرانکننده نیست
«شیوع برخی بیماریها با توجه به دوران گذر از کووید-19کاملا طبیعی است؛ چراکه اکنون با افزایش ارتباطات و تجمعات مواجهیم و احتمال افزایش بیماریهای تنفسی از انواع دیگر یا بیماریهای گوارشی وجود دارد.» این نکته را هم علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروسشناسی دانشگاه شهیدبهشتی درباره افزایش اسهال ویروسی اعلام میکند و به همشهری میگوید: «تا پیش از شیوع کرونا هم وضعیت ابتلا به اسهال ویروسی همین شرایط را داشته و اکنون در وضعیت عجیب و نگرانکنندهای قرار نداریم. در فصل گرم بیماریهای گوارشی افزایش پیدا میکند، اما با توجه به اینکه طی 2سال اخیر توجه به کووید بوده است و مردم از تجمعات پرهیز میکردند، با بازگشت مردم به جامعه میتوان انتظار افزایش اینگونه بیماریها را هم داشت.» بهگفته ناجی درباره اسهال ویروسی همان دستورالعملهای قبلی ازجمله پرهیز از مصرف میوه و سبزیجات شسته نشده، رعایت بهداشت فردی و... کاربرد دارد و نیازی به اقدام جدید نیست: «نهتنها درباره اسهال ویروسی که درباره سایر بیماریهای مطرح شده طی مدت اخیر نگرانی خاصی وجود ندارد و اگر هشداری داده میشود به این دلیل است که بیماری وجود دارد و مردم هم تا حدودی در رعایت نکات بهداشتی دقت بیشتری داشته باشند؛ ضمن اینکه برخی بیماریهای گوارشی و تنفسی با توجه به واکسنهای موجود، قابل پیشگیری هستند؛ ازجمله روتاویروس که یک ویروس گوارشی است و در فصول گرم سال میتواند با علائمی ازجمله اسهال و استفراغ بروز کند و شیوع بسیار بالایی هم دارد، اما واکسن آن در دنیا وجود دارد و ایران هم بهدنبال تولید این واکسن بوده است.» او در پاسخ به این سؤال که آیا روتاویروس متفاوت از ویروس اسهالی است هم توضیح میدهد: «روتاویروسها جزو ویروسهای گوارشی هستند که منجر به اسهال و استفراغ میشوند، اما هماکنون نگرانی درباره آنها وجود ندارد.»