گزارش
شکرگزاری در توتستان
چهارمین جشنواره توت در محله کن برگزار شد؛ مراسمی که می‌تواند به توسعه گردشگری محله‌ای تهران کمک کند
زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار
حس نوستالژیک تهران قدیم دوباره در انسان جوانه می‌زند؛ حس دورانی که بخش‌های زیادی از شهر توتستان بود؛ آن زمان که شهروندان، گاهی در روزگاری نه خیلی دور و نه خیلی نزدیک، در خردادماه درنگ می‌کردند و مشغول چیدن توت می‌شدند. در خاطرات همه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، حتما خاطره‌ای که زیر درخت توت رقم خورده است، پیدا می‌شود. حالا چند روزی است که در کوچه‌های باریک محله کن، هوای گذشته پیچیده و اهالی مشغول چیدن توت‌های به بار نشسته هستند. اگرچه در بسیاری از معابر شهر هم، درختان توت هستند، اما برخی از کارشناسان توصیه می‌کند به‌خاطر تغییر اقلیم تهران و آلودگی هوا، شهروندان از خوردن توت چنین درختانی اجتناب کنند. از سوی دیگر، تعدادی از فعالان محیط‌زیست، توسعه کاشت درخت توت را یکی از عوامل احتمال افزایش جمعیت سفیدبالک‌ها (مگس‌های سفید بسیار ریز) عنوان می‌کنند. به هرحال خوردن توت و توت‌چینی برای اغلب مردم، طعم نشاط و خوشحالی دارد؛ به همین دلیل روز گذشته در یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های محله کن، چهارمین جشنواره توت برگزار شد که به‌گفته مهرشاد کاظمی، مدیر ستاد گردشگری شهرداری تهران، برگزاری چنین مراسم‌هایی می‌تواند در معرفی ظرفیت‌های گردشگری و توریستی محله مؤثر بوده و اینچنین گامی در راستای توسعه صنعت گردشگری پایتخت برداشت. مدیر ستاد گردشگری شهرداری تهران درخصوص اهمیت حفظ باغ‌های کن و توسعه گردشگری در این محدوده شهر گفت: «باغ‌ها ریه‌های تنفسی شهر محسوب می‌شوند و با برگزاری جشنواره‌های توت، گیلاس، خرمالو و... می‌توان زمینه حفظ و صیانت از آنها را فراهم کرد.»
کاظمی اضافه کرد: «تهران باغ‌های زیادی داشت که متأسفانه در گذر زمان از بین رفته‌اند؛ بنابراین برای صیانت از باغ‌های باقیمانده هرچند اندک باید تلاش کنیم و این امر محقق نمی‌شود مگر تمهیداتی در راستای ترغیب و تشویق باغداران برای حفظ باغ‌ها و جلوگیری از تخریب آنها، اندیشیده شود.»
حمایت از باغداران و کشاورزان
امام‌جمعه بخش کن هم در این جشنواره با ابراز رضایت از برگزاری این مراسم گفت: «ضرورت دارد برگزاری چنین جشنواره‌هایی در فصول مختلف و متناسب با میوه‌های فصل تداوم داشته باشد تا باغداران و کشاورزان بتوانند علاوه بر معرفی محصولاتشان، بدون واسطه آنها را عرضه کنند.» حجت‌الاسلام احمدعلی قانع با بیان اینکه برخلاف سایر محلات تهران هنوز در کن باغ‌های توت، گردو، خرمالو، شاتوت و... وجود دارد، تأکید کرد: «کشاورزان و باغداران برای کشت، داشت و برداشت محصولات زحمات زیادی می‌کشند و باید از سوی مسئولان دولتی و شهری حمایت شوند. همچنین امیدوارم با اعمال نظارت‌های بیشتر بر فرایند تولید، توزیع و مصرف در بخش کشاورزی و باغداری، حضور دلالان کاهش یابد و سود محصولات نصیب کشاورزان و باغداران شود.»
لزوم ثبت ملی و جهانی آیین‌ها
آیین توت‌چینی همه‌ساله اردیبهشت و خرداد برگزار می‌شود. علاوه بر آن در تهران و سایر شهرهای کشور آیین‌ها و سنت‌هایی وجود دارد که در سطح ملی و جهانی معرفی نشده‌است؛ موضوعی که معاون فرهنگی دانشگاه ادیان و مذاهب در جشنواره توتِ کن به آن اشاره کرد و گفت: «کشاورزان و باغداران، احیا‌کنندگان طبیعت هستند و از این‌رو زحمات و تلاش‌هایشان قابل تقدیر است. براساس باورهای دینی برگزاری چنین جشنواره‌هایی درواقع به نوعی برگزاری مراسم شکرگزاری است و از این‌رو برای استمرار آنها باید اهتمام داشته باشیم و این آیین‌ها
را ترویج دهیم.» به‌گفته عباس خامه‌یار، ایران دارای آیین و میراث تمدنی ارزشمندی است که برای ثبت و معرفی آنها در راستای جذب توریست اقداماتی صورت نگرفته است.
او تأکید کرد: «امروزه در تمام دنیا گردشگری و توریسم به یک صنعت تبدیل شده است، اما با وجود ظرفیت‌ها و امکانات بسیار در این امر موفق عمل نکرده‌‌ایم؛ چراکه تا‌کنون فقط 26اثر میراثی کشور ثبت جهانی شده و 50اثر دیگر هم در نوبت ثبت قرار دارد و برای موفقیت در صنعت گردشگری باید حاکمیت و مدیریت شهری برای معرفی ملی و جهانی از طریق خواهرخواندگی و برادرخواندگی اقدامات ارزشمندی انجام دهد.» معاون فرهنگی دانشگاه ادیان و مذاهب در پایان عنوان کرد که برگزاری چنین جشنواره‌هایی می‌تواند گامی در توسعه گردشگری باشد، اما برای رونق و توسعه صنعت گردشگری و توریسم نیاز به عزم ملی است تا میراث گذشتگان را ثبت و ماندگار کرد.
در همینه زمینه :
