فناوری
عقبگرد در تمدید کارت‌های بانکی
بانک مرکزی تمدید خودکار کارت بانکی را لغو کرده که به‌گفته معاون وزیر ارتباطات برخلاف دولت الکترونیک باعث افزایش میلیون‌ها مراجعه به بانک‌ها خواهد شد
محمد کرباسی - دبیر گروه دانش و فناوری
پس از چند سالی که کرونا باعث شده بود مردم از دردسری به نام تمدید حضور کارت‌های بانکی‌شان خلاص شوند بار دیگر بانک مرکزی در یک اقدام ناگهانی اعلام کرده که تمدید خودکار تاریخ انقضای کارت‌های بانکی حداکثر تا پایان ماه جاری ادامه خواهد داشت و از ابتدای تیر ۱۴۰۱ مشتریان باید برای تمدید کارت‌های بانکی خود به‌صورت حضوری به بانک‌ها مراجعه و اقدام کنند.
این اقدام بانک مرکزی با واکنش وزارت ارتباطات مواجه شده و معاون وزیر ارتباطات اعلام کرده که لغو تمدید خودکار کارت‌های بانکی خلاف دولت الکترونیکی به‌حساب می‌آید و از بانک مرکزی خواست دلایل خود را برای این تصمیم توضیح دهد. رضا باقری اصل، معاون امور دولت، مجلس و استان‌های وزارت ارتباطات که سابقه چند سال فعالیت به‌عنوان دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات هم دارد در گفت‌وگو با همشهری تأکید دارد که این اقدام باعث می‌شود میلیون‌ها نفر از مردم کشور مجبور به مراجعه حضوری به بانک‌ها شوند. به‌گفته او در دوران کرونا استفاده مردم از خدمات الکتریکی ازجمله احراز هویت آنلاین بسیار رشد چشمگیری داشته است. استفاده دستگاه‌های مختلف از فناوری‌های جدید و هوش مصنوعی باعث شد تا به‌صورت محسوسی رضایت مردم از کیفیت خدمات بیشتر شود. یکی از این موارد هم تمدید خودکار تاریخ اعتبار کارت‌ها بوده است.
نیاز به استفاده از فناوری‌های تازه
به‌گفته معاون وزیر ارتباطات، مقام‌های بانک مرکزی علت لغو تمدید خودکار را مسائل امنیتی کارت‌ها براساس استانداردهای جهانی می‌دانند.
رضا باقری‌اصل تأکید دارد که این استانداردها در همه‌جا یکسان نیست و در این رابطه می‌گوید: بانک‌مرکزی بهتر بود زمانی که عدم‌تمدید خودکار را اعلام کرده علت این مسئله و نکات امنیتی هم گوشزد می‌کردند تا مردم و کارشناسان در جریان آن قرار می‌گرفتند. معاون وزیر ارتباطات با اشاره به مصوبات شورای اجرایی فناوری اطلاعات همچنین از بانک مرکزی می‌خواهد که در ارائه خدمات کیف پول الکترونیکی ازجمله مبتنی بر موبایل تعجیل کند. به‌گفته او گسترش این فناوری دیگر نیاز به حمل کارت به‌عنوان یک ابزار پرداخت را برطرف می‌کند.
به‌گفته مقام‌های وزارت ارتباطات در کشورهای مختلف دنیا علاوه بر استفاده از کارت‌های مگنتی از کارت‌های هوشمند یا اسمارت هم استفاده می‌شود. بسیاری از دستگاه‌های پوز فعال کنونی علاوه بر امکان کشیدن کارت قابلیت استفاده از فناوری‌های پرداخت بی‌سیم مثل NFC را دارند. کارت‌های اسمارت دیگر مشکلات امنیتی کارت‌های فعلی(مگنتی) را ندارند و می‌توان مدت بیشتری از آن استفاده کرد.
بازگشت به عقب نداشته باشیم
براساس آخرین گزارش بانک مرکزی در پایان فروردین۱۴۰۱ بیشتر از ۴۱۴میلیون کارت بانکی در قالب کارت برداشت، اعتباری، هدیه و کارت پول الکترونیک در کشور وجود داشته است. به‌صورت میانگین هر ایرانی حداقل ۳کارت بانکی از بانک‌های مختلف دارد. براساس آنکه اعتبار هر کارت بانکی ۵سال است و تمدیدهای صورت گرفته در دروان کرونا احتمالا با لغو تمدید خودکار بیشتر از ۲۵درصد این کارت‌ها یعنی بیشتر از ۱۰۰میلیون مراجعه حضور مورد نیاز خواهد بود. معاون وزیر ارتباطات بار دیگر با اشاره به رشد خدمات غیرحضوری و استفاده مردم از خدمات دولت الکترونیک تأکید دارد که نباید با اجبار مردم به مراجعه حضوری در این حوزه بازگشت به عقب داشته باشیم. او می‌گوید: در کنار هر مصوبه‌ای که برای مراجعه حضوری اعلام می‌شود باید راهکارهای جایگزین برای انجام غیرحضوری آن هم ارائه داد که متأسفانه در این رابطه از سوی بانک مرکزی صورت نگرفته است. این در حالی است که طی 2سال اخیر بسیاری از بانک‌های کشور افتتاح حساب‌های جدید به‌صورت آنلاین و ارسال پستی کارت‌های بانکی به محل سکونت افراد را راه‌اندازی کرده‌اند.
هزینه جدید برای مردم
در شبکه‌های اجتماعی کاربران یکی از دلایل این اقدام را تلاش بانک‌ها برای دریافت کارمزد از مشتریان تلقی کرده‌اند. براساس نرخ‌های جدید خدمات بانکی، برای صدور هر کارت جدید بانک‌ها ۶هزار تومان از مشتری دریافت می‌کنند که در ۲سال گذشته این رقم صفر بوده است. این رقم تنها برای کارت‌های برداشت بانکی با تعداد بیشتر از ۲۶۸میلیون در کل کشور معادل 1،608،000،000،000 (هزار و 608 میلیارد) تومان خواهد بود. این رقم برای کل کارت‌های بانکی بیشتر از 2،484،000،000،000 (2هزار و 484 میلیارد) تومان می‌شود. این علاوه بر هزینه‌ای است که برای اتلاف وقت مردم و مرخصی از محل کارشان برای کارهای بانکی و همچنین افزایش رفت‌وآمدهای شهری و مصرف سوخت به کشور تحمیل می‌شود. به‌گفته معاون وزیر ارتباطات با ترکیبی از راهکارها می‌توانست علاوه بر حل مشکلات امنیتی الزام مراجعه حضوری به بانک‌ها را از بین برد. به‌گفته معاون وزیر ارتباطات، این اقدام بازار مناسبی را برای فروشندگان و تامین‌کنندگان کارت‌های بانکی رقم می‌زند.
