آینده روشن، پیش‌روی ادبیات دفاع‌مقدس

آرش نهاوندی- روزنامه‌نگار

مهدی محمدخانی، مدیر انتشارات روایت فتح در گفت‌وگو با روزنامه به وضعیت فروش و استقبال مخاطبان از کتاب‌های حوزه دفاع‌مقدس در نمایشگاه کتاب پرداخت و به دلایل کاهش اقبال مخاطبان به کتاب‌های خاطره‌نویسی در این حوزه و استقبال مخاطبان از سبک مستند داستانی اشاره کرد. او همچنین از برنامه‌های آینده انتشاراتی روایت فتح و آینده پیش‌روی ادبیات دفاع‌مقدس گفت. متن این گفت‌وگو را در پی می‌خوانید.

وضعیت و میزان فروش کتاب‌های دفاع‌مقدس از نظر آماری در نمایشگاه کتاب امسال چگونه بوده است؟ استقبال از غرفه شما چقدر بوده؟
آمار دقیقی اکنون در این‌باره ندارم، اما با توجه به اینکه نمایشگاه کتاب امسال همزمان به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد و با توجه به اینکه بهای کتاب به‌دلیل وضعیت اقتصادی افزایش یافته و از این نظر بسیاری از خوانندگان شاید نتوانند مانند گذشته کتاب تهیه کنند اما مخاطبان زیادی به‌صورت حضوری در نمایشگاه کتاب و در غرفه‌های انتشارات ما و سایر انتشاراتی‌های دفاع‌مقدس حضور یافته بودند که این حضور از تداوم استقبال گسترده از کتاب‌های حوزه دفاع‌مقدس در نمایشگاه کتاب حکایت دارد.

در مجموع وضعیت فروش ماهانه یا سالانه کتاب‌های دفاع‌مقدس در انتشاراتی شما از نظر آماری و با توجه به استقبال مخاطبان از کتاب‌های این حوزه چگونه است؟
نسبت به سال‌های قبل همچنان رغبت به خرید کتاب‌های حوزه دفاع‌مقدس بالاست. ما تنها یک فروشگاه اصلی در خیابان سپهبد قرنی نبش خیابان فلاح‌پور داریم، اما کتاب‌هایمان به سایر فروشگاه در تهران و در سایر نقاط کشور را از طریق سیستم پخش ارسال می‌کنیم. از نظر فروش مجازی نیز کتاب‌های ما در سایت revayatfath.ir در دسترس مخاطبان است.

وضعیت نشر کتاب‌های خاطره‌نویسی درباره چهره‌ها و رویدادهای دفاع‌مقدس از نظر آماری در انتشاراتی شما چگونه است؟ درصورتی که مخاطبان به کتاب‌های خاطره‌نویسی اقبال نشان می‌دهند به دلایل آن اشاره کنید؟ درصورتی هم که اقبال مخاطبان نسبت به کتاب‌های خاطره‌نویسی در حوزه دفاع‌مقدس زیاد نیست بازهم به دلایل آن اشاره کنید.
در سال‌های قبل اغلب کتاب‌های دفاع‌مقدس در قالب خاطره‌نگاری نوشته می‌شد، اما در سال‌های اخیر ذائقه مخاطبان کتاب‌های حوزه دفاع‌مقدس تغییر کرده و در بیشتر انتشاراتی‌ها ازجمله در انتشاراتی روایت فتح، کتاب‌های دفاع‌مقدس در قالب مستند داستانی ارائه می‌شوند. نویسندگان این سبک، داستان رویدادهای زندگی رزمندگان شهید از بدو تولد و سال‌های ابتدایی زندگی و سال‌های حضور در جبهه تا زمان شهادت را پوشش می‌دهند. یکی از دلایل کاهش مخاطبان به کتاب‌های خاطره‌نویسی یا خاطره‌نگاری تکرار این قالب داستانی در طول سالیان سال بوده که به‌نظر باعث خستگی ذهنی مخاطبان و نیاز آنها به ارائه سبک جدید داستانی در حوزه کتاب‌های دفاع‌مقدس شده است. امروزه به‌نظر می‌رسد بیشتر مخاطبان کتاب‌های دفاع‌مقدس به داستان‌های بلند گرایش پیدا کرده باشند. مخاطبان کتاب‌های دفاع‌مقدس امروزه بیشتر علاقه دارند از طریق یک روال داستانی زندگی رزمندگان و شهدای این دوران را پیگیری کنند.

در حوزه دفاع‌مقدس چه کتاب‌هایی اغلب میان مخاطبان با اقبال بیشتری برخوردار است؛ کتاب‌های رمان، خاطره‌نویسی یا تاریخی - تحلیلی؟ به‌دلیل اقبال مخاطبان به هر یک از انواع این کتاب‌ها اشاره کنید.
نیاز مخاطبان حوزه دفاع‌مقدس هم به کتاب‌های رمان، هم خاطره‌نگاری از دوران دفاع‌مقدس و هم کتاب‌های تاریخی و تحلیلی درباره این دوران است. امروز با توجه به تغییر ذائقه مخاطبان ما در انتشارات روایت فتح بیشتر کتاب‌های دفاع‌مقدس را که در قالب مستند داستانی به نگارش درآمده را چاپ می‌کنیم. کتاب‌های مستند داستانی مبتنی بر مستندات موجود از دوران دفاع‌مقدس در قالب داستانی نوشته می‌شوند که هم می‌توانند ذائقه علاقه‌مندان به رمان و هم علاقه‌مندان به کتاب‌های تاریخی را پاسخ دهند.

چه برنامه‌ای برای رونق چاپ کتاب‌های دفاع‌مقدس در انتشاراتی خود در دست اجرا دارید؟
قصد داریم تولید محتوا برای مخاطبان را گسترش دهیم و علاوه بر این، برای انواع مختلف خوانندگان در مقاطع مختلف سنی محتوا تولید کنیم. با توجه به اینکه امروز بخش مهمی از مخاطبان ما را نسل‌های جدید‌تر شکل می‌دهند، ما به‌دنبال تولید محتوا در حوزه دفاع‌مقدس برای زنان، پسران و دختران خانواده نیز هستیم. از سوی دیگر با استفاده از فناوری‌ها و نوآوری‌های جدیدی که در حوزه چاپ و نشر کتاب ایجاد شده، قصد داریم تولیدات خود را افزایش دهیم.

آینده چاپ و نشر کتاب‌های دفاع‌مقدس را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
آینده چاپ و نشر کتاب‌های حوزه دفاع‌مقدس بسیار روشن است. مخاطبان و نویسندگان جوان در این آینده سهم مهمی دارند. در این حوزه هر چه جلوتر می‌رویم به موارد و موضوعات جدید‌تری برمی‌خوریم که می‌توانیم آنها را به قالب داستان درآوریم و به‌صورت کتاب چاپ کنیم. به فرموده مقام معظم رهبری «جنگ مانند گنجی تمام‌نشدنی است» و ما هرچه در حوزه دقاع مقدس بیشتر کاوش و بررسی انجام دهیم به موضوعات و سوژه‌های جدیدتری برای تبدیل آنها به کتاب برمی‌خوریم. امروزه ما به‌طور ویژه برای تبیین تاریخ دفاع‌مقدس برای جوانانی که دوران جنگ را ندیده‌اند به کتاب‌ها و آثار جدیدتری نیاز داریم.