سینما
چند می‌گیری گریه کنی۲ روی پرده آمد، آتش‌بس۳ پروانه گرفت
دنباله‌سازی برای تکرار کدام موفقیت؟
مسعود پویا - روزنامه‌نگار
فیلم «چند می‌گیری گریه کنی2» این روزها روی پرده سینماها آمده است. تقریبا همزمان با آغاز اکران عمومی چند می‌گیری گریه کنی۲، «آتش‌بس۳» هم پروانه ساخت گرفت. دنباله‌ها برای تکرار موفقیت ساخته می‌شوند. فیلمی با استقبال مواجه شده و سازندگانش امیدوارند با ساخت دنباله توفیق حاصله را تجدید کنند. مثال‌هایش هم در سینمای جهان فراوان است و نیازی هم به نام بردن از آنها نیست. حالا ببینیم چرا برای چند می‌گیری گریه کنی دنباله‌ای ساخته شده است. فیلم چند می‌گیری گریه کنی سال۱۳۸۴ به تهیه‌کنندگی حسن توکل‌نیا و کارگردانی شاهد احمدلو ساخته شد. فیلمی با حال و هوای کمدی؛ ژانری که در آن سال‌ها بعد از مدت‌ها فترت به‌گونه‌ای محبوب مبدل شده بود.
منوچهر نوذری، ابوالفضل پورعرب، حمید لولایی، شهرام حقیقت‌دوست، الناز شاکردوست و نیکو خردمند ازجمله بازیگران فیلم بودند. چند می‌گیری... در بخش مسابقه بیست‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و مورد توجه نسبی قرار گرفت. 2 جایزه برای فیلمنامه و بازیگر مکمل مرد (حمید لولایی) برای یک کمدی بی‌ادعا دستاوردی محسوب می‌شد. فیلم در اردیبهشت ۸۵ روی پرده آمد و در اکران تهران خیلی نفروخت ولی با اکران شهرستان جبران مافات کرد و در مجموع به فروش متوسطی دست یافت؛ فروشی که باعث شد سرمایه این کمدی ارزان قیمت برای تهیه‌کننده‌اش بازگردد. ۶۰۷هزار نفر فیلم را دیدند و فروش‌اش هم از ۴۸۵میلیون تومان گذر کرد که برای آن سال‌ها رقم قابل‌قبولی بود. یک موفقیت تجاری کوچک برای فیلمی که برای زمان خودش قابل توجه به‌نظر می‌رسید؛ بی‌آن که فیلم موجی بسازد و جریانی به‌وجود بیاورد در حدی که مثلا قسمت دومی در کار باشد. به‌خصوص که در آن سال‌ها خبری از سنت دنباله‌سازی در سینمای ایران نبود. (تنها دنباله سینمای ایران در آن سال‌ها فیلم «کلاه قرمزی و سروناز» بود که در اوایل دهه۸۰ اکران شد و به توفیق هم رسید.) ۱۳ سال بعد از اکران چند می‌گیری... تهیه‌کننده فیلم تصمیم گرفت دنباله‌ای برای این فیلم بسازد. فیلمی که سال۹۸ ساخته شد و بعد از 2سال پشت خط اکران ماندن (به‌دلیل رکود سینمای ایران در ایام کرونا) حالا چند روزی است روی پرده سینماها آمده است. از گروه بازیگران فیلم اول، ابوالفضل پورعرب و حمید لولایی در چند می‌گیری۲ هم حضور دارند. اکران فیلم تازه شروع شده و شاید هنوز زود باشد که بخواهیم قضاوتی درباره سرنوشت گیشه‌اش داشته باشیم. نکته مهم‌تر یافتن دلیل ساخته شدن دنباله‌ای بر فیلمی از هر لحاظ متوسط و معمولی پس از سال‌های نسبتا طولانی است. از آن اتفاق‌هایی که فقط در سینمای ایران امکان دارد رخ دهد.
در همین روزها تهمینه میلانی هم برای آتش‌بس۳ پروانه ساخت گرفته است. «آتش‌بس» سال۸۵ اکران شد و زمانی که میلیارد رقمی دست نیافتنی بود، نخستین فیلم میلیاردی سینمای ایران لقب گرفت. فیلم نزدیک به یک‌میلیون‌و۹۰۰ هزار نفر تماشاگر در اکران اولش داشت. موفقیت قابل‌توجه تجاری آتش‌بس به‌عنوان یک کمدی رمانتیک با حضور 2ستاره محبوبش در آن سال‌ها، به‌دست آمد؛ موفقیتی که باعث شد میلانی تصمیم به ساخت دنباله‌ای بر آن را بگیرد. «آتش‌بس۲»سال۹۳ اکران شد و در جایگاه سوم گیشه قرار گرفت. تعداد تماشاگرانش کمی بیش از ۸۰۰ هزارنفر بود (بیش از یک میلیون نفر از بینندگان قسمت اول ریزش کرده بودند). فیلم بدون حضور 2بازیگر اصلی قسمت اول ساخته شده بود و بیش از هر چیز قرار بود با استفاده از عنوانش به‌عنوان برندی جذاب، مخاطب جلب کند که تا حدودی هم این کار را کرد. از زمانی که آتش‌بس۲ اکران شد تا امروز که سازنده‌اش برای آتش‌بس۳ پروانه ساخت گرفته ۸سال گذشته و باید دید این فیلم که هنوز نام عواملش رسانه‌ای نشده، تا چه اندازه می‌تواند به توفیق برسد. مناسبات تولید در سینمای ایران سال‌هاست که تغییر کرده. به‌گونه‌ای که فیلم‌ها الزاما برای موفقیت در گیشه ساخته نمی‌شوند. بسیاری از فیلم‌های سینمای ایران به‌دلیل حضور سرمایه‌گذاری که به هر دلیل متمایل به تولید فیلم است، جلوی دوربین می‌روند و سازندگان فیلم‌ها در همان مرحله تولید به سود می‌رسند. فیلم‌هایی که خیلی مهم نیست بفروشند یا حتی اکران شوند؛ در چنین سینمایی خیلی نباید دنبال دلایل منطقی برای تولید گشت. هر چند در مورد فیلم چند می‌گیری گریه کنی۲ ما با فیلمی از طیف تهیه‌کنندگان سنتی سینمای ایران طرف هستیم که خیلی وارد مناسبات فعلی تولید نشده و به همین دلیل هم حضورش در این سینما بیشتر حاشیه‌ای است. این را می‌توان با مقایسه شرایط اکران چند می‌گیری گریه کنی یک و چند می‌گیری۲ هم متوجه شد.
در گذر سال‌ها طیف سنتی تهیه‌کنندگان نفوذ و قدرتش در تولید و پخش را از دست داده و حضور گهگاهی‌اش در این عرصه هم معمولا با تولیداتی ارزان اتفاق می‌افتد. مثل همین چند می‌گیری۲ که تولید پرهزینه‌ای نیست. اینکه روزگار این نوع کمدی‌ها سرآمده با توجه به کیفیت کمدی‌های پرفروش این سال‌ها، نکته انتقادی‌ای ندارد. این فیلم‌ها به هر حال هنوز هم ساخته می‌شوند و روی پرده هم می‌آیند؛ اینکه چقدر می‌توانند به موفقیت تجاری برسند یا دست‌کم سرمایه اولیه‌اش را بازگردانند نکته اصلی است که پرداختن به آن خودش ماجرایی دیگر است.
