باز هم رویه زشت ورزشگاه

میثم قاسمی - روزنامه‌نگار

هفته بیست‌وهشتم لیگ برتر فوتبال ایران صحنه‌هایی ناخوشایند داشت. اتفاقاتی که منجر به نیمه‌تمام ماندن مسابقه بین دو تیم تراکتورسازی و پرسپولیس شد، باید از زاویه‌ای فراتر از هواداری تیم‌ها بررسی شود. تفاوتی ندارد که من طرفدار استقلال هستم یا پرسپولیس، تراکتورسازی یا سپاهان، ملوان یا نفت و... مهم این است که آنچه در استادیوم‌ها رخ می‌دهد به تمام فضای ورزشی ما مربوط است. همین ابتدای کار به‌عنوان کسی که حدود ۴۰سال فوتبال داخلی را پیگیری می‌کنم، 2نکته را بگویم. اول اینکه اتفاق روز پنجشنبه(۲۹اردیبهشت۱۴۰۱) متأسفانه حادثه‌ای منحصربه‌فرد یا مختص یک ورزشگاه نیست و می‌توان موارد بسیاری را مثال زد، از جنجال و سنگ‌پراکنی و فحاشی در استادیوم‌های مختلف. دوم اینکه باز هم متأسفانه رفتار تماشاگران در ورزشگاه‌ها در طول سالیان، بدتر شده است. چرایی موضوع دوم را باید جامعه‌شناسان بررسی کنند، اما درباره موضوع اول یعنی تکرار این رفتار ناخوشایند، می‌توان اشاره‌هایی داشت.
در رسانه‌های ایرانی هواداران فوتبال در انگلستان به‌عنوان اوباشی خطرناک معرفی می‌شوند که اگر عصبانی شوند، هرچه بر سر راهشان وجود دارد را تخریب می‌کنند. در همین حال می‌بینیم در ورزشگاه‌های انگلستان فاصله تماشاگران با زمین چمن، گاهی کمتر از یک متر است. پس چرا اتفاقی شبیه آنچه در ورزشگاه‌های ایران تکرار می‌شود در آنجا کمتر دیده می‌شود؟ چرا رفتار تماشاگران انگلیسی در این سال‌ها تغییر کرده و آنها حتی در صورت باخت تیمشان در زمین خودی، بدون پرتاب سنگ یا آب دهان یا سردادن شعارهای نژادپرستانه ورزشگاه را ترک می‌کنند؟
جواب در برقراری نظم و تنبیه فرد خاطی است. قطعاً در تمام دنیا آدم‌های ناراحت پیدا می‌شوند و از سوی دیگر در یک ورزشگاه چند10‌هزارنفری، همه افراد، رفتار زشتی از خود نشان نمی‌دهند. فروش بلیت به نام فرد و مشخص بودن صندلی هر نفر به اضافه دوربین‌های نظارتی، کار شناسایی فرد خطاکار را ساده می‌کند. بدین‌ترتیب لازم نیست برای سنگ‌پراکنی چند نفر، یک تیم را از داشتن تماشاگر محروم کرد یا جلوی ورود همه را گرفت.
متأسفانه در ایران روند فروش بلیت به‌صورت اسمی، الکترونیکی شده است، اما درواقع نسبت به قبل تغییر چندانی نکرده است. آیا در هنگام فروش بلیت، خریدار احراز هویت می‌شود؟ آیا پس از ورود به ورزشگاه در همان محلی که در بلیت نوشته شده می‌نشیند؟ تا به حال چند نفر از کسانی که در یک مسابقه سنگ‌پراکنی کرده‌اند، از ورود به ورزشگاه، منع شده‌اند؟ اصلاً امکان چنین کاری وجود دارد؟
فرهنگ هواداری فوتبال در این سال‌ها افت شدیدی داشته که تغییر آن زمان زیادی نیاز دارد، اما برقراری نظم در ورزشگاه‌ها با کمک ابزارها و روندهای الکترونیکی، کار چندان پیچیده‌ای نیست و می‌توان آن را از لیگ آینده اجرایی کرد.