رشد قارچ گونه قهوه‌خانه‌های زیرزمینی

رزیتا قادری| سنندج- خبرنگار:

قلیان کشیدن این روزها در میان جوانان به‌عنوان یک تفریح و سرگرمی جای خود را باز کرده است. دیدگاه بیشتر مردم این است که استفاده از قلیان هیچ‌گونه آسیب روحی و جسمی به فرد وارد نمی‎کند. به دلیل وجود همین دیدگاه غلط، در برخی کوچه‌ها و خیابان‌های سنندج مغازه‎هایی را می‌بینید که بساط قلیان در آنها پهن است و جوانان کم‌‌سن‌وسالی مشغول کشیدن قلیان هستند. این افراد بدون اینکه اطلاع دقیقی از عوارض ناشی از مصرف قلیان داشته باشند، صرفاً برای سرگرمی به سراغ آن می‌روند. این در حالی است که به گفته کارشناسان قلیان عوارض بسیاری دارد و با مصرف آن بیش از 600 ماده سمی و مهلک وارد ریه می‎شود.

نظارت بر قلیان سراها 

یک فعال اجتماعی و مدرس دانشگاه درباره عرضه قلیان در سنندج و استفاده جوانان از آن می‌گوید: برخی فعالان اجتماعی بر این باورند که اگر قلیان‎سراهای شهر را جمع‎آوری کنند، صدها خانواده مستقیماً به مصرف قلیان روی می‌آورند و قلیان وارد خانواده‌ها می‎شود.

«بهروز ابراهیم‎آبادی» بیان می‎کند: برای جلوگیری از این مشکل معتقدم که مرکز بهداشت و اتحادیه قهوه‎خانه‌داران باید به صورت سیستماتیک بر قلیان‎سراهای شهر نظارت کنند. در غیر این صورت ضربه بزرگی به خانواده‎ها وارد می‎شود.
وی می‌افزاید: با این که در سال‎های گذشته طرح بسته شدن قلیان‎سراها در سراسر شهر زیر نظر اصناف اجرا شد، اما بعد از مدت کوتاهی قلیان‎ وارد کانون خانواده‎ها شد و این مساله به گرایش بیشتر خانواده‎ها به مصرف قلیان انجامید.

این مدرس دانشگاه ادامه می‌دهد: میزان دود حاصل از مصرف قلیان چند برابر سیگار است اما مردم بر این باورند که کشیدن قلیان مشکلی ایجاد نمی‎کند. این در حالی است که یک ساعت در معرض دود قلیان ماندن معادل مصرف 6 تا 8 نخ سیگار است. لذا به دلیل اینکه دستگاه‎های فرهنگی و نظارتی در این زمینه فرهنگ‌سازی و اطلاع‎رسانی نکرده‌اند مردم به این موارد آگاهی ندارند. عواقب آن را نیز با افزایش شیوع بیماری‎های قلبی، عروقی و انواع سرطان‎ها در جامعه مشاهده می‎کنیم.

ابراهیم‎آبادی برای کاهش گرایش جوانان به مصرف قلیان می‎گوید: قلیان کشیدن دروازه‌ای به طرف اعتیاد است. نفوذ قلیان در جمع خانواده بسیار خطرناک است و باید قلیان به کانون خانواده‌ها راه پیدا نکند. لذا تنها راهکار مناسب و مطمئن کنترل قلیان‎سراها در شهر است که به نظارت دقیق، نصب دوربین‎های مداربسته و عرضه تنباکوهای بهداشتی و تولیدی با استاندارد لازم نیاز دارد. همچنین باید از ورود نوجوانان به این مکان‎ها جلوگیری شود تا گروه‎هایی مثل کودکان و زنان و دختران گرفتار این مشکل نشوند.  

کارشناس کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی کردستان می‎گوید: با توجه به این که برخی قلیان‎سراهای سنندج مجوز قدیمی برای عرضه قلیان دارند، باید فقط تا تمدید مجوز بعدی مجاز باشند که قلیان عرضه کنند و در این زمینه فعالیت داشته باشند.«فرهاد کریمی» درباره قهوه‌خانه‌ها و چای‌خانه‌های شهر عنوان می‎کند: قهوه‌خانه‌هایی که در حال حاضر مجاز به فروش مواد غذایی و چای هستند، مجاز به عرضه قلیان نیستند. در چند سال اخیر دانشگاه علوم پزشکی کردستان در هیچ محل و مکانی مجوز قلیان‌سرا صادر نکرده است.
وی بیان می‎کند: کلیه مکان‌هایی که به فروش چای در شهر مجاز هستند، با تعهد کتبی، حق عرضه قلیان به مشتریان را ندارند. در غیر این صورت مرتکب تخلف می‌شوند و با آنها برخورد قانونی خواهد شد. لذا با سفره‌خانه‌های سنتی، قهوه‌خانه‌ها و چلوکبابی‌ها و رستوران‌هایی که قلیان عرضه کنند، طبق ماده 13 قانون دانشگاه علوم پزشکی برخورد خواهد شد.

کریمی با اشاره به مکان‌های زیرزمینی و غیرمجاز عرضه قلیان می‌افزاید: مکان‌های غیرمجاز و زیرزمینی روز به روز در استان در حال رشد است. اگرچه طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی، قهوه‌خانه‌ها از اماکن عمومی جدا هستند و می‌توانند قلیان عرضه کنند، اما این موضوع از طریق نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حال پیگیری است و درخواست حمایت از عرضه نشدن قلیان در قهوه‌خانه‌ها را به دلیل عوارض ناشی از دود آن داده‌ایم که طبق قانون جامع مبارزه با دخانیات در حال بازنگری و تجدید نظر است.
این کارشناس کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی کردستان بیان می‎کند: قهوه‌خانه‌ها و چای‌خانه‌هایی که به صورت زیرزمینی فعالیت می‌کنند طبق آمار در استان حدود 450 مورد هستند و مراکز رسمی و دارای مجوزی که قلیان ارائه نمی‌دهند نیز 280 مورد است. لذا در هر فصل به صورت میانگین پرونده تعدادی از قهوه‌خانه‌های غیرمجاز شهر به دادگاه ارجاع داده می‌شود.


پلمب مکان های غیرمجاز

کارشناس کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی می‌گوید: هر ماه به صورت مستمر از قهوه‌خانه‌ها، رستوران‌ها و اماکن بین‌راهی بازدیدهای لازم به عمل می‌آید و مراکز در صورت تخلف به دادگاه معرفی می‌شوند. طبق نظارت‌هایی هم که انجام می‌شود، در صورت داشتن تخلف، مکان مورد نظر برای چند هفته پلمب می‌شود. همچنین رستوران‌ها نیز به هیچ وجه حق عرضه قلیان را ندارند.
«فرهاد کریمی» می‌افزاید: همکاری و هماهنگی برخی متولیان مانند سازمان صنعت، معدن و تجارت، نیروی انتظامی، اتحادیه چای‌خانه و قهوه‌خانه‌های شهر و مرکز بهداشت بسیار ضروری است. باید مکان‌های غیرمجاز را شناسایی کرد تا اگر جواز فعالیت ندارند طبق ماده 28 و 27 نظام صنفی پلمب شوند.