افزایش ایمنی واکسن با ابتلا به اومیکرون

زهرا خلجی-روزنامه‌نگار

تحقیقات اولیه نشان می‌دهد، سیستم ایمنی بدن افراد واکسینه شده‌ای که به اومیکرون مبتلا می‌شوند، ممکن است برای غلبه بر طیف گسترده‌ای از انواع ویروس کرونا آماده باشد. به گزارش بلومبرگ، طی مطالعات انجام گرفته عفونت در بیماران واکسینه شده حتی پاسخ‌های ایمنی بهتری نسبت به تزریق واکسن تقویت‌کننده ایجاد می‌کند. این مطالعات در هفته‌های اخیر از سوی تیم‌هایی از شرکت بیوتکنولوژیکی بیوان‌تک سازنده واکسن کووید-۱۹ و دانشگاه واشنگتن انجام شد که نتایج آن را در هفته‌های اخیر به مجله bioRxiv ارسال کردند.

واکسن تقویت‌کننده یا ابتلای مجدد به اومیکرون
این یافته‌های امیدوار‌کننده نشان می‌دهد که میلیون‌ها فرد واکسینه‌شده در برابر کووید-19 که به‌سویه اومیکرون نیز مبتلا شده‌اند احتمالا از انواع دیگر زیرسویه‌های این ویروس که در حال گردش است، چندان تحت‌تأثیر قرار نخواهند گرفت. البته این تحقیقات برای تأیید، به شواهد واقعی نیاز دارد.
جان وری، پروفسور و مدیر مؤسسه ایمونولوژی دانشگاه پنسیلوانیا که در این تحقیق شرکت نداشت، اما مطالعه شرکت بیوان تک را بررسی کرد، گفت: ما باید در مورد عفونت‌های پیشرفته و موفقیت آمیزی که اساسا معادل یک دوز دیگر از واکسن است، فکر کنیم. به‌گفته وی، این یعنی که اگر فردی به تازگی به کووید مبتلا شده باشد، می‌تواند برای تزریق دومین دوز واکسن تقویت‌کننده صبر کند. البته از آنجایی که ممکن است این تحقیقات مردم را برای تلاش به ابتلا به جای واکسینه شدن، ترغیب کند، الکساندرا والز، دانشمند ارشد در دانشگاه واشنگتن که یکی از این مطالعات را هدایت کرده است، هشدار داده که مردم نباید با اعتماد به این یافته‌ها در تلاش برای ابتلا به اومیکرون باشند.
این داده‌ها در حالی به‌دست آمده‌اند که اومیکرون با شیب صعودی در سراسر جهان، به‌ویژه در چین، جایی که ساکنان شانگهای حدود 6هفته قرنطینه را تحمل کرده‌اند، به چرخش خود ادامه می‌دهد.

واکسن مخصوص اومیکرون
سام فاضلی، تحلیلگر بلومبرگ می‌گوید: امواج سویه‌های جدید که با سرعت بیشتری در حال بروز هستند تا حد زیادی به این دلیل است که قدرت سرایت اومیکرون بسیار بالاست و به آن فرصت کافی برای گسترش و جهش با کاهش محدودیت‌ها را می‌دهد. در همین حال، تنظیم‌کننده‌ها در حال بررسی هستند که آیا واکسن‌های کووید باید برای هدف قرار دادن اومیکرون به روز شوند یا خیر.
تیم بیوان تک نیز در این بین در حال بررسی داده‌هایی است که نشان می‌دهد ارائه یک واکسن تقویت‌کننده مخصوص اومیکرون ممکن است مفیدتر از دوزهای متعدد تقویت‌کننده از واکسن‌های اصلی باشد.
تحقیقات دانشگاه واشنگتن که همراه با شرکت  Vir Biotechnology انجام شد، نمونه‌های خون افرادی را که آلوده شده بودند، سپس 2 یا 3 دوز واکسن دریافت کرده بودند و همچنین افرادی که سویه‌های دلتا و اومیکرون را پس از 2 یا 3 دوز گرفته بودند با افرادی که به‌طور کامل با تقویت‌کننده نیز واکسینه شده اما هرگز مبتلا نشده بودند، بررسی کرد.
گروه آخر نیز فقط به اومیکرون آلوده شده و هرگز واکسینه نشده بودند. در یکی از بخش‌های این مطالعه آنتی‌بادی‌ها، پروتئین‌های محافظ برای شناسایی و خنثی کردن مهاجمان طراحی شده بود. این نشان می داد که افراد واکسینه شده که اومیکرون گرفته بودند، آنتی بادی‌هایی داشتند که بهتر از بقیه بودند. آنها حتی قادر به شناسایی و حمله به‌سویه بسیار متفاوت دلتا بودند.
دیوید ویسلر، استادیار دانشگاه واشنگتن که این تحقیق را رهبری می‌کند، گفت: این نشان می‌دهد ما در نقطه‌ای هستیم که ممکن است واکسن متفاوتی را برای تقویت افراد در نظر بگیریم. دانشمندان همچنین توانستند آنتی بادی‌هایی را در مخاط بینی این بیماران شناسایی کنند که می‌تواند به محض ورود به بدن، به آنها در خنثی کردن ویروس کمک کند.

محافظی به نام سلول B
هر دو مطالعه دانشگاه واشنگتن و شرکت بیوان تک به بخش دیگری از سیستم ایمنی بدن نیز توجه دارد؛ سلول‌های B. نوعی از گلبول‌های سفید خون که در صورت شناسایی پاتوژن، می‌توانند برای تولید پادتن‌های تازه وارد عمل شوند. تیم بیوان تک دریافتند افرادی که دچار عفونت اولیه اومیکرون شده‌اند نسبت به افرادی که واکسن تقویت‌کننده تزریق کرده‌اند اما عفونت نداشته‌اند، پاسخ گسترده‌تری از این سلول‌های مفید دارند. نکته مهم این است که تیم تحقیقاتی واشنگتن همچنین دریافت که این پاسخ گسترده در افراد واکسینه نشده که در نخستین مواجهه با ویروس، به اومیکرون مبتلا شده بودند، وجود ندارد.
ویسلر گفت: اگر سویه‌ای جدید از ویروس که به‌طور قابل توجهی متفاوت است ظاهر شود، مشکل‌ساز خواهد شد. هیچ تضمینی وجود ندارد که جهش‌های آینده به خفیف‌تر شدن اومیکرون بینجامد. در کل پیش‌بینی آینده همه‌گیری دشوار است؛ زیرا نه ‌تنها به ایمنی در جمعیت، بلکه به میزان جهش ویروس نیز بستگی دارد.