گزارش
غرفه‌های پسماند خشک به رنگِ سبز
سازمان مدیریت پسماند شهر تهران برای افزایش میزان مشارکت مردمی، اجرای طرح‌های جذاب را در دستورکار قرار داده است
محمود مولایی- روزنامه‌نگار
450 غرفه پسماند خشک شهر تهران در سال 1401 رنگ عوض کردند. غرفه‌های بازیافتی که سال‌ها با مشخصه رنگ سفید در پایتخت فعال بودند و البته نسبت به سال‌های اخیر تعداد خیلی کمی از این غرفه‌ها در شهر رویت می‌شد، حالا با افزایش چشمگیری روبه‌رو شده و به رنگ سبز مغزپسته‌ای درآمده‌اند. غرفه‌های پسماند خشک حالا در سطح مناطق 22گانه دیده می‌شوند و به سبب استقبال شهروندان از این مراکز، سازمان مدیریت پسماند نیز در دوره جدید مدیریت شهری به طور مداوم روی غرفه‌ها زوم کرده است. چنان که قرار است شهروندان بیشتری را به تحویل پسماند خشک خود به این غرفه‌ها ترغیب کنند.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران معتقد است که تغییر رنگ غرفه‌ها یکی از اقدامات در مورد غرفه‌های بازیافتی است: «برای بالابردن جذابیت‌های غرفه‌ها، ظاهر آنها را تغییر دادیم و غرفه‌ها را از آن حالت سفیدرنگ خارج کردیم. البته بعد از برگزاری جلسات متعدد، کار فنی در سازمان مدیریت پسماند انجام شد و طرح‌های زیادی که کارشناسان زیباسازی صاحب نظر بودند، ارائه شد و از میان آنها، یک طرح انتخاب شد.» محمدمهدی عزیزی به همشهری گفت: «طرحی که هم ساده، هم زیبا و هم یادآور المان‌هایی از پسماند خشک بود، روی غرفه‌ها اجرا شد. در واقع ما نمی‌خواستیم در رنگ‌آمیزی، فضا شلوغ دیده شود و همچنین از نکات و المان‌های آموزشی استفاده شد. بیشتر دوست داشتیم جذابیت‌های ظاهری سبب استقبال شهروندان از غرفه‌ها شود. نکات آموزشی هم در قالب بروشور در غرفه‌ها به شهروندان ارائه می‌شود.»
بدین ترتیب، رنگ سبز مغزپسته‌ای بر پیکره غرفه‌های بازیافتی پسماند خشک نشست. به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران سعی شد در تغییر چهره غرفه‌های پسماند از رنگی استفاده شود که به اصطلاح شادی‌آفرینی باشد. همچنین طرحی از پسماند خشک ارزشمند روی غرفه‌ها درج شد و علاوه بر اینها، یک طرح لبخند هم وجود دارد: «طرح لبخند را به این دلیل انتخاب کردیم که اگر ما تفکیک زباله را از مبدأ انجام دهیم، محیط زیست مناسب‌تری برای زیستن خواهیم داشت.» در طرح جدید غرفه‌ها، علاوه بر رنگ‌آمیزی و نقاشی، یکسری اطلاع‌رسانی اولیه هم انجام شده است. مانند درج ساعت فعالیت غرفه‌ها و البته به مناطق تاکید کردیم که نرخ پسماند خشک نیز روی غرفه‌ها رویت شود.
همسو با شهروندان
یکی از اهداف اصلی سازمان مدیریت پسماند شهر تهران افزایش میزان مشارکت شهروندی است؛ موضوعی کاملا جدی در حوزه پسماند که می‌تواند در تفکیک زباله از مبدأ، کاهش ورودی پسماند به مرکز آرادکوه، کاهش زباله‌گردی و... نقش بزرگی را ایفا کند. البته دهه‌هاست که میزان مشارکت شهروندان تهرانی پایین است. به همین دلیل، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند از ایجاد زیرساخت‌ها برای افزایش میزان مشارکت مردمی صحبت می‌کند: «برای افزایش میزان مشارکت باید یکسری زیرساخت‌ها فراهم شود، درست مانند ایجاد غرفه‌های پسماند که از سنوات گذشته 450 مرکز فعال است و شهروندان براساس یک نرخ مصوب و در ازای پسماند خشک، وجه نقد یا مواد شوینده دریافت می‌کردند.» عزیزی اضافه کرد: «ساعت کارِ غرفه‌ها نیز از 8 صبح تا 4 بعدازظهر بود. ما بعد از بررسی کارشناسی وضعیت غرفه‌ها و میزان استقبال شهروندان از این مراکز به این نتیجه رسیدیم که چرا میزان مشارکت کمتر از حد انتظار است. میزان پایین مشارکت را می‌شد از روی تناژ باری که به غرفه پسماند تحویل می‌دادند، متوجه شد.» او گفت: «با این حساب، سعی کردیم فعالیت‌هایی انجام دهیم که میزان مشارکت شهروندان افزایش یابد. برای نمونه، ما متوجه شدیم که ساعت کاری غرفه‌ها مناسب نیست؛ چرا که بیشتر شهروندان در ساعت 8 صبح تا 4 بعدازظهر سرِ کار هستند و امکان اینکه به غرفه‌ها مراجعه کنند، را ندارند. در گام نخست، ساعت کاری 30 درصد از غرفه‌ها را افزایش دادیم و اعلام کردیم حدود 10 درصد غرفه‌ها نیز در ایام تعطیل باز باشند.» به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند، بعد از اجرای ساعت کارِ جدید، متوجه شدیم که شهروندان با این غرفه‌ها همچنان ارتباط نمی‌گیرند: «حالا این نکته دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد؛ مثلا جانمایی غرفه‌ها در محلی قرار گرفته که پُرتردد نبوده و در دسترس شهروندان نیست؛ یعنی غرفه‌ها محلی هستند و فرامنطقه‌ای نیستند که استقبال شهروندان در خور توجه باشد. برای همین، جانمایی مناسبِ غرفه‌ها را انجام دادیم. در ادامه نظرسنجی انجام دادیم و به این نتیجه رسیدیم که غرفه‌ها به لحاظ بصری برای شهروندان باید جذابیت داشته باشد. حالا چه به لحاظ شکل و شمایل غرفه و چه به لحاظ خدماتی که در غرفه‌ها به شهروندان ارائه می‌شود.»
پس از آن، سازمان مدیریت پسماند طرح نظرسنجی را از شهروندان انجام داد: «طبق نظرسنجی از شهروندان خواستیم به ما بگویند که تمایل دارند این ارتباط دوسویه به چه شکلی پیش برود؟ مثلا وجه نقد داده شود، یا کیسه پلاستیکی، مواد شوینده و یا اینکه شهروندان سایر اقلام دریافت کنند. بیشتر شهروندان تمایل داشتند در ازای تحویل پسماند خشک خود، یکسری اقلامی دریافت کنند که برای‌شان جذابیت بیشتری دارد.»
مکث
500 غرفه دیگر
استقبال از غرفه‌های پسماند خشک، سازمان مدیریت پسماند را بر آن داشت تا امسال 500 غرفه دیگر به غرف پسماند خشک اضافه کند. عزیزی در این رابطه گفت: «تا پایان سال 500 غرفه دیگر احداث خواهد شد. به خصوص در مناطق پُرتردد مانند مترو، بوستان‌ها، فروشگاه‌های شهروند و میادین میوه و تره‌بار، غرفه‌های جدیدی تعبیه خواهد شد.» او ادامه داد: «درصدد هستیم شرایطی را فراهم کنیم تا شهروندان در ازای تحویل پسماند خشک خود بتوانند از محصولات میادین میوه و تره‌بار بهره‌مند شوند یا در ایستگاه‌های مترو بتوانند بلیت مترو خود را شارژ کنند.»
در همینه زمینه :
