گپ
اصلاحاتی که به «جناب‌عالی» خورد
یکی از نویسندگان سریال «جناب‌عالی» درباره سانسور این سریال می‌گوید:«اصلاحاتی که انجام دادیم، به سریال ضربه زد. «جناب‌عالی» اثری انتقادی‌تر بود اما چاره‌ای نداشتیم؛ البته با تمام اصلاحات باز هم به پخش تلویزیون نرسید.»
رویا خسرونجدی، رمان‌نویس که نگارش فیلمنامه سریال جناب‌عالی را همراه با عادل تبریزی پیش برده است، در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه جناب‌عالی نخستین اثری کمدی او محسوب می‌شود، گفت: باید بگویم تاکنون دست به نگارش فیلمنامه‌ای در ژانر کمدی نزده بودم. بیشتر در حوزه ملودرام تخصص دارم البته طنز موقعیت کار کرده بودم اما تا پیش از این سریال، اثری صرفا طنز به نگارش درنیاورده بودم.
وی در ادامه توضیح می‌دهد: «چیزی که برایم جالب و جذاب بود که آن را تجربه کنم، طنز سیاسی بود یعنی قرارمان بر این بود که یک طنز سیاسی بنویسیم و همین مسئله باعث شد به سمت نوشتن جناب‌عالی همراه با عادل تبریزی کشیده شوم.» این نویسنده، با اشاره به اینکه نزدیک به ۱۶ سال است که در حوزه فیلمنامه‌نویسی فعالیت می‌کند، یادآور می‌شود:«نگارش ۲۵ تله‌فیلم و بیش از ۱۲ سریال در کارنامه کاری من ثبت شده است اما همچنان به این عقیده پایبند هستم که پنج رمانی که نوشته‌ام بیشتر من را رمان‌نویس جلوه می‌دهد تا فیلمنامه‌نویس.»
خسرونجدی درباره علاقه خود به کمدی سیاسی تصریح می‌کند: «به‌نظر نمی‌آمد که تلویزیون علاقه‌ای به ساخت و پخش سریالی مانند جناب‌عالی داشته باشد البته در نهایت هم از تلویزیون پخش نشد اما اینکه کسی سیستم اداری کشور را به نقد بکشد و بخواهد درباره آن سریال بسازد برایم جالب بود چراکه تاکنون به این مسئله پرداخته نشده است. احساس می‌کردم این اثر گامی به جلو برای تلویزیون محسوب می‌شود و دوست داشتم من در این نخستین گام سهیم شوم.»
وی در ادامه با اشاره به اینکه شخصیت «امیرعلی عالی» در جناب‌عالی شخصیت همه ماست، اظهار کرد: امیرعلی شخصیتی است که همه ما یک‌بار و حتی بارها تجربه کرده‌ایم؛ به‌عنوان مثال یک فرد، وقتی مدیر نالایقی را می‌بیند در ذهنش تصور می‌کند با فردی به‌اصطلاح بی‌عرضه طرف است و با خود می‌گوید اگر این نهاد، مدرسه، شرکت و... را به او می‌سپردند، می‌دانستم با آنها چه کنم و چه کاری انجام بدهم. این مسئله‌ای است که ما بارها تجربه و تصور کرده‌ایم مدیران لایق‌تری هستیم و کارهای بهتری می‌توانیم انجام بدهیم. در حقیقت شخصیت «امیرعلی» اینگونه شکل گرفت.
این نویسنده تأکید می‌کند:«البته انسان‌ها تا کفش کسی را نپوشند، نباید او را قضاوت کنند ما هم به امیرعلی میدان دادیم تا کفش یک وزیر را بپوشد و ببیند آیا باز هم می‌تواند قضاوت کند یا نه. در حقیقت او را از مرحله حرف به‌عمل رساندیم. اگرچه امیرعلی تمام تلاش‌اش را می‌کند تا با برنامه و درست پیش برود اما واقعیت قصه این است که گاهی مدیران میانی حتی اگر مدیران ارشد هم بخواهند، اجازه نمی‌دهند کاری پیشرفت کند. در واقع مشکل بوروکراسی اداری از اینجا نشأت می‌گیرد و نشان می‌دهد مدیران میانی ما همکاری ندارند و باعث می‌شوند آرزوهای امیرعلی بر باد برود.»
خسرونجدی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه به‌کار تیمی عادت دارد و به آن علاقه‌مند است، درباره همکاری با عادل تبریزی در نگارش این پروژه یادآور می‌شود:«از نظر من کار تیمی بهتر از کار یک‌نفره است و بازخوردی هم که به مخاطب می‌دهد، همیشه بهتر است. از سوی دیگر عادل تبریزی کارگردان طنازی است و می‌توانست در به‌کار بردن طنز در فیلمنامه به من کمک کند، ما بسیار سریع با یکدیگر همراه و همدل شدیم. به‌عنوان مثال من قصه را که می‌نوشتم ایشان به‌گونه‌ای متن را می‌خواند که به خنده می‌افتادم پس به این نتیجه رسیدم عادل تبریزی می‌تواند طنز متنی را که می‌نویسم، بیشتر کند.»
وی ادامه می‌دهد:«من در این پروژه عادل تبریزی را کارگردانی پرانرژی و خستگی‌ناپذیر یافتم و تجربه کار کردن با ایشان برای من که نویسنده‌ای آرام، اهل سکوت و درون‌گرا هستم، بسیار جالب بود. حتی جلسات اول انرژی ایشان برایم تعجب‌برانگیز بود اما پس از مدتی از معاشرت با ایشان لذت بردم و بسیار سریع با هم هماهنگ شدیم و مطمئن شدم اگر یک نفر بتواند متن این سریال را به‌اصطلاح خوب دربیاورد، عادل تبریزی است.»
خسرونجدی در ادامه با اشاره به اینکه تلویزیون تبلیغات کافی برای این اثر درنظر نگرفته است، عنوان می‌کند:«مخاطبان آنچنان اطلاعی از پخش سریال در تلوبیون‌پلاس ندارند و ای کاش با این اثر مهربان‌تر برخورد می‌شد اما رضایت مخاطب از این اثر بالا و حتی شوکه‌کننده است و من خوشحالم که مردم آن چیزی که ما به‌دنبال آن بودیم، از سریال دریافت کرده‌اند.ما که منظورم هنرمندان است جرأت نقد کردن خود را نداریم اما واقعیت این است که وظیفه ما نقد کردن مسائل سیاسی و اجتماعی است البته حال که هیچ جا چنین فرصتی برایمان فراهم نمی‌کند، حداقلش این است که مؤسسه‌های دولتی مانند حوزه هنری این اختیار را تحت چارچوب خود به هنرمندان بدهند که گاهی حرف دل مردم باشند.»
در همینه زمینه :
گفت‌وگو
داستان کوتاه
نگاه