مکرون در الیزه؛ پیروزی در عملیات غیرممکن
امانوئل مکرون بعد از 2 دهه به اولین رئیس جمهور فرانسه تبدیل شده که برای 2 دوره متوالی در کاخ ریاستجمهوری میماند
امانوئل مکرون، همان 5سال پیش با پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه هم شگفتیساز شده بود، اما حالا با ابقا در پست ریاستجمهوری، کاری را کرده که بسیاری از ورزیدهترین سیاستمداران تاریخ معاصر فرانسه هم نتوانستهاند از پس آن بر بیایند.
او برای موفقیت دوباره در انتخابات ریاستجمهوری، علاوه بر شانس و اقبال روی وعدههای مفصلی هم که به مردم داده حساب باز کرده بود. شانس و اقبال به این خاطر مطرح است که حضور مارین لوپن، نامزد راستهای افراطی در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری، درست مثل انتخابات سال 2017، برگ برنده مکرون بوده است. درواقع دهههاست که هر بار نامزدهای راستهای افراطی به همراه یک نامزد دیگر به دور دوم میروند، تمامی احزاب فرانسه فارغ از اختلافنظرهایشان با نامزد دیگر، برای جلوگیری از به قدرت رسیدن راستهای افراطی، پشت نامزد مقابل آنها میایستند. این بار هم همین قاعده برقرار بود و از قبل از انتخابات، چپها و سبزها و دیگر احزاب گفته بودند که هرچند با مکرون اختلافنظر دارند، اما برای جلوگیری از به قدرت رسیدن لوپن، به رئیسجمهور مستقر رأی خواهند داد.
مکرون که بهخاطر سیاستهای اقتصادی متمایل به راست خود و همینطور سختگیریهای اقتصادی، اقشار فرودست را به تنگ آورده و باعث ایجاد جنبش جلیقهزردها شده بود، در وعدههایش گفته است که اقتصاد ملی را تقویت خواهد کرد و در راستای برطرف کردن نابرابری گام خواهد برداشت. به گزارش یورونیوز، او همچنین گفته است که واکنشهای فرانسه به بحرانهای جهانی را بهتر خواهد کرد. او البته این را هم گفته است که طرح جنجالیاش برای افزایش سن بازنشستگی از 62سال به 65سال را پیش خواهد برد.
رئیسجمهور فرانسه گفته است که برای افزایش رشد اقتصادی کشورش، باید سرمایهگذاریهای بیشتری انجام شود. مقابله با بیکاری هم یکی از وعدههای اصلی اوست. وقتی که در سال 2017او به قدرت رسید، نرخ بیکاری 10درصد بود، اما اخیرا به 7.4درصد رسیده است.
در هفتههای اخیر که روسیه به اوکراین حمله کرده است، مکرون تلاش کرده ضمن حفظ کانال دیپلماتیک با روسیه، رهبری اروپا در این بحران را تقویت کند و رویکردش در 5سال گذشته در بهبود جایگاه فرانسه در مدیریت بحرانهای بینالمللی را تقویت کند. او البته گفته است که سختگیری بر روسیه را بیشتر خواهد کرد.
عملیات غیرممکن
موفقیت مکرون برای پیروزی در 2انتخابات متوالی، یکی از دستاوردهایی است که قطعا او به خاطرش در تاریخ فرانسه ماندگار خواهد شد. به گزارش اکونومیست، در کشورهایی مانند آمریکا، انگلیس و آلمان، ابقای رهبران امری کاملا طبیعی و عادی است، اما در فرانسه، این اتفاق نادر و عجیب است. پیشتر زمان ریاستجمهوری در فرانسه 7سال بود که در سال 2000به 5سال کاهش پیدا کرد. پیش از این تنها روسای جمهوری که در دومین دوره هم انتخاب شدهاند، فرانسوا میتران (سوسیالیست) در سال 1988و ژاک شیراک (راست میانه) در سال 2002بودهاند. یک دلیل اینکه روسای جمهور کمتر در فرانسه 2بار انتخاب میشوند، افزایش افراطیها، در هر دو سوی طیف است. در دور اول انتخابات امسال، 58درصد مردم به یک رئیسجمهور افراطی یا پوپولیست رأی دادند؛ درحالیکه در انتخابات سال 2017، این رقم 50درصد بود. دلیل دیگر این است که آرای غایب در انتخابات فرانسه، بهشدت در حال رشد است. آمار غایبان در انتخابات 2007در فرانسه 16درصد بوده است، اما آوریل امسال به 26درصد رسیده است. غایبان بیشتر، بهمعنای نارضایتی بیشتر است و روند صعودی این آمار به این معناست که مردم در فرانسه، معمولا و عموما از روسای جمهوری مستقر رضایت ندارند و همین شانس ابقای آنها را کم میکند.
بهصورت سنتی، مردم در این کشور، بیشتر از رئیسجمهور به شهرداران مناطق خود اعتماد دارند. (75درصد در مقابل 41درصد)
قانون اساسی در فرانسه، قدرت و اختیارات بینظیری به رئیسجمهور این کشور داده است و نمیتوان آن را با دیگر رهبران دمکراسیهای دنیا مقایسه کرد. با این حال در فرانسه، یک روح عصیانگر عمومی وجود دارد؛ مردم در این کشور، بهصورت متناوب میخواهند «رژیم قدیمی» را با اعتراضها و تظاهرات عمومی و گسترده پایین بکشند. آنها حتی یک عبارت خاص هم برای این کار دارند؛ خلاص شدن از نظم قدیمی. این روحیه عمومی بسیار قدرتمند، باعث تقویت روحیه شورشی در انتخابات میشود. تنها رهبران کمی میتوانند از قاعده به زیر کشیدن رئیسجمهور مستقر مستثنا باشند که مکرون یکی از آنهاست.
یک غریبه در الیزه
امانوئل مکرون، یکی از جوانترین روسای جمهوری است که فرانسه بهخود دیده است. او با معیارهای سنتی در فرانسه، یک غریبه در دنیای سیاست در کشورش به شمار میرفت. اما همین غریبه به کاخ الیزه رسید و به نخستین نفر در 2دهه گذشته تبدیل شد که برای دومین دور متوالی از سوی مردم انتخاب شده است. او از سوی بسیاری، یک بانکدار مرفه و ناآگاه به درد مردم شناخته میشد که به وزارت اقتصاد رسیده بود. وی همان زمان حزب خودش را، بدون هیچ اتکایی به جریانهای اصلی سیاسی فرانسه با رویکردی میانهروانه تاسیس کرد. خیلیها او را یک شوخی میدانستند، اما تمرکز او بر رأی میانهروها، مکرون را به دور دوم رساند؛ جایی که تمامی جریانهای سیاسی، برای دور نگه داشتن مارین لوپن راست افراطی از قدرت، به اکراه پشت مکرون رفتند.
مکرون که در سال 1977در خانوادهای مرفه متولد شد و زندگی آسان و بسیار سطح بالایی داشت، در دوران ریاستجمهوریاش، هرگز شور و شوق بینظیری را که در انتخابات از خود نشان داده بود کنار نگذاشت. اما مشکل این بود که اقشار فرودست اعتقاد داشتند این شور و شوق، برخلاف منافع آنهاست. سیاستگذاریهای متمایل به راست بود که جنبش جلیقهزردها را در دوران مکرون به راه انداخت. او در سیاست خارجی، تلاش زیادی کرد تا جایگاه امپراتوری از دست رفته فرانسه در قرون گذشته و رهبری اروپا و کشورش در سطح جهانی را احیا کند. با همه اینها، حتی همین حالا هم، مکرون از سوی خواص از یکسو، و عامه فرودست از سوی دیگر، یک غریبه خوانده میشود.