ماموریت شورای بالادستی

شنبه هفته پیش بود که محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی، طی حکمی 8عضو شورای راهبردی اکران فیلم را منصوب کرد و ماموریت بررسی و ایجاد راهکارهای مؤثر در تامین نیازهای نمایش، پیشنهاد شیوه‌های حمایتی اکران فیلم‌های سینمایی، برنامه‌ریزی اکران فیلم‌های تولیدشده دوران کرونا، تدوین و اصلاح آیین‌نامه شورای صنفی نمایش، تقویت و توسعه بازار داخلی سینمای ایران، صیانت از حقوق مخاطبان سینمای ایران، توجه به اولویت‌های فرضی کشور در برنامه‌ریزی و تدوین آیین‌نامه اکران را به این شورا سپرد. در ادامه این حکم، رئیس سازمان سینمایی از تلاش‌ها و زحمات اعضای شورای صنفی نمایش در سال‌های گذشته به‌ویژه مدیریت آنها در دوران کرونا قدردانی کرده بود. پس از انتشار خبر تشکیل این شورا، به‌دلیل مشابهت‌هایی که ماموریت شورای راهبردی اکران با وظایف شورای صنفی نمایش داشت و نیز با توجه به قدردانی از زحمات اعضای شورای صنفی نمایش که به‌طور تلویحی از پایان فعالیت آنها خبر می‌داد، حدس و گمان‌ها درباره جانشینی شورای راهبردی اکران با شورای صنفی نمایش قوت گرفت. شورای صنفی نمایش، همانطور که از نامش برمی‌آید، نهادی بین‌صنفی است که مهم‌ترین وظیفه‌اش در تمام سال‌های فعالیتش ساماندهی اکران فیلم‌های سینمایی بوده است. حالا تشکیل شورای راهبردی اکران و سپردن وظایف شورای صنفی نمایش به آن را باید به‌معنای ملغی شدن یک انجمن صنفی و گسترش تصدیگری بخش دولتی در سینما ارزیابی کرد؟ پیش‌تر، علی سرتیپی، و محمد قاصداشرفی، رئیس انجمن سینماداران در گفت‌وگو با ایسنا ماموریت شورای راهبردی اکران را از وظایف شورای صنفی نمایش مجزا دانسته بودند و گفته بودند که شورای صنفی نمایش همچنان به‌کار خود ادامه می‌دهد؛ هرچند قاصداشرفی گفته بود دوره فعالیت اعضای فعلی شورای صنفی نمایش به پایان رسیده و باید اعضای جدید انتخاب و معرفی شوند. روز گذشته، سخنان سخنگوی شورای راهبردی اکران درباره آخرین مصوبات و فعالیت‌های این شورا حاوی پاسخ‌هایی به ابهامات روزهای گذشته بود.

شورای صنفی به‌عنوان ناظر
مطابق اعلام اداره کل روابط‌عمومی سازمان سینمایی، علی سرتیپی، رئیس کانون پخش‌کنندگان سینما و سخنگوی شورای راهبردی اکران، در این‌باره گفت: «جلسات شورای راهبردی اکران خوشبختانه با اهتمام، جدیت و مسئولیت‌پذیری تمامی اعضا و حضور شخص رئیس سازمان سینمایی به‌طور منظم برگزار می‌شود و طی جلسات فشرده روزهای گذشته در گام اول موفق به تنظیم یک قرارداد مشترک و جامع و به‌اصطلاح «قرارداد تیپ» مابین پخش‌کنندگان و سینماداران شدیم که مبنای اصلی رابطه میان پخش‌کننده و صاحب سینما قلمداد می‌شود و این قرارداد در سامانه سمفا بارگذاری شده و مبنای اصلی کار خواهد بود.» 
وی افزود: «درگام بعدی تدوین آیین‌نامه اجرایی اکران که براساس آن شورای صنفی به‌عنوان ناظر بر حسن اجرای قرارداد فوق‌الذکر و رسیدگی به امور اکران و در واقع به مثابه یک دبیرخانه هوشمند عمل خواهد کرد؛ تشکیل می‌شود و این مسئله در دستور کار قرار دارد.» 
آیا از این گفته می‌توان تقلیل نقش شورای صنفی نمایش را استنباط کرد؟ آیا می‌توان شورای راهبردی اکران را شورایی بالادستی درنظر گرفت که کارش صرفا تعیین سیاست‌های کلان اکران نیست و به جزئیاتی مثل عقد قرارداد میان پخش‌کننده فیلم و سینمادار هم ورود می‌کند؟ توضیحات سرتیپی درباره سازوکار اکران عید فطر و اکران 2 و 3 عید نوروز تا حدودی وضعیت شورای صنفی را که در شرایط جدید به نهادی نظارتی و زیرنظر شورای راهبردی اکران تبدیل شده روشن می‌کند.

هماهنگی بیشتر با سازمان سینمایی
صحبت‌های سرتیپی درباره اکران عید فطر می‌تواند پاسخی به سؤالات مزبور باشد: «مقرر شده پخش‌کنندگان نهایتا تا ۳۰فروردین فیلم‌های دارای پروانه نمایش معتبر موردنظر را جهت اکران عید فطر و اکران ۲ و ۳ عید نوروز به دبیرخانه کانون پخش اعلام کنند تا در جلسه شورای راهبردی اکران و براساس نظر سینماهای سرگروه و پخش‌کنندگان، مقدمات عقد قرارداد و ثبت فیلم‌های عید فطر و اکران ۲ و ۳ نوروز انجام شود. با جو و فضای خوب و تعامل قابل‌توجهی که در جلسات شورای راهبردی اکران می‌بینیم و با توجه به شرایط خاص و سختی که در اکران۱۴۰۱ به‌واسطه حجم فیلم‌های درصف اکران مواجهیم، شاهد نمایش پر رونق و در عین حال توأم با عدالتی برای سینمای ایران باشیم.» اعضای شورای راهبردی اکران فیلم عبارت از مدیرعامل خانه سینما، رئیس اتحادیه تهیه‌کنندگان سینمای ایران، رئیس کانون پخش‌کنندگان سینمای ایران، رئیس انجمن سینماداران، رئیس کانون کارگردانان، مدیرعامل مؤسسه سینما شهر و معاون نظارت و ارزشیابی و مدیرکل نظارت بر نمایش هستند. احتمالا رئیس سازمان سینمایی امیدوار است شورای راهبردی اکران از بروز جنجال‌هایی مشابه آنچه بر سر اعلام اسامی فیلم‌های اکران عید نوروز1401 پیش آمد، جلوگیری کند و حاشیه‌های پیرامون سازمان سینمایی را به حداقل برساند.
محمد خزاعی از همان ابتدای روی کار آمدنش به اصلاح آیین‌نامه‌های سینمایی نظر داشت و حالا به‌نظر می‌رسد در کنار اصلاح آیین‌نامه‌ها درصدد ایجاد تغییرات ساختاری در سازوکار اکران فیلم‌هاست. باید منتظر ماند و دید آیا این تغییرات می‌تواند بار سنگین اکران سینماها را به خیر و خوشی سبک کند یا سینمای ایران در ادامه سال هم روزهای نه‌چندان خوشی را همچون اکران نوروزی تجربه خواهد کرد.