شهری
باغ صفای رشت احیا می‌شود
عضو شورای شهر: در رشت باغ‌های قدیمی زیادی وجود دارند که برخی از صاحبان آنها توانایی حفظ باغ از نابودی را ندارند
وحیده اسماعیلی | رشت - خبرنگار:
درختانی سر به فلک کشیده، بنای آجری ساخته شده به سال 1244 هجری قمری، حوضچه‌ای منقش به کاشی‌های فیروزه‌ای، برفچال قدیمی و طبیعت بکر و زیبا در کنار گوهررود. اینها توصیفی کوتاه از زیبایی‌های باغ صفا در رشت است؛ باغی تاریخی و زیبا که در دل رشت و در کنار گوهررود و در مقابل پارک محتشم قرار دارد، اما سال‌هاست که مهجور باقی مانده است. این باغ یکی از تاریخی‌ترین مکان‌های رشت است که سال‌های زیادی است متروک باقی مانده است. به طوری که حتی نام این باغ به گوش بسیاری از شهروندان رشتی ناآشنا وغریب است.
با این حال احیای این باغ می‌تواند به افزایش فضای سبز شهری و جاذبه‌های رشت کمک کند؛ موضوعی که باید مورد توجه مدیریت شهری باشد تا با جذب سرمایه‌گذاران بتوانند به ارتقای فضای سبز رشت کمک کنند. در حال حاضر سرانه فضای سبز شهری رشت ۴/۲ درصد است، در حالی که طبق استاندار سرانه فضای سبز رشت باید ۹ متر مربع باشد.
تدوین شیوه‌نامه حفظ باغ
مدیر عامل سازمان سیما، منظر و توسعه فضای سبز شهری رشت در گفت‌و‌گو با همشهری با بیان اینکه هنوز تملک کامل این باغ توسط شهرداری صورت نگرفته، گفت: در خصوص باغ صفا طرحی در داخل سازمان توسط کمیته فنی مطرح شده که در این طرح تمام باغ‌های رشت که به دلیل تغییر کاربری در داخل مناطق مسکونی قرار گرفته‌اند، به شهرداری واگذار شوند. این طرح در حال تدوین نهایی است و حدود 40 روز آینده فراخوان آن منتشر می‌شود.
«سجاد محجوب» ادامه داد: در رشت باغ‌های قدیمی زیادی وجود دارند که برخی از صاحبان آنها توانایی حفظ باغ از نابودی را ندارند و نیازمند سرمایه‌گذار برای نجات باغ هستند، اما در مورد باغ صفا به دلیل حضور داشتن مالک شخصی، شهرداری خودسرانه نمی‌تواند کاری در آن انجام دهد و فقط می‌توانیم از نابودی و تغییر کاربری آن جلوگیری کنیم.
محجوب افزود: این باغ قابلیت بهره‌برداری به صورت فرهنگی و هنری با حفظ کاربری فضای سبز فعلی را دارد و می‌تواند برای مالک آن نیز درآمدزایی و ارزش افزوده اقتصادی ایجاد کند. درحال حاضر نیز در دفتر سرمایه‌گذاری و جذب مشارکت‌های شهرداری رشت بسترهای لازم برای جذب سرمایه‌گذار درحال ایجاد است، اما در این خصوص نیازمند ارائه شیوه‌نامه‌های لازم هستیم. این شیوه‌نامه چگونگی حفظ کاربری فعلی باغ و استفاده عمومی از آن را مشخص خواهد کرد.
باغ صفا قطعه‌ای از بهشت است
در این زمینه عضو شورای اسلامی شهر رشت در گفت‌و‌گو با همشهری با بیان اینکه باغ صفا، قطعه ارزشمند تاریخی رشت است و باید اقدامات عملی از سوی مدیریت شهری رشت برای احیای اجزای تاریخی این باغ صورت بگیرد، گفت: استفاده از باغ به صورت مشارکت با بخش خصوصی با کارکرد تفرجی و فرهنگی، بهترین کاری است که می‌توان برای حفظ باغ صفا از نابودی انجام داد. «رضا رسولی» افزود: رشد فزاینده شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری نسبت به روستا مشکلاتی را برای مدیران شهری ایجاد و به ویژه در حوزه آب و خاک و فضای سبز شهری مسائلی ایجاد کرده است. بنابراین توسعه فضای سبز علاوه بر نقش اجتماعی و اقتصادی می‌تواند فضای زیست را برای جامعه شهری تلطیف کند.
وی افزود: از این رو باید حساس‌سازی اجتماعی نسبت به این باغ تاریخی صورت بگیرد. این باغ و بنای داخل آن از لحاظ ساختار بنا، محتوا و اتفاقات تاریخی آن بسیار حائز اهمیت و ارزشمند است و به دلیل اینکه از گزند آسیب‌های بیشتر در امان بماند و طعمه افراد سودجو نشود لازم است هر چه بیشتر از طریق برنامه‌های مختلف و آگاه‌سازی شهروندان در استان و کشور شناسانده شود.
عضو شورای شهر رشت با اشاره به اینکه برای جذب سرمایه‌گذار در این قبیل مکان‌ها نیازمند زمینه‌سازی و تعریف محتوایی از آنها هستیم، گفت: کارگروه سیما، منظر و احیای لکه‌های تاریخی در رشت راه‌اندازی شده که نمایندگان دستگاه‌های مختلف در آن حضور دارند. کاری که می‌توان انجام داد این است که این بناها و مکان‌ها را به ثبت برسانیم. به طور حتم احیا و بازآفرینی این مکان‌ها منجر به ماندگاری گردشگران می‌شود. اینکه بگوییم گردشگر برای رشت جذب کنیم اشتباه است، چراکه این شهر نیاز به ماندگاری گردشگر دارد و باغ صفا و سایر ابنیه تاریخی رشت قطعه‌ای از بهشت هستند که این توانمندی را دارند.
آماده همکاری سه‌جانبه برای حفظ باغ هستیم
«امیرحسین علوی» رئیس شورای اسلامی شهر رشت نیز بیان کرد: باغ صفا ملک خصوصی است و شهرداری نمی‌تواند برای انجام برنامه‌های سرمایه‌گذاری در آن مستقیم عمل کند، اما در شورای شهر در قالب نامه‌ای به مالک خصوصی آن اعلام کردیم که آماده همکاری‌های مشترک سه‌جانبه برای جلوگیری از تغییر کاربری و حفظ این باغ تاریخی به عنوان یک مکان تاریخی تفریحی با کاربری گردشگری هستیم.
در همین زمینه «مجید خوشحال» نماینده خانواده رفیعی که صاحب این ملک هستند، به همشهری گفت: سال‌های زیادی است که این خانواده از مسئولان و مدیریت شهری رشت تقاضا کرده‌اند اقدامات لازم را برای جلوگیری از نابودی این باغ انجام دهند. به این منظور از گروه‌های مردم‌نهاد و هنری خواستیم با انجام برنامه‌های هنری و فرهنگی حساسیت‌های اجتماعی نسبت به باغ صفا ایجاد کنند تا شهروندان از وجود چنین باغ بزرگی که پتانسیل‌های لازم برای تبدیل شدن به قطب گردشگری را دارد، آگاه شوند.
قدمت باغ صفا
باغ تاریخی صفا بنا به اسناد تاریخی متعلق به میرزاعبدالوهاب مستوفی بوده و بعد از آن نیز در اختیار خاندان رفیعی قرار گرفته است.
مساحت فعلی این باغ بعد از واگذاری بخش‌هایی از آن به دانشگاه گیلان و آموزش و پرورش هم اینک در حدود 8 هزار متر مربع همراه با ملک آجری قدیمی و درختانی با قدمت 300 تا 400 ساله است. پیش‌تر این باغ 20 هزار متر مربع مساحت داشت. گفتنی است این باغ درگذشته تفرجگاه شاهان قاجار و پهلوی در رشت بوده است.
