رضا ظریفی/ دبیر گروه شهر:
20میلیون و 146هزار نفر از جمعیت ایران که ساکن 10شهر ارومیه، اراک، اصفهان، تبریز، تهران، قم، کرج، کرمان، کرمانشاه و همدان هستند چند روزی است که با معضل آلودگی هوا دست به گریبان هستند و البته این شرایط امروز و فردا هم ادامه خواهد داشت تا اینکه باد و باران به داد برسد و هوای شهرها قابل نفس‌کشیدن شود.
اگر تا 2 دهه قبل دانش‌آموزان در فصل‌های سرد سال به‌دلیل بارش برف و یخ‌‌زدگی خیابان‌ها در خانه‌ها می‌ماندند، در دهه 90این آلودگی هوا و خاکستری آسمان است که نفس‌ها را در سینه و آدم‌ها را در خانه‌ها حبس می‌کند.
بنا بر تأیید کارشناسان 15نهاد و سازمان دولتی و نیمه دولتی متولی رسیدگی به معضل آلودگی هوا هستند اما هیچ‌یک در این میدان دودآلود، پرچمدار مبارزه با آلودگی هوا نیستند. این در حالی است که شهروندان شهرها به‌طور مستقیم از شهرداری‌ها انتظار دارند که برای رفع آلودگی هوا اقدامی عاجل و کارآمد صورت بگیرد اما واقعیت این است که نهادهای بزرگ‌تر و مسئول‌تری در این عرصه هستند که باید کاری جدی انجام دهند.
نکته عجیب و قابل تامل اینجاست که براساس گفته‌های ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت در نشست خبری دیروز «سالانه 34هزار میلیارد تومان به‌دلیل اثرات آلودگی هوا خسارت به اقتصاد ملی وارد می‌شود.» عجیب‌تر اینکه دکتر قادی پاشا، رئیس سازمان پزشکی قانونی اعلام کرده «شکایتی به‌دلیل مرگ ناشی از آلودگی هوا به این سازمان نرسیده است.» این در حالی است که متأسفانه تعدادی از هموطنان که دچار بیماری‌های قلبی و ریوی هستند در همین روزهای آلودگی هوا با تشدید بیماری فوت می‌کنند و از دست دادن شهروندان به‌دلیل آلودگی هوا بزرگ‌ترین خسارتی است که با هیچ اعتبار ریالی نمی‌توان آن را جبران کرد.
آلودگی هوا معضلی مختص به شهرها و کشور ما نیست. این آسیب در شهرهای بسیار دیگری در جهان تجربه شده و البته طرح‌های کارشناسی و عملی مختلفی نیز به‌کار بسته شده که نتیجه آنها در طول اجرای این طرح‌ها موجب شده تا معضل آلودگی هوا همانند سابق نباشد. نسخه وطنی مبارزه با آلودگی هوا نیز باید با توجه به ویژگی‌های اقلیمی شهرهای کشور تدوین شود.
توسعه حمل‌ونقل عمومی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین راه‌های کاهش ترافیک و به‌دنبال آن آلودگی هوا مطرح می‌شود. همچنین ارتقای کیفیت سوخت و نیز استانداردهای مرتبط با خودروهای وطنی از دیگر اقداماتی هستند که اجرایی شدن آنها نفع همگانی را به‌دنبال دارد. مسئولان و متولیان آلودگی هوا باید به این یقین برسند که با هزینه کرد نیمی از خسارت 34هزار میلیارد تومانی آلودگی هوا در هر سال برای توسعه حمل‌ونقل عمومی می‌توان سرمایه ناشی از این صرفه‌جویی را در بخش‌های دیگری استفاده کرد که سلامت و رفاه بیشتر هموطنان را به‌دنبال دارد.
