صندلی‌های خالی

ندا زندی - روزنامه‌نگار

از 18اسفند سال1400 که اکران نوروزی با نمایش سه فیلم «موقعیت مهدی»، «گل به‌خودی» و «قدغن» شروع شد و با اضافه شدن 4فیلم «مرد بازنده»، «روز صفر»، «سگ‌بند» و «شادروان» تا 13فروردین1401 ادامه یافت، مطابق اعلام «سمفا» (سامانه مدیریت فروش و اکران سینما)، تعداد تماشاگران سینما 832هزارو458نفر و فروش کل فیلم‌ها در حدود 32میلیارد تومان بود. این تعداد تماشاگر و این میزان فروش از شکست بزرگی برای سینما خبر می‌داد. مخاطبان اندک سینما، پس از 2 سال که اکران نوروزی تعطیل بود، آب رفته بودند و تعداد سینماروها، در قیاس با اکران نوروزی سال1398، به کمتر از نصف تقلیل یافته بود. سینمای ایران که حتی پیش از آغاز پاندمی کرونا هم علائم واضحی از بی‌میلی قشر وسیعی از مردم به سینما رفتن دریافت می‌کرد، در اکران نوروزی1401 با این واقعیت تلخ مواجه شد که سینما رفتن در میان سرگرمی‌های ایرانیان جایی ندارد و از جمعیت هشتادواندی میلیونی کشور کمتر از یک‌درصد در اکران نوروزی به سینما رفته‌اند. آماری ناامیدکننده که البته چندان هم جای تعجب ندارد. مسائل مختلفی، از اتفاقات سیاسی و اجتماعی گرفته تا انسدادهای اقتصادی و روانی، دست به‌دست هم داده تا سینما از سبد تفریح مردم خارج شود. با شروع ماه رمضان و نیم بها شدن بلیت سینماها تا ساعت19 بالاخره تعداد مخاطبان سینمای ایران در سال جدید به یک میلیون نفر رسید. اما شاید اگر طرح اکران از افطار تا سحر که چند سال پیش اجرا شد، امسال هم اجرا می‌شد، تعداد مخاطبان سینماها در ماه رمضان قدری افزایش می‌یافت. سینمای ایران برای افزایش تعداد مخاطبانش نه فیلم خوبی دارد، نه وضعیت معاش مردم اضافه خاصه‌خرجی‌هایی مثل سینما رفتن را می‌دهد و نه متولیان سینما طرح و برنامه‌ای برای خروج از این وضعیت ارائه می‌کنند.

افزایش تماشاگران «روز صفر»
از روز یکشنبه 14فروردین تا روز جمعه 19 فروردین‌، جدول فروش فیلم‌ها تغییر زیادی نکرده و فقط استقبال از فیلم امنیتی «روز صفر» (سعید ملکان) افزایش پیدا کرده است. در صدر جدول فروش در یک هفته اخیر، همچنان فیلم کمدی «سگ‌بند» (مهران احمدی) قرار داشته است. در هفته پس از تعطیلات نوروزی، این فیلم بیش از 147هزار تماشاگر داشته و بیش از 4میلیاردو370میلیون فروش کرده است.  تعداد مجموعه مخاطبان این فیلم 480 هزارو392 نفر بوده و در حدود   17‌میلیاردو400 میلیون تومان فروخته است. 
«موقعیت مهدی» (هادی حجازی‌فر) در یک هفته اخیر، با بیش از 48 هزار تماشاگر، بیش از یک‌میلیاردو312 میلیون تومان فروخته و تعداد کل تماشاگرانش را به حدود 237 هزار نفر و مجموع فروشش را به بیش از 7 میلیارد و 846 میلیون تومان رسانده است.
در جایگاه سوم جدول فروش در یک هفته اخیر، «روز صفر» با بیش از 43 هزار تماشاگر و یک‌میلیارد و 260 میلیون تومان فروش قرار داشته است. این در حالی است‌که در جدول کلی فروش فیلم‌ها، «روز صفر» در جایگاه چهارم و پس از «شادروان» (حسین نمازی) قرار دارد. افزایش استقبال از «روز صفر» شاید به این برمی‌گردد که «شادروان» نتوانسته مخاطبش را راضی از سالن بیرون بفرستد و تبلیغات دهان به دهان و نوشته‌های کاربران فضای مجازی درباره این فیلم باعث شده تعدادی از سینماروها «روز صفر» را به «شادروان» ترجیح دهند. 
«شادروان» در یک هفته اخیر بیش از 42 هزار نفر تماشاگر و یک‌میلیاردو 250 میلیون تومان فروش داشته است. «شادروان» در جدول کلی فروش بیش از 180 هزار نفر تماشاگر و 6 میلیارد و 575 میلیون تومان فروش داشته و از «روز صفر» با 133 هزار تماشاگر و 4‌میلیاردو 880 میلیون فروش وضعیت بهتری دارد. در یک هفته اخیر بیش از 28 هزار نفر تماشاگر از «مرد بازنده» (محمدحسین مهدویان) دیدن کرده‌اند و فروش حدودا 900 میلیون تومانی آن را رقم زده‌اند. «مرد بازنده» در کل، با بیش از 102هزار تماشگر، در حدود 4میلیارد تومان فروخته است. «گل به‌خودی» (احمد تجری) ‌در یک هفته اخیر در حدود 2 هزار و 282 نفر تماشاگر و 52 میلیون و 175هزار‌تومان و فروش داشته‌است. «قدغن» (مجید مافی)  نیز  با 490 نفر تماشاگر، 14 میلیون تومان فروخته است. فروش کل فیلم‌ها در این یک هفته بیش از 5میلیارد و 600میلیون تومان بوده و در حدود 200هزار نفر به سینما رفته‌اند. آمار فروش کلی فیلم‌ها در اکران نوروزی هم در حدود 41 میلیارد و 466 میلیون‌تومان بوده و کمی بیش از یک میلیون و 158 هزار نفر به تماشای این فیلم‌ها نشسته‌اند.‌

مکث
طرح اکران از افطار تا سحر متقاضی ندارد 
‌گرانی بلیت سینماها یکی از عوامل اصلی شکست فیلم‌ها در سال جدید در گیشه معرفی شده است. اما محمدقاصد اشرفی، رئیس انجمن سینماداران، چنین اعتقادی ندارد و چند روز پیش به ایسنا گفت: «آنچه من از پیگیری و گفت‌وگو با تماشاگران در سالن‌ سینما درک کردم این بود که اکران بسیار ضعیفی داشتیم و برخلاف صحبت‌های برخی دوستان و همکاران درباره گرانی بلیت، معتقدم اصلا چنین عاملی در اکران ضعیف نوروز دخیل نبود، چرا که تماشاگران پس از دیدن بعضی فیلم‌ها با نارضایتی از سالن بیرون می‌آمدند و آنچه از فیلم انتظار داشتند حاصل نمی‌شد. در واقع حتی فیلم‌هایی که با عنوان کمدی معرفی می‌شدند هم نتوانستند خیلی مخاطب را راضی کنند.» قاصداشرفی معتقد است که برای اکران عید فطر باید چیدمان فیلم‌ها عوض شود: «برای آن مقطع باید تصمیم دیگری گرفته شود. در اکران نوروز تجربه کردیم که اگر فیلم خوب به‌ویژه کمدی خوب داشتیم، نتیجه اکران نوروزی بهتر می‌شد چون این فیلم‌ها مناسب اکران در نوروز نبودند. ما برای تئاترهای آزاد مراجعه‌کننده خوبی داشتیم و اگر فیلم‌های مناسبی با این تعطیلات انتخاب می‌شدند می‌توانستیم نوروز خوبی را در سینماها تجربه کنیم که متأسفانه از دست رفت و حالا باید رایزنی شود تا تصمیم درستی برای اکران عید فطر بگیریم.» او درباره طرح اکران از افطار تا سحر نیز گفت: «در این‌ مورد درخواستی نداشتیم و تصمیمی گرفته نشده است. باید در شورای صنفی نمایش مسئله مطرح شود و فکر می‌کنم اگر به این نتیجه برسیم که چنین درخواستی را مطرح کنیم، درصورت تبلیغ خوب، به نتیجه آن می‌توان امیدوار بود.»