رخنه خشکی در جان شوش
پس از سال‌ها کم‌آبی، حالا نهر «مالح» در بخش شاوور شوش هم خشک شده است
قاسم منصور آل‌کثیر/شوش - خبرنگار:
روستا‌ها دیگر صفایی ندارند و چشمه‌ها جوشان نیست، زیرا دیگر آبی نیست و مردم این خشکی را با پوست و استخوان خود لمس می‌کنند. خبر این است که نهر «مالح» در نزدیکی روستای میان‌آب (گوماط) و روستای علیزغیر (عیثه) بخش شاوور شهرستان شوش خشک شده است. اهالی می‌گویند روستاهای میان‌آب (گوماط) و علیزغیر از این نهر برای آبیاری زمین‌ها استفاده می‌کردند و خشک شدن این نهر موجب آسیب دیدن زمین‌ها و مزارع و دام‌های بخش زیادی از اهالی منطقه شده است. مرگ ماهی‌ها و آبزیان در پی خشک شدن نهر مالح در بخش شاوور شوش، پرده دوم این سناریو است. مشکل کم‌آبی و بی‌آبی از معضلات جدید شوش نیست. اسفند سال گذشته بود که آب آشامیدنی ۷ روستای شوش با ۶ هزار نفر جمعیت قطع شد و مردم مدت‌ها با بی‌آبی دست و پنجه نرم می‌کردند.
گندمزار بدون آب ابراهیم خسرجی، یکی از روستاییان آسیب‌دیده، درباره خشک شدن رودخانه مالح می‌گوید: لطفا به مسئولان اطلاع بدهید. دام‌های ما یکی‌یکی دارند از تشنگی می‌میرند. همه گندمزار‌ها بدون باران و بدون آب مانده‌اند. ما باید چه کنیم؟ این کشاورز شاووری می‌گوید: می‌رویم سازمان آب و برق، می‌گویند هنوز چند نفر از کشاورزان قرارداد خرید آب و سهم و حقابه آبیاری نبسته‌اند. چرا باید همه روستا‌ها چوب چند نفر را بخورند؟
نانمان آجر شد یک صیاد شاووری که در این رودخانه به ماهیگیری می‌پرداخت هم می‌گوید: خشکی‌ای که به جان مالح افتاده نان ما را آجر کرده است. حمد کعبی می‌افزاید: روز و شب در اینجا مشغول صیادی بودیم. کمبود آب کلی ضرر به ما زد و چند صباحی است که ما در خانه بیکار نشسته‌ایم.
روزگار سخت گاومیش‌ها یک دامدار شاووری هم می‌گوید: خشکی نهر مالح موجب مریض شدن حیوانات از جمله گاومیش‌ها شده است. گاومیش حیوانی است که باید همیشه در آب باشد و الان از بی‌آبی، گاومیش‌‌‌های ما اوضاع سختی دارند. خلف احمدی با بیان این‌که خشکی نهر مالح موجب خشک شدن گندمزار‌ها و در نتیجه خشک شدن بخشی از دشت حاصلخیز شاوور شده است، می‌افزاید: خانواده‌هایی را می‌شناسم که به دلیل از بین رفتن دام‌هایشان و مزارعشان لباس سیاه بر تن کرده‌اند. چه مصیبتی بزرگ‌تر از این‌که مردم ناامید شوند؟
سازمان آب و برق همکاری کند سالانه یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن انواع محصولات زراعی و باغی از جمله گندم و ذرت دانه‌ای در شهرستان شوش تولید می‌شود و روشن است که خشکی نهرها حتما بر تولید کشاورزان تاثیر منفی می‌گذارد.
فرماندار شهرستان شوش خواستار رسیدگی به مشکلات کشاورزان شوش به‌ویژه در زمینه لایروبی و زهکشی انهار کشاورزی مالح، عتیج، شاوور، شهرک بهرام و تعدادی دیگر از نهرها می‌شود و می‌گوید: از سازمان آب و برق خوزستان انتظار می‌رود در این زمینه همکاری لازم را داشته باشد. به گفته عدنان غزی، مشکل کمبود آب کشاورزی در این شهرستان با وجود 3 رودخانه بزرگ کرخه، شاوور و دز قابل قبول نیست. شوش یکی از قطب‌های مهم کشاورزی در استان خوزستان است و باید از همه ظرفیت‌ها برای بهره‌وری هرچه بهتر بخش کشاورزی در این شهرستان استفاده کرد. او یکی از مهم‌ترین مطالبه‌های کشاورزان این شهرستان را راه‌اندازی دفتر نمایندگی شرکت بهره‌برداری از آب شوش به منظور سهولت مراجعه کشاورزان و عقد قرارداد آب می‌داند و می‌گوید: توجه به مشکلات کشاورزان شوش به عنوان رکورددار تولید گندم کشور ضروری است.
کمیته مشترک بین کشاورزی و آب منتقدان ضعف در مدیریت آب را یکی از عوامل اصلی وجود این مشکل می‌دانند و در مقابل، مسئولان دولتی کمبود منابع مالی را عامل وجود این معضلات عنوان کرده‌اند. رئیس جهاد کشاورزی استان حالا و پس از خشک شدن نهر مالح و دیگر نهرها پیشنهاد تشکیل کمیته مشترک برای رسیدگی به این مساله را داده است. کیخسرو چنگلوایی در این باره گفته است: برای پیگیری مطالبه‌های کشاورزان شوش و تامین آب و لایروبی نهرها و افزایش تعرفه آب‌بها باید کمیته‌ای متشکل از سازمان‌های جهاد کشاورزی و آب و برق خوزستان تشکیل شود.
نهرها باید لایروبی شوند بخشدار شاوور اما به نکته دیگری اشاره می‌کند و می‌گوید: سازمان آب و برق تعهد داده که نهرهای خشک شده شاوور را لایروبی کند، اما هنوز به تعهدهای خود عمل نکرده است. عباس پورعاطف می‌افزاید: یک ماه و نیم از تعهد آن‌ها می‌گذرد و می‌گویند انجام می‌دهیم، اما هنوز اقدام عملی از آب و برق ندیده‌ایم. باید هرچه زودتر لایروبی کنند تا آب راحت‌تر و بیشتر روانه مزارع شود.
