دعوای آمریکا و چین بر سر روسیه

حمله روسیه به اوکراین، روابط نه چندان گرم آمریکا و چین را هم متاثر کرده و واشنگتن صراحتا به پکن گفته است اگر به مسکو برای دور زدن تحریم‌ها کمک کند، با پیامدهایی مواجه خواهد شد.
به گزارش بی‌بی‌سی، واشنگتن درحالی این تهدید را مطرح کرده که گفته است مسکو به‌دنبال دریافت کمک‌های نظامی از چین هم بوده است. کرملین و وزارت خارجه چین این ادعای آمریکا را رد کرده‌اند. وزارت خارجه چین گفته است آمریکا به انتشار اخبار نادرست علیه چین می‌پردازد.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان گفته است در مذاکرات مستقیم و خصوصی با مقامات چینی صراحتا به آنها گفته کمک به روسیه برای دورزدن تحریم‌ها یا نادیده گرفتن آنها در مقیاس بالا، قطعا با پیامدهایی همراه خواهد بود.
سالیوان گفته است: «اجازه نمی‌دهیم این اتفاق بیفتد و روسیه از سوی هر کشوری در هر جای دنیا، خط نجاتی برای این تحریم‌ها داشته باشد؛ چون این احتمال وجود دارد که پوتین به آنها هم دروغ گفته باشد؛ درست همانطور که به اروپایی‌ها و دیگران دروغ گفته است.»
سخنگوی وزارت خارجه چین گفته است که آمریکا در مسئله اوکراین، اخبار نادرستی را که هدف آنها چین است، منتشر می‌کند. ژائو لی‌جیان در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره درخواست روسیه برای دریافت کمک‌های نظامی هم آن را اخبار جعلی خوانده است.
سالیوان این صحبت‌ها را در آستانه ملاقات با یانگ جیه‌چی، عضو پولیت‌بوروی حزب کمونیست چین مطرح کرده است. این مجمع که نهاد تصمیم‌گیر در حزب است، نفوذ زیادی دارد. جیه‌چی همچنین رئیس کمیسیون مرکزی امور خارجی پولیت‌بورو است.
مقامات آمریکایی به رویترز گفته بودند که قرار بود سالیوان در ملاقات با جیه‌چی در رم به مقامات چینی پیامدهای کمک به روسیه برای دور زدن تحریم‌ها را یادآوری کند و به پکن درباره انزوایی که درصورت افزایش حمایت از روسیه با آن مواجه خواهد شد، هشدار بدهد.
چین یکی از قدرت‌های بزرگ دنیاست که حمله روسیه به اوکراین را محکوم نکرده است. این کشور همچنین یکی از 35عضو سازمان ملل بود که به قطعنامه مجمع عمومی در محکومیت حمله روسیه به اوکراین رأی ممتنع داد.
با همه اینها، چین امید اصلی روسیه برای دور زدن تحریم‌ها یا دست‌کم تاب‌آوری بیشتر در مقابل آنهاست. 2کشور اخیرا قراردادهای چشمگیری در زمینه صادرات انرژی امضا کرده‌اند. همکاری‌های آنها بعد از آنکه فشار غرب به هردو کشور به‌خاطر مسائل حقوق بشر و دیگر مسائل بیشتر و عمیق‎تر هم شده است. رهبران 2کشور حدود 40روز پیش در حاشیه افتتاحیه المپیک زمستانی پکن با هم دیدار کردند و شراکتی استراتژیک را که هدف آن جلوگیری از نفوذ آمریکاست، امضا کردند. آنها روابط 2کشور را دوستی بدون مرز خوانده‌اند.
پکن در همین حال حمایت قاطع خود از استقلال و حاکمیت اوکراین را اعلام کرده است. احترام به حاکمیت کشورهای دنیا، یکی از اصول مهم سیاست خارجی چین است. پکن همچنین خواستار صلح در اوکراین شده و گفته حاضر است از طریق دیپلماسی برای رسیدن به این هدف کمک کند.
مقامات روس در روزهای اخیر اعتراف کرده‌اند که تحریم‌های غرب به اقتصاد این کشور ضربات سنگینی وارد می‌کند و امیدوارند با کمک چین در مقابل این ضربات دوام بیاورند. آنتون سیلونانوف، وزیر اقتصاد روسیه گفته است که تحریم‌ها مسکو را از 300میلیارد دلار از مجموع 640میلیارد دلار منابع طلا و ارز این کشور محروم کرده است. او گفته است که غرب به پکن فشار زیادی می‌آورد تا منابع بیشتری را بلوکه کند.
وی گفته است: «بخشی از منابع ما به یوان، واحد پول چین است. ما شاهد فشار غرب به چین برای کاهش تجارت با خودمان هستیم و البته فشار زیادی هم هست که دسترسی ما به منابع‌مان محدود شود. اما من فکر می‌کنم که شراکت با چین به ما اجازه خواهد داد همکاری‌هایی که به‌دست آورده‌ایم را  نه‌تنها حفظ کنیم بلکه در فضایی که شرکت‌های خارجی در حال رفتن هستند، این همکاری‌ها را افزایش دهیم.»
چین بعد از اتحادیه اروپا، بزرگ‌ترین بازار مقصد صادرات روسیه است. ارزش صادرات روسیه به چین در سال 2021میلادی، 79.3میلیارد دلار بوده که سهم نفت و گاز از این میزان صادرات، 56درصد بوده است.
او همچنین گفته است که بعد از قطع دسترسی روسیه به دلار به‌خاطر تحریم‌های آمریکا، این کشور می‌خواهد از یوان چین برای منابع ذخیره ارزی خود استفاده کند.
کارشناسان می‌گویند حمایت چین از روسیه، نه‌تنها شکاف بین این کشور با آمریکا و غرب را بیشتر می‌کند که باعث خواهد شد تا بحران اوکراین بیشتر از گذشته به تابعی از اختلاف‌نظر شرق و غرب تبدیل شود. همین باعث می‌شود حل مشکل اوکراین به درازا بکشد و در این میان، این مردم اوکراین خواهند بود که بهای اختلاف عمیق استراتژیک را خواهند پرداخت.