توافق ایران و آژانس پاسخی به بهانهجوییهای غرب
رایزنیهای دیپلماتیک با محوریت لغو تحریمها علیه کشورمان درحالی در وین ادامه دارد که بهنظر میرسد توافق ضمنی ایران و آژانس بینالمللی انرژیاتمی در جریان سفر اخیر رافائل گروسی به تهران، پایانی است بر بهانهگیریهای طرفهای غربی و درصورت اتخاذ رویکرد عملگرایانه ازسوی آنان در رعایت خطوط قرمز جمهوریاسلامی ایران، حصول «توافق مثبت» دستیافتنیتر از هر زمان دیگری است.
بهگزارش همشهری، برهمین اساس هم بود که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از بازگشت از تهران، از ادامه نظارت این نهاد بینالمللی بر سایتهای هستهای ایران خبر داد و تأکید کرد که در تهران مذاکرات خوبی با مقامهای کشورمان داشته و منتظر احیای توافق هستهای سال2015 است.
گروسی همچنین با بیان اینکه «چیزی که برای تکمیل مذاکرات هستهای ایران در وین نیاز است، نشان دادن همکاری است»، گفت که فکر میکند وزیر امورخارجه ایران برای پایان مذاکرات هستهای به وین سفر خواهد کرد. علاوهبر این، وی فضای همکاری میان ایران و آژانس بینالمللی انرژیاتمی را درحال حرکت بهسوی فضایی بهتر ارزیابی کرد؛ موضوعی که در بیانیه مشترک ایران و آژانس نیز نمود یافت.
براین اساس سازمان انرژی اتمی کشورمان حداکثر تا ۲۹اسفندماه، توضیحات کتبی مرتبط با سؤالات مطرح شده ازسوی آژانس درباره موضوعهای مربوط به 3مکان که ایران به آنها نپرداخته را بههمراه اسناد پشتیبان مربوطه به این نهاد ارائه خواهد کرد. همچنین سازمان انرژی اتمی کشورمان و آژانس توافق کردند در ادامه همکاری خود، همانگونه که در بیانیه مشترک ۵شهریورماه ۱۳۹۹ (۲۶ آگوست ۲۰۲۰) بیان شدهاست، همکاریها و گفتوگوهای بین خود را سرعت بخشیده و تقویت کنند.
ازسوی دیگر توافق شدهاست ظرف 2هفته پساز دریافت توضیحات کتبی سازمان و اسناد پشتیبان مرتبط با آن، آژانس این اطلاعات را مرور کرده و هر سؤالی درباره این اطلاعات دریافت شده را به سازمان ارائه کند. همچنین ظرف یک هفته پس از ارائه اطلاعات به سازمان توسط آژانس درخصوص هر سؤال دیگر درباره این اطلاعات، آژانس و سازمان برای بررسی سؤالات در تهران تشکیل جلسه خواهند داد.
ادامه رایزنیها در وین
این درشرایطی است که رایزنیها در وین همچنان ادامه دارد و استفانی القاق، مذاکرهکننده انگلیس که از وین به لندن بازگشته است در توییتی نوشت که با مهدی صفری، معاون اقتصادی وزیر امورخارجه، راب مالی، مذاکرهکننده آمریکا، انریکه مورا، هماهنگکننده اروپایی مذاکرات و مذاکرهکنندگان فرانسه و آلمان رایزنی داشتهاست. پیش از این میخائیل اولیانوف، مذاکرهکننده ارشد روسیه در مذاکرات وین نیز در صفحه توییترش از ادامه مذاکرات در وین خبر داده بود و اینکه با معاون اقتصادی وزیر امور خارجه ایران دیدار و گفتوگو داشته است.
اینها درحالی است که بهنظر میرسد تلاشهای طرف غربی برای کاهش مطالبات ایران در مذاکرات ادامه دارد و آنها میکوشند با استفاده از حربه فشار افکار عمومی، مطالبات کشورمان را به حداقل برسانند، اما مقامهای کشورمان بارها تأکید کردهاند تا زمانی که موضوعهای باقیمانده حل نشود، توافقی بهدست نخواهد آمد.
این در شرایطی است که در روزهای اخیر و با وجود ترک موقت هتل کوبورگ ازسوی مذاکرهکنندگان 3کشور اروپایی، رایزنیها ادامه داشته است و تیم مذاکرهکننده کشورمان طی شبها و روزهای اخیر، در سطوح مختلف گفتوگوها را ادامه دادهاند و با طرفهای مختلف بحث و تبادلنظر داشتهاند.
واکنش آمریکا به درخواست تضمین روسیه
دراین میان اما طرح درخواست روسیه از آمریکا برای دریافت تضمین کتبی بهمنظور آسیب ندیدن روابط اقتصادی این کشور با ایران بهدلیل تحریمها، گمانهزنیهای بسیاری را در محافل خبری داخلی و خارجی بههمراه داشت؛ تا جایی که خبرگزاری رویترز که سابقه طولانی در خبرسازی با استفاده از «منابع آگاه» دارد، به نقل از یک مقام ایرانی که نامی از او نبرد، نوشت که «خواسته روسیه برای دریافت تضمین مکتوب مبنی بر اینکه تحریمها علیه روسیه به همکاریهای مسکو با تهران آسیب نمیزند، برای گفتوگوهای تهران و قدرتهای جهانی برای احیای توافق هستهای ۲۰۱۵، «غیرسازنده» است.»
این خبرسازی اما ازسوی مقامهای مرتبط با پرونده هستهای در تهران تکذیب شد؛ موضوعی که نشان میدهد با توجه به اینکه مذاکرات ایران و 1+4 در وین در مراحل حساس تصمیمهای سیاسی طرف غربی قرار دارد، آنها هرازگاهی تلاش میکنند با ایجاد جو روانی و بازی رسانهای، افکارعمومی را از اینکه در معرض تصمیم قرار گرفتهاند، منحرف کنند. این درحالیاست که با توجه به بدعهدیهای گذشته آمریکا در مسیر اجرایی کردن توافق ۲۰۱۵ بین ایران و کشورهای 5+1، همه طرفهای حاضر در مذاکرات، ازجمله ایران، چین و روسیه، درخواست تضمین میکنند.
درمقابل اما مقامهای آمریکایی به طرح این موضوع ازسوی وزیر امورخارجه روسیه واکنش نشان دادند و عنوان کردند که تحریمهای جدید آمریکا علیه روسیه بهدلیل حمله آن به اوکراین به برجام مرتبط نیست و نباید هیچ تأثیری بر احیای احتمالی این توافق داشته باشد. رویترز به نقل از یکی از سخنگویان کاخ سفید که نامی از او برده نشده است نوشت که «ما برای بازگشت به اجرای کامل برجام به تعامل با روسیه ادامه میدهیم.»