رخ نمایی زمستانه خشکسالی

فاطمه عباسی

بعد از کلی برف و باران و سوز و سرمای استخوان‌سوز، زمستان در این چند روز گذشته با کمک خورشید و آفتاب روی دیگرش را هم نشان داد و یادآوری کرد که بعد از هر زمستان یک بهار و تابستانی هم در راه است و حواسمان باید به گرمای چند ماه آینده هم باشد. چرا؟ چون همانطور که مستحضرید آب نیست و خشکسالی و بی‌آبی چند وقتی است، گریبان همه را گرفته و مسئولان را هم نگران کرده است. تا حدی که رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی هشدار داده و گفته که خشکسالی‌ها در برخی استان‌ها مثل تهران به‌دلیل کاهش ذخایر آبی سدها نسبت به میزان نرمال و کاهش ۳۵درصدی بارش نسبت به حد نرمال، شدید گزارش شده و برای تامین آب در فصل‌های بهار و تابستان نگرانی شدیدی وجود دارد.
واقعیت این است که ما هر چه نداشته باشیم، تا دلتان بخواهد خشکسالی داریم و هر 4نوع خشکسالی «هواشناسی»، «کشاورزی»، «هیدرولوژیک» و «اقتصادی و اجتماعی» که در طبیعت وجود دارد، در کشور ما هم هست و از بین ۳۱استان بیش از ۲۱استان بارندگی کمتر از حد نرمال را تجربه کرده‌اند و دارای درجات مختلفی از خشکسالی هستند. اتفاقاتی هم که در پی این بی‌آبی‌ها می‌افتد این است که با تداوم این خشکسالی‌ها روستاها قابلیت کشاورزی و دامداری خود را از دست می‌دهند و مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ بیشتر می‌شود که در این صورت حلبی آبادها و سکونتگاه‌های غیرمتعارف شکل می‌گیرند. با تغییرات اقلیمی و کاهش بارش‌ها که نمی‌توان کاری کرد، اما سهم ما شهروندان برای اینکه بهار و تابستان بدون آبی نداشته باشیم این است که صرفه جویی کنیم و سهم مسئولان هم برای کنترل این وضعیت این است که تغییراتی دربرنامه‌های خرد و کلان بدهند تا مشخص شود چه میزان آب باید مصرف شود تا موجب فرونشست زمین، خشکی دریاچه‌ها، از بین رفتن تالاب‌ها و گسترش بیابان‌ها نشود. برنامه‌هایی باید تدبیر شود که با سازگاری، میزان مصرف آب کاهش یابد و از خالی شدن سفره‌های زیرزمینی و تخریب آبخوان‌ها جلوگیری شود.